ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I

Môn: Ngữ văn – Lớp 10
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)

I. ĐỌC – HIỂU (4.0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:

Thực tế, chúng ta thường nếm trải thất bại nhiều hơn thành công. Bởi vậy mà chúng ta quen với thất bại. Chúng ta cũng thường được nghe nhiều lời khuyên rằng đừng nản lòng trước những thất bại nhỏ. Thất bại có nghĩa là mục tiêu vẫn sừng sững đứng kia, và nếu thế thì chỉ cần tiếp tục nhằm thẳng hướng đó mà chiến đấu là được.
Nhưng trong đời người, thành công chẳng đến được mấy lần, do vậy chúng ta hầu như chẳng hề có cơ hội để chuẩn bị. Vì thế, việc đương đầu với nó chẳng hề dễ dàng. Thành công mà cũng cần phải phòng bị sao? Thành công mà cũng là thứ phải đương đầu sao? Đúng vậy. Thành công đột ngột còn nguy hiểm hơn cả thất bại bất ngờ.
Cách đây không lâu, tôi nghe tin Whitney Houston qua đời, nghe nói là do bị sốc thuốc. Đó là ca sĩ một thời yêu thích của tôi, vậy mà cuối đời lại không mấy tốt đẹp như thế, thật là đau xót. Không riêng gì Whitney Houston, chúng ta vẫn thường nghe thấy tin tức về những ngôi sao sớm nổi chóng tàn như vậy. Những điều đáng buồn này đã nói lên mặt trái của việc thành công mà không có sự chuẩn bị trước. Ánh đèn càng chói lòa thì bóng đổ càng dài, càng đen sẫm. Thứ chúng ta phải đối mặt không phải là ánh đèn mà chính là cái bóng đen mang hình hài giống hệt kia. Ánh đèn rực rỡ khiến ta mù quáng, ta không còn có thể nhìn nhận thế giới một cách chuẩn xác và rồi kết cục là chúng ta không thể nhìn bản thân mình một cách đúng đắn nữa.
Nhà văn Oscar Wilde nói: “Con người có hai bất hạnh lớn nhất. Một là không thể nào đạt được giấc mơ của mình, hai là đạt được giấc mơ đó rồi.”
(Rando Kim – “Trưởng thành sau ngàn lần tranh đấu”, NXB Hà Nội, 2020)

Câu hỏi:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích.

Câu 2. Theo tác giả, vì sao chúng ta lại quen với thất bại?

Câu 3. Xác định và nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn văn sau:

“Thành công mà cũng cần phải phòng bị sao? Thành công mà cũng là thứ phải đương đầu sao? Đúng vậy. Thành công đột ngột còn nguy hiểm hơn cả thất bại bất ngờ.”

Câu 4. Anh/chị hiểu thế nào về ý nghĩa của câu nói:

“Con người có hai bất hạnh lớn nhất. Một là không thể nào đạt được giấc mơ của mình, hai là đạt được giấc mơ đó rồi.”

Câu 5. Thông điệp nào từ đoạn trích có ý nghĩa nhất với anh/chị? Vì sao?

II. LÀM VĂN (6.0 điểm)

Cảm nhận của em về vẻ đẹp của bài thơ sau:

Chân quê – Nguyễn Bính

Hôm qua em đi tỉnh về,
Đợi em ở mãi con đê đầu làng.
Khăn nhung, quần lĩnh rộn ràng,
Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!

Nào đâu cái yếm lụa sồi?
Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?
Nào đâu cái áo tứ thân?
Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?

Nói ra sợ mất lòng em,
Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa.
Như hôm em đi lễ chùa,
Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh.

Hoa chanh nở giữa vườn chanh,
Thầy u mình với chúng mình chân quê.
Hôm qua em đi tỉnh về,
Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều.
(1936 – in trong “Tổng hợp Văn học Việt Nam”, tập 25, NXB KHXH, 2000)

Chú thích:

1. Nguyễn Bính (1918–1966), tên khai sinh Nguyễn Trọng Bính, quê ở Nam Định.

   • Là nhà thơ nổi tiếng của phong trào Thơ mới.

   • Thơ ông đậm chất dân gian, mộc mạc, thấm đượm hồn quê và nỗi nhớ thương những giá trị cổ truyền đang mai một.

   • Bài “Chân quê” nằm trong tập “Tâm hồn tôi” – một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Nguyễn Bính.

2. Giải nghĩa từ:

   • Lĩnh: Vải dệt bằng tơ non, mặt bóng mịn.

   • Lụa sồi: Vải tơ ươm không đều, mặt hơi xù xì.

   • Đũi: Tơ thô kéo bằng tơ gốc.

   • Nái: Tơ thô ươm lẫn tơ gốc và tơ nõn.

   • Thầy u: Cách gọi cha mẹ theo phương ngữ Bắc Bộ.

Loading...

Taking too long?

Reload document

| Open in new tab

TẢI VỀ TẠI ĐÂY

☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để mình có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!

☕ Ủng hộ 1 ly cà phê 📲 Quét QR Momo / VietQR

💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập để học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️

Quét QR để ủng hộ

×