Cách làm bài phân tích tác phẩm truyện (cực đơn giản) kèm dàn ý 20 truyện

1. Tìm ý cho phần phân tích nội dung của truyện:

+ Chủ đề của tác phẩm là gì?

+ Nhân vật nào là nhân vật chính? Nhân vật đó có hoàn cảnh, vẻ đẹp và số phận như thế nào? Nhà văn xây dựng nhân vật này nhằm mục đích gì (phê phán, ca ngợi, cảm thông…)

+ Ngoài nhân vật chính truyện còn có những nhân vật phụ nào? Các nhân vật này có vai trò như thế nào trong tác phẩm?

2. Tìm ý cho phần phân tích nghệ thuật của truyện:

+ Cốt truyện (đơn giản hay nhiều kịch tính? Tác dụng)

+  Ngôi kể, điểm nhìn (ngôi 1 hay ngôi 3; có mượn điểm nhìn của ai không? Tác dụng)

+  Cách dựng tình huống có gì đặc biệt?  (nếu có, nêu tác dụng)

+  Cách khắc họa nhân vật (theo dòng nội tâm hay qua hành động, lời nói, qua đối thoại, qua các chi tiết tiêu biểu như miêu tả thiên nhiên, đồ vật, sự vật.. ; nêu tác dụng)

+  Nhận xét ngôn ngữ truyện (đơn giản, tinh tế, hoặc hài hước, dí dỏm, hoặc lạnh lùng, hoặc giàu cảm xúc, giàu hình ảnh, hoặc trau chuốt, bóng bảy, đậm tính nghệ thuật, có kết hợp miêu tả, biểu cảm, bình luận không? Có sử dụng hình thức ngôn ngữ đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm không.. ; nêu tác dụng)

+ Nhận xét giọng điệu trong truyện (trầm buồn, xót xa hoặc nhẹ nhàng, hoặc thâm trầm hay vui tươi? Nêu tác dụng?)

2. Dàn ý bài văn phân tích một tác phẩm truyện/ đoạn trích

A. Mở bài: (viết 1 đoạn) – Cách này có thể áp dụng cho nhiều đề

+ Giới thiệu vấn đề: Tên tác giả, tác phẩm ..

B.Thân bài;

1. Hc sáng tác + xuất sứ

2.1  Tóm tắt và nêu chủ đề của truyện (viết một đoạn)

+ Tóm tắt ngắn gọn câu chuyện

+ Nêu đề tài của truyện (Đề tài của truyện là gì? Đây là đề tài mới  hay cũ?)

+ Nêu chủ đề của truyện

2.2.Phân tích các nhân vật trong truyện để làm nổi bật chủ đề

* Phân tích nhân vật chính( 1 đoạn)

+ Phân tích hoàn cảnh

+ Phân tích hành động, lời nói, suy nghĩ, tâm trạng để rút ra nhận xét, đánh giá về nhân vật.

+ Nhà văn xây dựng nhân vật này với dụng ý gì?

* Phân tích nhân vật phụ(1 đoạn)

+ Gồm những nhân vật nào?

+ Những nhân vật này có vai trò như thế

+ Nhân vật khác => có vai trò gì trong tác phẩm?

3. Những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện(1 đoạn)

– Cốt truyện (đơn giản hay nhiều kịch tính? Tác dụng)
– Ngôi kể, điểm nhìn (ngôi 1 hay ngôi 3; có mượn điểm nhìn của ai không? Tác dụng)
– Cách dựng tình huống (nếu có, nêu tác dụng)
– Cách khắc họa nhân vật (theo dòng nội tâm hay qua hành động, lời nói, qua đối thoại, qua các chi tiết tiêu biểu như miêu tả thiên nhiên, đồ vật, sự vật.. ; nêu tác dụng)
– Nhận xét ngôn ngữ truyện (đơn giản, tinh tế, hoặc hài hước, dí dỏm, hoặc lạnh lùng, hoặc giàu cảm xúc, giàu hình ảnh, hoặc trau chuốt, bóng bảy, đậm tính nghệ thuật, có kết hợp miêu tả, biểu cảm, bình luận không? Có sử dụng hình thức ngôn ngữ đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm không.. ; nêu tác dụng)
– Nhận xét giọng điệu trong truyện (trầm buồn, xót xa hoặc nhẹ nhàng, hoặc thâm trầm, hoặc vui tươi, tác dụng)

4. Đánh giá (1 đoạn)

– Nêu tóm tắt nghệ thuật và nội dung của truyện

– Nêu thông điệp, bài học rút ra từ câu chuyện

– Qua câu chuyện, em có nhận xét gì về tác giả?

– Liên hệ so sánh với các tác phẩm khác cùng đề tài (nếu có)

Kết bài: (1 đoạn)

–  Khẳng định lại đây là tác phẩm đặc sắc

– Tác phẩm/ đoạn truyện khơi gợi trong lòng người đọc những tình cảm gì? Giúp ta nhận thức được trách nhiệm gì?

– Sức sống của truyện trong lòng bạn đọc