(MS278) Đề thi chính thức môn Ngữ Văn vào 10 Hải Phòng 2025 (đọc hiểu Săn mây Tà Xùa, Phân tích bài thơ Tiếng hát)

Đề thi chính thức môn Ngữ Văn vào 10 Hải Phòng 2025

Gợi ý đáp án

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI PHÒNG
KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2025 – 2026
ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN (Đại trà)
(Đề thi gồm 02 trang)
Thời gian làm bài: 120 phút.

I, PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

SĂN MÂY Ở TÀ XÙA

Nằm ở độ cao khoảng 1.500m – 1.700m so với mặt nước biển, xã Tà Xùa, huyện Bắc Yên có cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, khí hậu mát mẻ quanh năm, là nơi lưu giữ gần như nguyên vẹn những nét văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc Mông. Những năm gần đây, Tà Xùa đã trở thành điểm đến không thể thiếu trên cung đường khám phá du lịch Tây Bắc của du khách.

Cách thị trấn Bắc Yên khoảng 14km, Tà Xùa được du khách biết đến với những cung đường nhiều dốc cao và những cua tay áo khá nguy hiểm, nhưng chính điều này lại tạo sức hấp dẫn đặc biệt đối với những du khách ưa thích săn mây.

Từ khoảng tháng 4 đến tháng 10 trong năm là thời điểm Tà Xùa hội tụ đầy đủ các yếu tố lý tưởng về độ ẩm, sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm cao, nhiều nắng ấm và sương mù giăng lối để du khách chuẩn bị cho chuyến săn mây đẹp nhất.

Thời điểm này, khi đến với Tà Xùa, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những dòng thác mây cuồn cuộn bao lấy những dãy núi cao hùng vĩ chạy dọc chân trời và đổ xuống biển mây trắng bồng bềnh dưới thung lũng, phủ trên những nếp nhà đơn sơ nép dưới tán mận, tán đào xanh mướt. […]

Ngoài những điểm săn mây như thung lũng mây ngay tại trung tâm xã Tà Xùa, lưng mây Đỉnh Gió và cây “Táo mèo cô đơn”, lưng mây khu Mống Vàng bản Tà Xùa…, du khách còn có thể lựa chọn một điểm săn mây không thể thiếu trong hành trình đến với Tà Xùa đó là Sống Lưng Khủng Long Háng Đồng. Đây là một đoạn đường đất dài gần 2km nằm trên đỉnh núi cao hơn 2.000m so với mực nước biển thuộc dãy Tà Xùa hùng vĩ với đặc trưng là dải rùa và sống lưng khủng long nằm phủ phục tạo nên ranh giới tự nhiên giữa Sơn La và Yên Bái. Tại đây, du khách được mênh trải cảm giác vô cùng mạo hiểm khi di chuyển trên con đường mỏm mà hai bên là vách núi thẳng đứng có nhiều đoạn chiều rộng nhất chỉ vừa đủ cho bánh một chiếc xe máy. Nhưng đi đến điểm cuối của sống lưng khủng long, du khách như vỡ òa khi được ngắm nhìn những ngọn núi cao trùng trùng điệp điệp, những thửa ruộng bậc thang ẩn hiện giữa thiên đường mây bồng bềnh kỳ ảo. […]

(Trích “Săn mây ở Tà Xùa”, Nguyễn Thị Diệp Anh, Tạp chí Du lịch – Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch – Tổng cục Du lịch, số tháng 06/2022, tr. 30-31)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. (0,5 điểm)
Xác định kiểu văn bản thông tin của văn bản trên.

Câu 2. (0,5 điểm)
Chỉ ra sa-pô của văn bản.

Câu 3. (1,0 điểm)
Nêu ý nghĩa nhan đề của văn bản.

Câu 4. (1,0 điểm)
Nêu tác dụng của việc đưa hình ảnh minh họa trong văn bản.

Câu 5. (1,0 điểm)
Từ nội dung văn bản, em hãy nêu những việc cần làm để góp phần giữ gìn vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước.

