KĨ NĂNG ĐỌC HIỂU VĂN BẢN NGHỊ LUẬN

KĨ NĂNG ĐỌC HIỂU VĂN BẢN NGHỊ LUẬN

MỘT SỐ DẠNG CÂU HỎI VÀ CÁCH TRẢ LỜI

MỨC ĐỘ NHẬN BIẾT

Dạng 1. Nhận biết được luận đề chính trong văn bản/ Xác định được vấn đề nghị luận của văn bản

Đặc điểm nhận biết:

+ Cần đọc kĩ phần Tri thức ngữ văn đề nắm được khái niệm, đặc điểm của luận đề (vấn đề nghị luận):

+ Mỗi văn bản nghị luận thường chỉ có một luận đề. Luận đề của văn bản được thể hiện rõ từ nhan đề, ở một số câu hoặc có thể được khái quát từ toàn bộ nội dung văn bản.

Cách trả lời: Luận đề chính (vấn đề nghị luận) của văn bản là… (có thể dùng từ: biểu hiện, tác dụng, ý nghĩa, hậu quả, tác hại, biện pháp…).

Dạng 2: Nhận biết được luận điểm, lí lẽ và bằng chứng tiêu biểu trong văn bản

Đặc điểm nhận biết:

+ Đọc kĩ phần Tri thức ngữ văn để nắm được khái niệm, đặc điểm của luận điểm, lí lẽ và bằng chứng.

+ Luận điểm thường được triển khai bằng các kiểu đoạn văn: diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, vì thế cần chú ý 1 – 2 câu đầu, 1 – 2 câu cuối của đoạn văn (các đoạn văn) để xác định luận điểm; cũng có thể thể hiện qua nội dung của đoạn văn, vì thế cần đọc kĩ đoạn văn, chú ý các từ ngữ được nhắc lại nhiều lần, khái quát được nội dung đoạn văn.

+ Để triển khai luận điểm, chúng ta cần xây dựng hệ thống luận điểm (lí lẽ và dẫn chứng). Luận cứ là ý nhỏ triển khai luận điểm. Luận cứ có thể nằm trong đoạn văn chứa luận điểm hoặc được tách ra thành các đoạn văn riêng.

Cách trả lời: Luận điểm được sử dụng trong văn bản là…, lí lẽ và dẫn chứng được sử dụng trong văn bản là… (liệt kê luận điểm, lí lẽ và dẫn chứng).

Dạng 3: Cách sắp xếp, trình bày luận điểm, lí lẽ và bằng chứng của tác giả.

Đặc điểm nhận biết:

+ Luận điểm, luận cứ (lí lẽ và dẫn chứng) thường được triển khai theo trình tự: các mặt các khía cạnh, mối quan hệ bên ngoài, bên trong, mối quan hệ trước sau, trên dưới…mối quan hệ  nguyên nhân, kết quả, mối quan hệ từ nhỏ đến lớn, từ đơn giản đến phức tạp, theo phương pháp diễn duchj, quy nạp,…

Cách trả lời: Cách sắp xếp, trình bày luận điểm, lí lẽ và bằng chứng của tác giả là: …

Dạng 4: Nhận biết các yếu tố biểu cảm, thuyết minh hoặc miêu tả, tự sự trong văn bản nghị luận.

Đặc điểm nhận biết: Cần nắm được khái niệm, đặc điểm các yếu tố biểu cảm, thuyết minh, miêu tả, tự sự trong văn bản nghị luận.

– Biểu cảm: Bộc lộ cảm xúc của người viết về luận đề, luận điểm,… làm cho văn vản có thêm sức lôi cuốn, thuyết phục. yếu tố biểu cảm thường được diễn tả bằng các từ ngữ, các câu có chứa thành phần cảm thán như chao ôi, thật; thành phần tình thái trong câu như: có lẽ, hình như; chắc là,… hoặc câu hỏi tu từ, câu cảm cảm thán, các biện pháp tu từ; giọng điệu,…

– Yếu tố thuyết minh, miêu tả, tự sự, biểu cảm được sử dụng trong văn bản nghị luận có tác dụng tăng sức thuyết phục cho văn bản nghị luận.

+ Thuyết minh trong văn bản nghị luận có tác dụng giải thích, cung cấp những thông tin cơ bản xung quanh một vấn đề, khái niệm, đối tượng nào đó, làm cho việc luận bàn trở nên xác thực.

+ Miêu tả được dùng để tái hiện rõ nét, sinh động hơn những đối tượng có liên quan

+ Tự sự đảm nhiệm việc kể câu chuyện làm bằng chứng cho luận điểm mà người viết nêu lên.

Cách trả lời: Yếu tố ….(biểu cảm/thuyết minh/miêu tả/tự sự) được sử dụng trong đoạn trích là…

⚠️ Trang web không thu bất kỳ khoản phí nào khi tải tài liệu. Mọi nội dung đều miễn phí cho học sinh và giáo viên.

🚫 Khuyến nghị: Không thực hiện thanh toán dưới bất kỳ hình thức nào cho các quảng cáo hoặc liên kết mạo danh website.

☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để mình có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!

☕ Ủng hộ 1 ly cà phê 📲 Quét QR Momo / VietQR

💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập để học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️

Quét QR để ủng hộ

×