ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ I MÔN NGỮ VĂN 11 (THPT Hà Thành năm 2023 2024)

TRƯỜNG THCS – THPT HÀ THÀNH

 MÔN NGỮ VĂN 11

Năm học 2023 – 2024

– Phải yêu quê hương, trân trọng nơi mình đã sinh ra và lớn lên.

– Tiếng hát được ví như con gái, như vầng trăng trong… Cách so sánh thú vị gợi tả ấn tượng được niềm lạc quan, yêu đời cùng sự mê say của con người trước vẻ đẹp nên thơ của quê hương, trước tâm tình kín đáo mà sâu nặng của lòng người.

– Tiếng hát trẻ trung, trong sáng, vút cao… thể hiện được sức sống tâm hồn, tình yêu

– Tiếng hát cũng chính là tiếng lòng của con người…

Một số gợi ý:

–       Chăm chỉ học tập, rèn luyện, trau dồi tri thức, hoàn thiện nhân cách để sau này dựng xây quê hương.

–       Sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng

–       Có ý thức gìn giữ truyền thống văn hóa của quê hương…

–       Tham gia gìn giữ, quảng bá và phát triển những nét đẹp của quê hương mình…

B. Lục bát biến thể

D. Song thất lục bát

B. Câu hỏi tu từ

D. So sánh

B. Cô gái đi xa về

D. Cô gái đi chợ về

Thí sinh có thể có nhiều cách lí giải, cảm nhận riêng về ý nghĩa của câu thơ nhưng cần đảm bảo tính hợp lí, biết đặt câu thơ trong cả văn bản để lí giải. Sau đây là gợi ý:

– Hoa chanh: Hoa của cây chanh, một loại cây quen thuộc ở làng quê; biểu tượng cho vẻ đẹp mộc mạc, tự nhiên, thanh khiết

– Vườn chanh: không gian, môi trường sống của chanh, nơi chanh được nuôi lớn; biểu tượng cho không gian văn hoá làng quê quen thuộc, bình dị.

=> Ý nghĩa cả câu: Hoa chanh chỉ đẹp khi nở giữa vườn chanh, nơi nó thuộc về; mỗi con người đều có nguồn cội, vùng quê, chúng ta phải biết trân trọng và sống sao cho phù hợp, hài hoà với phong tục với vẻ đẹp mộc mạc của quê hương mình.

Cần giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của quê hương

– Nhận xét về thông điệp đó: Thí sinh đưa ra những nhận xét, đánh giá thuyết phục, hợp lí. Có thể theo hướng: Đó là thông điệp sâu sắc của một con người nặng lòng gắn bó với quê hương, với những giá trị văn hoá truyền thống.

Thí sinh có thể đưa ra nhiều giải pháp khác nhau nhưng cần đảm bảo tính thuyết phục, không vi phạm các chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Sau đây là gợi ý:

– Học tập, tìm hiểu để nhận thức đầy đủ về vẻ đẹp và giá trị văn hoá truyền thống của quê hương, đất nước mình.

– Phát huy những giá trị văn hoá truyền thống, biến nó thành lợi thế để hội nhập, phát triển kinh tế.

– Tránh việc bảo thủ, không tiếp nhận những tinh hoa văn hoá của nước ngoài để làm giàu cho văn hoá dân tộc

…

Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề

Mặt tiêu cực của việc sử dụng điện thoại di động không đúng mục đích.

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25 điểm.

– Học sinh xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0,0 điểm.

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý cần hướng tới:

a) Giải thích

– Điện thoại di động, còn gọi là điện thoại cầm tay, là loại điện thoại kết nối dựa trên sóng điện từ vào mạng viễn thông. Nhờ có kết nối sóng (kết nối không dây), mà ĐTDĐ thực hiện trao đổi thông tin khi đang di chuyển.

– Điện thoại di động chính thức ra đời vào ngày 3 tháng 4 năm 1973.Từ đó đến nay, chiếc điện thoại di động phát triển không ngừng phát triển theo hướng nhỏ gọn hơn rất nhiều tổ tiên của nó và ngày càng được tích hợp nhiều chức năng hơn chứ không còn đơn thuần là nghe và gọi.

b) Bàn luận

(1) Thực trạng

– Điện thoại đang được học sinh sử dụng phổ biến trong nhiều trường học:

+ Sử dụng điện thoại chưa đúng cách: dùng ngay trong các giờ học, để nhắn tin nói chuyện riêng; trong các giờ kiểm tra thì dùng tải tài liệu trên Internet để đối phó…

+ Sử dụng điện thoại với mục đích chưa tốt: dùng tải các hình ảnh, các loại văn hóa phẩm đồi trụy, hoặc phát tán các clip có nội dung xấu lên mạng; dùng để trêu chọc người khác thái quá (nhắn tin hù dọa, nháy máy)…

(2) Nguyên nhân

– Xã hội ngày càng phát triển, đời sống con người được nâng cao, điện thoại di động trở thành vật không thể thiếu đối với con người

– Nhiều gia đình có điều kiện, chiều con nên trang bị cho con mình điện thoại nhiều chức năng nhưng lại không quản lí việc sử dụng của con em mình

– Học sinh lười học, ý thức chưa tốt.

– Thiếu hiểu biết, lạm dụng các chức năng của điện thoại

(3) Hậu quả

– Sử dụng điện thoại trong giờ học: không hiểu bài, hổng kiến thức, sử dụng trong các giờ kiểm tra: tạo ra thói quen lười biếng, ỷ lại…

– Sử dụng điện thoại với mục đích xấu: ảnh hưởng đến đời sống tinh thần của những người xung quanh, vi phạm chuẩn mực đạo đức, vi phạm pháp luật.

(4) Biện pháp khắc phục:

– Bản thân học sinh cần có ý thức tự giác trong học tập; cần biết sống có văn hóa, có đạo đức, hiểu biết pháp luật.

– Gia đình: quan tâm hơn tới các em, gần gũi, tìm hiểu và kịp thời giáo dục con em…

– Nhà trường, xã hội: siết chặt hơn trong việc quản lí.

c) Bài học nhận thức và hành động

– Nhận thức: Nhận thức được những ưu, nhược mà điện thoại mang lại cho con người để sử dụng chúng một cách hiệu quả, đem lại ích lợi cho cuộc sống, công việc cũng như trong học tập.

– Hành động:

+ Biết kiểm soát chừng mực mỗi hành vi của mình, trang bị những kỹ năng sống cần thiết.

+ Sử dụng điện thoại đúng mục đích.

+ Đầu tư cho việc học tập, tránh lãng phí thời gian vô bổ.

+ Luôn có ý thức rèn luyện tu dưỡng bản thân, bồi đắp vốn sống, vốn văn hóa chuẩn mực, phù hợp với luật pháp, đạo đức.Hướng dẫn chấm:

– Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,5 điểm.

– Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu: 1,5 điểm – 2,0 điểm.

– Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm – 1,5 điểm.      

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.