II, PHẦN VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1. (2,0 điểm)
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) ghi lại cảm nghĩ của em về bài thơ:

TIẾNG HÁT

Trương Anh Tú

Trái đất này sẽ nhỏ
Nếu chẳng ngắm bầu trời
Bầu trời này sẽ nhỏ
Nếu chẳng ngắm mây trôi.

Tôi có ngôi nhà nhỏ
Cửa mở khắp phương trời
Sáng nghe mặt trời dậy
Đêm vàng ánh trăng rơi.

Tôi có con thuyền nhỏ
Neo bến giữa biển đời
Mênh mang, mênh mang sóng
Dáng buồm lên chơi vơi.

Tôi mang nụ cười nhỏ
Hồn nhiên trong mắt mơ
Tôi yêu cuộc sống này
Không hẹp như bàn tay.

(Dẫn theo Trăng mây tóc mẹ, Trương Anh Tú, NXB Kim Đồng, 2024, tr. 48-49)

Chú thích: Nhà thơ Trương Anh Tú sinh năm 1967 tại Hà Nội. Các tác phẩm thơ của ông được đăng, tuyển chọn trên các báo, tạp chí, trên đài phát thanh, truyền hình, có mặt tại thư viện các trường đại học trong nước và quốc tế.

Câu 2. (4,0 điểm)
Hiện nay, một bộ phận giới trẻ chưa biết trân trọng những điều bình dị, thân thương trong cuộc sống gia đình.
Hãy viết bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của em và đề xuất giải pháp để giải quyết vấn đề trên.

———- HẾT ———-
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Câu 1 (0,5 điểm):
Kiểu văn bản: Văn bản thông tin giới thiệu một danh lam thắng cảnh.

Câu 2 (0,5 điểm):
Sapo là đoạn văn in đậm nằm ngay dưới nhan đề của văn bản:
“Nằm ở độ cao khoảng 1.500m – 1.700m so với mặt nước biển, xã Tà Xùa, huyện Bắc Yên có cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, … khám phá du lịch Tây Bắc của du khách.”

Câu 3 (1,0 điểm):
Ý nghĩa của nhan đề:

• Nhan đề trực tiếp nêu bật hoạt động chính mà du khách tìm đến Tà Xùa, đó là “săn mây” – một trải nghiệm độc đáo và hấp dẫn. Nó cũng chỉ rõ địa điểm diễn ra hoạt động này là “Tà Xùa”.
• Gợi sự hứng thú, kích thích trí tò mò của độc giả về một hoạt động đặc biệt và cảnh quan độc đáo ở Tà Xùa.

Câu 4 (1,0 điểm):
Tác dụng của việc đưa hình ảnh minh họa:

• Giúp người đọc dễ hình dung, cảm nhận trực quan vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên Tà Xùa.
• Tăng tính hấp dẫn, sinh động cho văn bản thông tin.
• Góp phần làm rõ nội dung và chủ đề bài viết – quảng bá du lịch, giới thiệu cảnh đẹp đất nước.
• Khơi gợi cảm xúc, sự tò mò và mong muốn trải nghiệm thực tế của người đọc.

Câu 5 (1,0 điểm):
Một số việc cần làm để giữ gìn vẻ đẹp thiên nhiên:

• Không xả rác bừa bãi khi đi du lịch.
• Bảo vệ cây xanh, không chặt phá rừng.
• Tuyên truyền, nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ môi trường.
• Tham gia các hoạt động tình nguyện vì môi trường như trồng cây, dọn rác,…

PHẦN II. VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm)
Bài làm có thể triển khai theo nhiều cách, dưới đây là gợi ý:

Mở đoạn:

• Giới thiệu bài thơ “Tiếng Hát” của nhà thơ Trương Anh Tú.
• Nêu cảm nhận chung: bài thơ mang vẻ đẹp nhẹ nhàng, tươi sáng, giàu ý nghĩa về cuộc sống.

