Đề cương và đề tham khảo thi giữa kì 1 Văn 12 trường THPT Ngô Quyền (Đà Nẵng)

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)

Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu sau:

Mờ sáng hôm sau, tôi còn đang ngủ trong mui bỗng nghe thằng Cò gọi giật tôi dậy:

            – Mau ra coi, An ơi! Gần tới sân chim rồi. Đã sáng bét mà mày còn ngủ à?

Tôi giụi mắt bò ra khoang trước, vốc nước dưới sông lên rửa mặt. Trên vệt rừng đen ở chỗ con sông ngoặt như lưỡi cưa cá mập chơm chởm dựng đầu răng nhọn đã ửng lên màu mây hồng phơn phớt. Từ chỗ vệt rừng đen xa tít đó, chim cất cánh tua tủa bay lên, giống hệt đàn kiến từ lòng quả đất chui ra, bò li ti đen ngòm lên da trời. Càng đến gần, khi bóng chim chưa hiện rõ hình đôi cánh, thì quang cảnh đàn chim bay lên giống như đám gió bốc tro tiền, tàn bay liên tri hồ điệp. Những bầy chim đen bay kín trời, vươn cổ dài như tàu bay cổ ngỗng lướt qua trên sông, cuốn theo sau những luồng gió vút cứ làm tai tôi rối lên, hoa cả mắt. Mỗi lúc tôi càng nghe rõ tiếng chim kêu náo động như tiếng xóc những rổ tiền đồng. Và gió đưa đến một mùi tanh lợm giọng, khiến tôi chỉ chực nôn ọe. Chim đậu chen nhau trắng xóa trên những đầu cây mắm, cây chà là, cây vẹt rụng trụi gần hết lá. Cồng cộc đứng trong tổ vươn cánh như tượng những người vũ nữ bằng đồng đen đang vươn tay múa. Chim già đãy, đầu hói như những ông thầy tu mặc áo xám, trầm tư rụt cổ nhìn xuống chân. Nhiều con chim rất lạ, to như con ngỗng đậu đến quằn nhánh cây. Một con điêng điểng ngóc cổ lên mặt nước, thoạt trông tôi tưởng là một con rắn từ dưới nước cất đầu lên. Khi thuyền chúng tôi chèo đến gần, nó bèn ngụp xuống lặn mất. Chốc sau đã lại thấy nó nổi lên gần bờ, mỏ ngậm con tôm xanh gần bằng cổ tay còn đang vung râu cựa quậy. Tôi mê quá! Mà thằng Cò cũng mê như tôi. Hai đứa cùng ước: phải chi mình được dừng thuyền lại đây vài hôm để bắt chim thì phải biết! Chim từ những đâu tập trung về ở đây, nhiều không thể nói được! ở đây, còn có rất nhiều giống chim lạ, không thấy bày bán ở chợ Mặt Trời. Chúng đậu thấp lắm, đứng dưới gốc cây có thể thò tay lên tổ nhặt trứng một cách dễ dàng. Tôi chồm người ra be thuyền, kêu to:

            – Dừng lại đây bắt một mớ chim đi, tía!

            – Sân chim có chủ, không bắt của người ta được đâu! -Tía nuôi tôi bảo.

            – Bộ họ nuôi nó sao? Chim trời cá nước, ai bắt được nấy ăn chứ!

            – Đúng là không ai nuôi. Nhưng chim về ở trên vùng đất của ai thì nó thuộc về tài sản của người đó. Họ phải đóng thuế hằng năm như đóng thuế ruộng đấy, con ạ. Thấp thoáng trong xa, bốn năm người quảy giỏ, cầm sào trúc có ngoéo sắt đang ngoéo cổ chim non xuống bắt. Coi bộ dễ hơn bắt gà nhốt trong chuồng. Tiếng chim kêu vang động bên tai, nói chuyện không nghe nhau được nữa. Thuyền chúng tôi chèo đi hơn ba nghìn thước rồi mà hãy còn thấy chim đậu trắng xóa trên những cành cây gie sát ra sông.

(Trích Sân chim, Đất rừng phương Nam, Đoàn Giỏi, NXB Văn học, 2013, tr.252-254)

Câu 1. Xác định ngôi kể trong đoạn trích.

Câu 2. Chỉ ra điều ước của nhân vật “tôi” và thằng Cò trong đoạn trích.

Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu văn: Cồng cộc đứng trong tổ vươn cánh như tượng những người vũ nữ bằng đồng đen đang vươn tay múa.

