Đề cương và đề tham khảo thi giữa kì 1 Văn 11 trường THPT Ngô Quyền (Đà Nẵng)

ĐỌC – HIỂU (6.0 điểm)

Đọc văn bản sau:

(Lược phần đầu: Anh đĩ Chuột là một người nông dân lương thiện, hiền lành. Gia đình anh trước đây vốn đã nghèo, từ khi anh đổ bệnh lại càng nghèo hơn. Để có tiền thuốc thang cho anh, chị Chuột đã nhiều lần vay mượn tiền của bà Huyện khiến gia đình anh lâm vào cảnh túng bấn, đói khát. Một lần nọ vì trong nhà hết gạo, chị đành phải nấu cám và vờ bảo là chè để dỗ các con ăn cho đỡ đói, nhường phần cơm trắng còn lại cho chồng. Thằng cu bé không nuốt nổi miếng cám khaóc òa lên. Để dỗ nó, chị đành bế nó đến chỗ anh đĩ Chuột nằm xin chút cơm trắng của anh cho nó ăn. Anh đĩ Chuột biết lý do con khóc nên nhân lúc vợ vừa bế con đi khỏi, anh liền gọi cái Gái vào hỏi chuyện.)

{…} Người cha khốn nạn nhìn đứa con chòng chọc, thở dài. Một giọt lệ từ từ lăn xuống chiếu.

– Thầy bảo gì con ạ?

– Lúc nãy mẹ con mày ăn cám phải không?

Gái gượng cười cãi:

– Ăn chè đấy chứ.

Bố nó chép miệng:

– Khốn nạn, chè đâu mà ăn, cơm còn không có nữa là chè! Rõ mày khổ từ trong bụng mẹ…

Cái Gái cúi đầu xuống không nói. Anh đĩ Chuột thở dài:

– Con đi lấy cho thầy cái ghế buộc giậu ^(1), với sợi thừng ở gác bếp để thầy mắc lại cái võng, thế này cao quá.

Cái Gái lấy ghế và thừng vào. Anh đĩ bảo:

– Để đấy cho thầy rồi ra vườn làm cỏ đi.

Nó ra vườn, anh gượng ngồi dậy, xuống khỏi giường, mon men ra đóng chặt cửa buồng lại. Anh lấy cái thừng, làm một cái tròng chắc chắn, dùng hết sức tàn còn lại, trèo lên ghế, hai chân khẳng khiu run lẩy bẩy. Anh buộc cẩn thận một đầu dây lên xà nhà, buộc xong, mệt quá, anh đu vào cái thừng, gục đầu xuống thở. Anh thấy lòng chua xót, nước mắt giàn ra hai má lõm. Rồi anh quả quyết, anh đứng thẳng người lên, chui đầu vào tròng, cái thừng cứng cáp cọ vào cổ làm anh rùng mình, khóc nấc lên một tiếng. Cả cái thân hình mảnh dẻ bắt đầu rung chuyển như một tàu lá run trước gió. Bỗng anh ngừng bặt, ngây người ra nghe ngóng. Tiếng ai vừa gọi ngoài ngõ, tiếp đến cái Gái thưa và chạy ra, tiếng người kia the thé:

– Bu⁽²⁾ mày đâu?

Tiếng cái Gái rụt rè đáp lại:

– Bẩm bà, bu con đi vắng.

– Đi vắng! Đi vắng mãi! Mày về bảo con mẹ mày nội⁽³⁾ ngày mai không trả tiền tao thì tao đào mả lên đấy. Cái giống⁽⁴⁾ chỉ biết ăn không.

Anh đĩ Chuột rít hai hàm răng lại. Hai chân giận dữ đạp phắt cái ghế đổ văng xuống đất. Cái tròng rút mạnh lại. Cái bộ xương bọc da giãy giụa như một con gà bị bẫy, sau cùng, nó chỉ còn gật từng cái chậm dưới sợi dây thừng lủng lẳng.

Ở ngoài ngõ, mẹ con chị đĩ Chuột vừa kêu khóc vừa van lạy. Bà Huyện nhất định bắt mẻ gạo⁽⁵⁾ mới đong để trừ sáu hào⁽⁶⁾ chị Chuột vay từ hai tháng trước cho chồng uống thuốc.(Trích “Nghèo”, Tuyển tập Nam Cao, tập 1, NXB Văn học 2002, trang 22+23)

* Chú thích:

Nam Cao (1915-1951) tên khai sinh là Trần Hữu Tri, quê ở làng Đại Hoàng, phủ Lí Nhân (nay là xã Hoà Hậu, huyện Lí Nhân), tỉnh Hà Nam. Ông là một nhà văn hiện thực xuất sắc với những truyện ngắn, truyện dài viết chân thực về người nông dân nghèo đói bị vùi dập và người trí thức nghèo sống mòn mỏi, bế tắc trong xã hội cũ… Các tác phẩm chính: “Chí Phèo”, “Giăng sáng”, “Đời thừa”, “Lão Hạc”, “Một đám cưới”… Năm 1996, ômg được nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

Truyện ngắn “Nghèo” in trong Tiểu thuyết thứ bảy, số 158, ngày 5/6/1937 với bút danh Thúy Rư. Truyện viết về đề tài người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám năm 1945.

[1]:giậu: hàng rào

[2]bu: mẹ (cách gọi mẹ ngày xưa)

[3]nội: trong ngày

[4]cái giống: cái đồ

[5]mẻ gạo: chỗ gạo, thúng gạo

[6]hào: đơn vị tính tiền ngày xưa

            Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. (1.0 điểm) Đoạn trích sử dụng ngôi kể thứ mấy?

Câu 2. (1.0 điểm) Trong đoạn trích, nhà văn phản ánh vấn đề gì?

Câu 3. (1.0 điểm) Các sự việc trong đoạn trích được sắp xếp theo trình tự thời gian hay không gian?

Câu 4. (1.0 điểm) Tác dụng của phép tu từ so sánh trong câu văn: Cái bộ xương bọc da giãy giụa như một con gà bị bẫy, sau cùng, nó chỉ còn gật từng cái chậm dưới sợi dây thừng lủng lẳng là gì?

Câu 5. (1.0 điểm) Theo anh/chị, việc anh đĩ Chuột lựa chọn cái chết cho thấy anh là người như thế nào?

Câu 6. (1.0 điểm) Từ cảnh ngộ của gia đình anh đĩ Chuột, anh/chị cảm nhận gì về đời sống của người dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám/1945? (Trả lời khoảng 5-7 dòng)

PHẦN II. VIẾT (4.0 điểm)

Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá nghệ thuật tự sự của Nam Cao thể hiện trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu trên.

—————– Hết ——————

☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để mình có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!

☕ Ủng hộ 1 ly cà phê 📲 Quét QR Momo / VietQR

💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập để học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️

Quét QR để ủng hộ

×