Thân đoạn:

• Cảm nhận về nội dung:

• Khổ 1: Mở rộng tầm nhìn, không tự giới hạn bản thân, luôn hướng đến những điều lớn lao, bao la. Từ đó, gợi nhắc con người về sự nhỏ bé của mình trong vũ trụ và cần phải vươn xa hơn.
• Khổ 2: Ngôi nhà nhỏ tượng trưng cho cuộc sống cá nhân, nhưng “cửa mở khắp phương trời” thể hiện một tâm hồn khoáng đạt, đón nhận vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống.
• Khổ 3: Con thuyền nhỏ tượng trưng cho cuộc đời mỗi người giữa “biển đời” rộng lớn. Dù nhỏ bé nhưng vẫn dám đường đầu với sóng gió (“mênh mang sóng”), khao khát vươn ra, khám phá. Từ đó, cho thấy khát vọng sống, tinh thần lạc quan, dám đối mặt với thử thách.
• Khổ 4: “Nụ cười nhỏ”, “mắt mơ” thể hiện sự hồn nhiên, trong sáng. “Không hẹp như bàn tay” khẳng định tinh yêu cuộc sống rộng lớn, bao dung, không bị giới hạn bởi những điều nhỏ nhặt, ích kỷ.

• Đặc sắc nghệ thuật:

• Ngôn ngữ giản dị nhưng giàu sức gợi cảm.
• Vận dụng linh hoạt các biện pháp tu từ: điệp từ, so sánh,…

Kết đoạn:

• Khẳng định giá trị sâu sắc của bài thơ đối với người đọc.
• Bài thơ là nguồn cảm hứng để yêu cuộc sống và sống lạc quan hơn.

Câu 2 (4,0 điểm)
Bài làm có thể triển khai theo nhiều cách, dưới đây là gợi ý:

Mở bài:

• Dẫn dắt vấn đề: Gia đình là mãi ấm yêu thương, là chốn bình yên và là nơi nuôi dưỡng tâm hồn con người. Tuy nhiên, hiện nay một bộ phận giới trẻ lại thờ ơ, chưa biết trân trọng những điều bình dị, thân thương trong chính mái ấm của mình.
• Xác định vấn đề: bàn luận và đề xuất giải pháp.

Thân bài:

Giải thích:

• Điều bình dị, thân thương trong gia đình là những hành động quan tâm, chăm sóc hay giản đơn như bữa cơm cùng nhau, lời hỏi han, ánh mắt quan tâm,…
• Chưa trân trọng là thái độ vô tâm, xem nhẹ, bỏ qua, thậm chí né tránh những giá trị tình cảm gia đình.

Thực trạng:

• Nhiều bạn trẻ mải mê học hành, làm việc, hoặc chìm trong thế giới ảo mà dần xa cách cha mẹ, người thân.
• Bữa cơm gia đình bị lãng quên, thời gian trò chuyện gần như không có.
• Một số bạn thậm chí còn cảm thấy phiền khi bị cha mẹ quan tâm, nhắc nhở.

Tác hại:

• Làm rạn nứt tình cảm gia đình, gây ra sự lạnh nhạt và khoảng cách thế hệ.
• Khi gặp khó khăn, thiếu sự sẻ chia, dễ bị cô đơn, stress.
• Dẫn đến sự lệch lạc trong nhận thức về giá trị sống, ảnh hưởng đến nhân cách và hạnh phúc lâu dài.

Nguyên nhân:

• Sự phát triển của công nghệ khiến người trẻ sống khép kín, nghiêng về thế giới ảo.
• Áp lực học tập, công việc khiến giới trẻ ít quan tâm đến cảm xúc cá nhân và người thân.
• Một số bạn thiếu sự giáo dục, định hướng về tình cảm gia đình từ nhỏ.

Giải pháp:

(Phần này không có trong ảnh nhưng học sinh có thể viết tiếp: giáo dục nhận thức, tạo thời gian gắn kết với gia đình, tổ chức hoạt động cùng người thân, khuyến khích sống yêu thương, chia sẻ…)

⚠️ Trang web không thu bất kỳ khoản phí nào khi tải tài liệu. Mọi nội dung đều miễn phí cho học sinh và giáo viên.

🚫 Khuyến nghị: Không thực hiện thanh toán dưới bất kỳ hình thức nào cho các quảng cáo hoặc liên kết mạo danh website.

☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để mình có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!

☕ Ủng hộ 1 ly cà phê 📲 Quét QR Momo / VietQR

💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập để học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️

Quét QR để ủng hộ

×