Đề thi chính thức môn Ngữ Văn vào 10 tỉnh Đồng Tháp 2025
Gợi ý đáp án
Câu 1: thể thơ Tự do (Đáp án đúng)
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH ĐỒNG THÁP
ĐỀ CHÍNH THỨC
(Đề gồm có 02 trang)
KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2025 – 2026
Môn thi: Ngữ văn
Ngày thi: 02/6/2025
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề
- PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
CHO MÙA THI
Bình Nguyên Trang
Em nghe không, những hoà thanh kì diệu
Một mùa thi lại đứng đợi trước thềm
Mắt em đỏ và môi mùa hạ đỏ
Tháng Năm ngực đầy rực rỡ ước mơ.
Ngọn đèn nào cháy suốt những canh khuya
Mồ hôi mùa hạ rơi nhòe trang vở
Bình yên đấy và cũng nồng nàn đấy
Cả những nhọc nhằn thầm lặng cháy trong em.
Ve lột xác mỗi mùa và cây dắt thêm
Treo âm thanh vào nỗi buồn thiếu nữ
Loài hoa đỏ cứ dày thêm mùa lửa
Em ngày mai rời sẽ khác ngày xưa?
Mỗi lớp học trở đi nói gì với thầy cô
Ngàn ngàn mái, rưng rưng bàn chân bước
Chiếc bảng đen, chỗ ngồi rưng rưng nhắc
Bài thơ rưng rưng khóc ở ngăn bàn.
Tháng Năm nói mùa đang tràn nắng gió
Lo toan kể sau màu đỏ học trò
Ngọn đèn khuya đỏ mồ hôi xuống vở
Tháng Năm thơ dại, đêm ngần dần đi.
Bình minh nào hát bài ca chia li
Ở phía trước những con đường xa mãi
Ve và phượng và tháng Năm ngủ lại
Ngày hôm qua gối đầu lên ngày mai…
(Bình Nguyên Trang, in trong Văn học và Tuổi trẻ số 5+6 (308+309) năm 2014, NXB Giáo dục, tr.77)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên.
Câu 2. Chỉ ra hình ảnh báo hiệu mùa hè về ở khổ thơ thứ ba.
Câu 3. Nhận xét về cảm xúc của nhân vật em trong hai câu thơ sau:
“Bình yên đấy và cũng nồng nàn đấy
Cả những nhọc nhằn thầm lặng cháy trong em.”
Câu 4. Phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp điệp từ rưng rưng trong khổ thơ thứ tư.
Câu 5. Từ văn bản, hãy chia sẻ điều ý nghĩa nhất của em với thầy cô hoặc bạn bè khi rời xa mái trường. Lí giải.
- PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận phân tích nội dung chủ đề và những nét đặc sắc nghệ thuật trong hai khổ thơ cuối của văn bản Cho mùa thi (nhà thơ Bình Nguyên Trang) ở phần Đọc hiểu.
“Tháng Năm nói, mùa đang tràn nắng gió
Lo toan kể sau màu đỏ học trò
Ngọn đèn khuya đỏ mồ hôi xuống vở
Tháng Năm thơ dại, đêm ngần dần đi.
Bình minh nào hát bài ca chia li
Ở phía trước những con đường xa mãi
Ve và phượng và tháng Năm ngủ lại
Ngày hôm qua gối đầu lên ngày mai…”
Câu 2. (4,0 điểm)
Thực tế hiện nay, một bộ phận bạn trẻ thường mắc lỗi nhưng chưa nhận thức được lỗi lầm của bản thân gây ra.
Viết bài văn nghị luận đề xuất cách giải quyết vấn đề: người trẻ chưa nhận lỗi khi mắc phải sai lầm.
— HẾT —
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Câu 1. (0,5 điểm)
Thể thơ: tự do
Câu 2. (0,5 điểm)
Hình ảnh báo hiệu mùa hè và kỳ thi là:
- Ve lột xác
- Loài hoa đỏ cứ dày thêm mật lửa
Câu 3. (1,0 điểm)
- Nhân vật trữ tình “em” mang những cảm xúc trong mùa thi:
- Cảm giác bình yên, an nhiên. Đây không phải là sự thơ ơ hay vô lo mà có thể là sự bình yên đến từ sự chuẩn bị chu đáo cho kỳ thi
- Sự nhiệt huyết, say mê, khao khát đạt được thành công, là niềm hứng khởi khi được thử thách bản thân, là sự cháy bỏng của những ước mơ, hoài bão tuổi trẻ.
- Những vất vả, khó khăn, áp lực phải đối diện trước mùa thi
Câu 4. (1,0 điểm)
Tác dụng của phép điệp từ “rưng rưng”:
- Tạo nhịp điệu cho câu thơ
- Nhấn mạnh manh trạng thái xúc động nghẹn ngào, bùi ngùi của nhân vật trữ tình
- Gợi cảm giác xúc động khó cầm lòng khi sắp chia tay mái trường, bạn bè, tuổi học trò
Câu 5:
Gợi ý:
- Những nỗ lực thầm lặng: Mùa thi không chỉ là những giờ phút ôn luyện căng thẳng mà còn là những đêm thức khuya, những ngày miệt mài với sách vở. Đó là những “nhọc nhằn thầm lặng” mà đôi khi chỉ bản thân mình mới hiểu hết.
