KỸ NĂNG LIÊN HỆ BẢN THÂN TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
Trong những năm gần đây, các đề văn nghị luận xã hội thường hướng đến việc đánh thức tư duy độc lập và trách nhiệm công dân nơi người viết, đặc biệt là thế hệ trẻ. Khi đề bài yêu cầu “Từ góc nhìn của người trẻ…”, học sinh không chỉ cần nêu vấn đề một cách khách quan, mà còn cần bày tỏ suy nghĩ cá nhân một cách chân thật, sâu sắc và sáng tạo. Phần liên hệ bản thân vì thế đóng vai trò rất quan trọng, giúp học sinh thể hiện bản lĩnh, thái độ sống và cách nhìn riêng của chính mình. Dưới đây là các bước cụ thể để triển khai phần liên hệ bản thân hiệu quả, dễ ghi điểm.
Dành riêng cho đề bài: Từ góc nhìn của người trẻ…
Bước 1: Mở đầu tự nhiên – góc nhìn người trẻ
Tránh bắt đầu bằng những lối viết khuôn mẫu như “Là một học sinh…”, “Em nghĩ rằng…”. Hãy thể hiện cảm nhận của người trẻ trong thời đại mới bằng ngôn ngữ linh hoạt, gần gũi.
Mẫu mở đầu gợi ý:
- Từ góc nhìn của một người trẻ lớn lên giữa thời đại chuyển mình, em cảm nhận sâu sắc rằng…
- Với tâm thế của thế hệ trẻ hôm nay – một thế hệ sống nhanh, sống thật và nhiều khát vọng – em cho rằng…
- Trong hành trình trưởng thành của người trẻ như em, vấn đề này không chỉ là lý thuyết mà còn là trải nghiệm thực tế…
Ghi nhớ: Người trẻ cần dám nói, dám nghĩ, dám thể hiện bản sắc riêng.
Bước 2: Trình bày suy nghĩ và trải nghiệm thật
Đây là phần quan trọng nhất. Học sinh nên thể hiện quan điểm cá nhân một cách chân thành, gắn với trải nghiệm hoặc hành động cụ thể trong học tập, ứng xử, hoạt động xã hội…
Gợi ý triển khai:
- Chia sẻ một lần bản thân đối diện khó khăn, lựa chọn đúng đắn hay sai lầm.
- Kể lại một trải nghiệm đã giúp bản thân trưởng thành hơn.
- Đặt mình trong hoàn cảnh xã hội chung để nói lên trách nhiệm cá nhân.
Ví dụ:
Đã có lúc em rơi vào cảm giác mất phương hướng giữa muôn vàn lựa chọn. Nhưng cũng chính trong khoảng thời gian ấy, em học cách lắng nghe bản thân, học cách bước đi chậm mà chắc để mỗi ngày đều là một bước tiến về phía ước mơ.
Lưu ý: Trải nghiệm không cần lớn lao, chỉ cần thật lòng và có chiều sâu.
Bước 3: Dùng ngôn ngữ giàu hình ảnh
Người trẻ cần viết như cách họ cảm nhận: gần gũi, sinh động, nhiều hình ảnh và cảm xúc. Tránh lối diễn đạt khô khan, máy móc.
Mẫu gợi ý:
- Tuổi trẻ giống như một con thuyền nhỏ giữa biển lớn, không tránh được sóng gió nhưng luôn khao khát đi xa.
- Mỗi vấp ngã là một nốt trầm, để bản nhạc trưởng thành của người trẻ trở nên sâu sắc hơn.
Không nên viết kiểu:
Em thấy người trẻ cần cố gắng học tập. Em sẽ cố gắng nhiều hơn.
Ghi nhớ: Một hình ảnh đẹp có sức gợi hơn cả một đoạn văn dài dòng.
Bước 4: Kết đoạn – lan toả trách nhiệm và niềm tin
Hãy khép lại phần liên hệ bằng tinh thần tích cực, trách nhiệm và niềm tin vào thế hệ mình.
Gợi ý viết kết:
- Em tin rằng, người trẻ hôm nay nếu biết sống có lý tưởng và không ngừng học hỏi sẽ là thế hệ tạo nên những thay đổi tích cực cho xã hội.
- Không ai có thể định nghĩa trọn vẹn tuổi trẻ, nhưng em biết chắc rằng: khi người trẻ sống hết mình và sống đúng với giá trị của mình, thì mỗi ngày đều có thể là một dấu ấn đẹp.
Ví dụ liên hệ bản thân – Chủ đề: Công nghệ
Từ góc nhìn của một người trẻ, em thấy công nghệ là cánh cửa mở ra tri thức và cơ hội. Nhờ nó, em có thể học tập, rèn luyện kỹ năng và kết nối thế giới dễ dàng hơn. Em từng tự học thiết kế bài thuyết trình và chỉnh sửa video nhờ các nền tảng trực tuyến. Tuy nhiên, em cũng nhận ra rằng nếu không tỉnh táo, người trẻ rất dễ sa vào “vòng xoáy ảo”. Vì thế, em luôn cố gắng sử dụng công nghệ một cách chủ động, có chọn lọc để nó trở thành công cụ nâng tầm chính mình chứ không phải giam hãm mình.
Cô Minh Hương TTKH