I. Mở đoạn (1-2 câu): Dẫn dắt và giới thiệu nhân vật
Dẫn dắt:
Trong muôn vàn trang văn, [tên nhân vật] của [tác giả] trong truyện ngắn [tên tác phẩm] hiện lên như một nốt nhạc ngân nga, khẽ chạm vào tâm hồn người đọc. Đó không chỉ là một hình hài bằng xương bằng thịt trên giấy, mà còn là ánh sáng lấp lánh của [nêu ngắn gọn phẩm chất/đặc điểm nổi bật nhất của nhân vật, ví dụ: vẻ đẹp nhân ái, sức sống kiên cường, nỗi niềm trắc ẩn] giữa dòng chảy cuộc đời.
Trong dòng chảy văn học Việt Nam, nhân vật [tên nhân vật] của [tác giả] trong truyện ngắn [tên tác phẩm] nổi bật như một hình tượng khó phai. Đó là biểu tượng sống động về [nêu ngắn gọn phẩm chất/đặc điểm nổi bật nhất của nhân vật, ví dụ: vẻ đẹp tâm hồn, nghị lực phi thường, bi kịch cuộc đời] giữa những biến động của số phận.
II. Thân đoạn (5-6 câu): Phân tích nhân vật
Câu chuyển đoạn:
-
Đặt nhân vật vào hoàn cảnh sống đặc thù, nhà văn đã làm nổi bật những phẩm chất cao đẹp tưởng như thầm lặng mà rực rỡ.
-
Không cần những lời ngợi ca trực tiếp, tác giả để nhân vật tự nói lên mình qua từng cử chỉ, hành động và suy nghĩ.
Hoàn cảnh sống / vị thế xã hội của nhân vật:
[Tên nhân vật] hiện lên trong bối cảnh [nêu ngắn gọn hoàn cảnh sống/vị thế xã hội, ví dụ: nghèo khó, chiến tranh, lam lũ, v.v.].
Chi tiết nổi bật thể hiện tính cách – phẩm chất:
Chính trong hoàn cảnh đó, vẻ đẹp tâm hồn nhân vật bừng sáng qua [nêu 1-2 chi tiết tiêu biểu về hành động/lời nói/suy nghĩ] như [trích dẫn hoặc mô tả chi tiết, ví dụ: hành động cứu giúp người khác, lời nói kiên cường trước khó khăn, suy nghĩ vị tha cho mọi người].
Điều đó cho thấy [tên nhân vật] là một người [rút ra ý nghĩa sâu xa về phẩm chất, ví dụ: giàu lòng nhân ái, kiên cường, bản lĩnh, sâu sắc, v.v.].
Đánh giá phẩm chất nhân vật:
Từ những biểu hiện ấy, nhân vật hiện lên như [đánh giá tổng quát phẩm chất, ví dụ: một con người giàu lòng trắc ẩn, một biểu tượng của nghị lực phi thường, v.v.]. Đó là [nêu các phẩm chất cụ thể: tấm lòng, nghị lực, tình yêu thương, ý thức trách nhiệm, phẩm giá, v.v.] mà [tên nhân vật] luôn gìn giữ.
III. Mở rộng – Vai trò nhân vật (1-2 câu)
Câu chuyển đoạn:
-
Không chỉ hiện hữu như một cá nhân riêng biệt, nhân vật còn là hình ảnh đại diện cho [một lớp người/hiện thực đời sống, ví dụ: những người phụ nữ Việt Nam tần tảo, những con người lao động cần cù, v.v.].
Ý nghĩa:
Qua đó, tác phẩm phản ánh [một lớp người/hiện thực đời sống], đồng thời gửi gắm những trăn trở nhân sinh và khát vọng nhân văn của tác giả.
IV. Kết đoạn (1 câu): Khẳng định giá trị nhân vật
Khẳng định:
Dẫu thời gian có trôi, [tên nhân vật] vẫn sẽ mãi neo lại trong tâm hồn người đọc, như một ánh sao lung linh thắp sáng những giá trị nhân văn và vẻ đẹp vĩnh cửu của con người.
Nhân vật [tên nhân vật] không chỉ sống trong trang sách, mà còn neo lại trong lòng người đọc như một biểu tượng lặng thầm mà vững bền của vẻ đẹp con người.
Đây là cấu trúc hoàn chỉnh để bạn có thể sử dụng khi phân tích nhân vật trong các tác phẩm văn học. Bạn có thể thay thế những phần chỗ trống với tên nhân vật và chi tiết cụ thể từ tác phẩm mà bạn đang làm.
Nguồn: Cô Minh Hương