- Sự sẻ chia, động viên từ thầy cô và bạn bè: Thầy cô không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn là người định hướng, truyền lửa. Bạn bè là những người cùng sẻ chia niềm vui, nỗi buồn, cùng nhau vượt qua những áp lực của mùa thi.
PHẦN II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Bài làm có thể triển khai theo nhiều cách, sau đây là gợi ý của Tuyensinh247.com
Mở đoạn:
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm và nêu cảm nhận chung về 2 khổ thơ
Thân đoạn:
Nội dung chủ đề:
- Khổ thứ nhất: Hình ảnh mùa thi đầy gian nan, áp lực:
“Tháng Năm nói, mùa đang tràn nắng gió”: Mùa thi gắn với thời tiết khắc nghiệt, áp lực.
“Ngọn đèn khuya đó mồ hôi xuống vở”: Sự cố gắng, nỗ lực âm thầm của học trò. - Khổ thứ 2: Cảm xúc chia tay đầy xao xuyến, tiếc nuối:
“Bình minh nào hát bài ca chia li”: Giai điệu của sự chia tay tuổi học trò.
Hình ảnh “con đường xa mãi”, “ve và phượng”, “ngày hôm qua gối đầu lên ngày mai”: vừa gợi nỗi nhớ, vừa thể hiện sự trưởng thành của tuổi học trò, bước sang một giai đoạn mới.
Đặc sắc nghệ thuật:
- Hình ảnh gần gũi, giàu tính biểu tượng: “Áo học trò”, “ngọn đèn khuya”, “ve và phượng”, “con đường xa” biểu tượng cho tuổi học trò, thi cử, chia tay và khởi đầu mới.
- Ngôn ngữ thơ trữ tình, giàu cảm xúc: âm hưởng và giọng điệu thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, đầy suy tư.
- Vận dụng linh hoạt, khéo léo các biện pháp tu từ
Kết đoạn:
- Khẳng định giá trị của hai khổ thơ, liên hệ bản thân
Câu 2. (4,0 điểm)
Bài làm có thể triển khai theo nhiều cách, sau đây là gợi ý của Tuyensinh247.com
Mở bài:
- Dẫn dắt và giới thiệu vấn đề nghị luận: người trẻ chưa nhận lỗi khi mắc sai lầm
Thân bài:
Thực trạng:
- Nhiều bạn trẻ dễ nổi nóng khi bị góp ý, không chịu lắng nghe.
- Có tâm lý sĩ diện, sợ mất thể diện, hoặc cái tôi cao.
- Chưa được rèn luyện kỹ năng tự nhìn lại bản thân, thiếu thói quen phê bình và tự phê bình.
Nguyên nhân:
- Tính tự cao, sợ bị đánh giá: Sợ mất mặt, sợ bị chỉ trích nên không dám thừa nhận.
- Thiếu kỹ năng tự phản biện: Không được rèn luyện thói quen nhìn nhận bản thân một cách khách quan.
- Ảnh hưởng từ môi trường sống: Gia đình, nhà trường chưa dạy cách chịu trách nhiệm; xã hội đề cao thành tích khiến người trẻ sợ thất bại.
Hậu quả của việc không nhận lỗi
Với cá nhân:
- Gây ảnh hưởng tiêu cực đến các mối quan hệ gia đình, bạn bè, học tập.
Cản trở quá trình trưởng thành, phát triển nhân cách.
Làm mất niềm tin từ người khác, khó thành công trong cuộc sống
Với xã hội:
- Tạo ra lối sống vô trách nhiệm, thiếu trung thực.
- Gây xung đột, bất ổn trong cộng đồng.
Giải pháp giúp người trẻ nhận lỗi
- Học cách chấp nhận phê bình: Xem góp ý là cơ hội để hoàn thiện.
- Cha mẹ, thầy cô nên khuyến khích thừa nhận lỗi thay vì trừng phạt.
- Tổ chức các hoạt động kỹ năng sống về trách nhiệm và sự trung thực.
- Tôn vinh những tấm gương dám thừa nhận sai lầm và sửa chữa.
Phản đề: Một số ý kiến cho rằng việc nhận lỗi khiến người trẻ trở nên yếu đuối.
Cần bác bỏ: Nhận lỗi là biểu hiện của lòng dũng cảm và trí tuệ, giúp họ mạnh mẽ hơn.
Kết bài:
- Khẳng định: Nhận lỗi không phải là thất bại mà là bước đầu tiên để trưởng thành.
- Lời kêu gọi: Kêu gọi người trẻ dũng cảm nhìn nhận sai lầm để ngày càng hoàn thiện hơn trong cuộc sống.