Câu 4. Nêu thông điệp chính của đoạn trích.

Câu 5. Từ cảm nhận của nhân vật “tôi” về bức tranh sân chim, anh/chị hãy nhận xét về đặc điểm của ngôn ngữ được tác giả sử dụng trong đoạn trích trên.

Câu 6. Trình bày trong khoảng 5 – 7 dòng bài học cuộc sống mà anh/chị rút ra từ đoạn trích.

PHẦN II. VIẾT (4,0 điểm)

Đọc hai đoạn văn dưới đây.

(1) Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi. Bắt đầu hắn chửi trời. Có hề gì? Trời có của riêng nhà nào? Rồi hắn chửi đời. Thế cũng chẳng sao: đời là tất cả nhưng chẳng là ai. Tức mình, hắn chửi ngay tất cả làng Vũ Đại. Nhưng cả làng Vũ Đại ai cũng nhủ: “ Chắc nó trừ mình ra!”. Không ai lên tiếng cả. Tức thật! Ờ! Thế này thì tức thật! Tức chết đi được mất! Đã thế, hắn phải chửi cha đứa nào không chửi nhau với hắn. Nhưng cũng không ai ra điều. Mẹ kiếp! Thế có phí rượu không? Thế thì có khổ hắn không? Không biết đứa chết mẹ nào lại đẻ ra thân hắn cho hắn khổ đến nông nỗi này? A ha! Phải đấy hắn cứ thế mà chửi, hắn cứ chửi đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn, đẻ ra cái thằng Chí Phèo! Hắn nghiến răng vào mà chửi cái đứa đã đẻ ra Chí Phèo. Nhưng mà biết đứa nào đã đẻ ra Chí Phèo? Có mà trời biết! Hắn không biết, cả làng Vũ Đại cũng không ai biết…

(Trích Chí Phèo – Nam Cao[1])

(2) Ai ở xa về, có việc vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy một cô gái ngồi quay sợi gai bên tầng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi. Người ta nói: Nhà Pá Tra làm thống lí, ăn của dân nhiều, đồn Tây lại cho muối về bán, giàu lắm, nhà có nhiều nương, nhiều bạc, nhiều thuốc phiện nhất làng. Thế thì con gái nó còn bao giờ phải xem cái khổ mà biết khổ, mà buồn. Nhưng rồi hỏi ra mới rõ cô ấy không phải con gái Thống Lí: Cô ấy là vợ A Sử, con trai thống lý Pá Tra.

(Trích Vợ chồng A Phủ- Tô Hoài[2])

Hãy viết một bài văn nghị luận khoảng (600 chữ) trình bày suy nghĩ của anh, chị về hai đoạn văn trên.

————————————-

*Tóm lược truyện Vợ Chồng A Phủ: Vợ chồng A Phủ kể về cuộc đời bi kịch của Mị và A Phủ, hai người dân tộc Mông bị áp bức bởi nhà thống lí Pá Tra ở Hồng Ngài. Mị bị bắt làm dâu trừ nợ, còn A Phủ trở thành đầy tớ sau khi đánh A Sử. Hai người cùng nhau trốn thoát khi Mị giải cứu A Phủ khỏi cảnh bị trói và bỏ đói, sau đó đến Phiềng Sa, kết hôn, và tham gia cách mạng.

*Tóm lược truyện Chí Phèo: Chí Phèo kể về Chí Phèo, một đứa trẻ bị bỏ rơi, lớn lên tha hóa thành kẻ lưu manh chuyên rạch mặt ăn vạ dưới sự lợi dụng của Bá Kiến. Mối tình với Thị Nở đã nhen nhóm lại khát vọng lương thiện trong Chí, nhưng bi kịch ập đến khi anh bị xã hội ruồng bỏ, khiến Chí Phèo quay lại hành động liều lĩnh: đâm chết Bá Kiến và tự sát.

—————– Hết —————-

[1] Nam Cao (tên thật Trần Hữu Tri, 1915-1951) là một nhà văn hiện thực lớn của VIệt Nam, ông nổi tiếng với những đóng góp quan trọng cho văn học hiện thực phê phán và đặc biệt là chủ nghĩa hiện thực tâm lí với các tác phẩm như Chí Phèo, Sống mòn, Lão Hạc. Ngoài sự nghiệp văn chương ông còn là một chiến sĩ cách mạng và nhà báo trong thời kì kháng chiến.

[2] Tô Hoài ( tên khai sinh Nguyễn Sen, 1920-2014), Tô Hoài nổi tiếng với sự nghiệp đồ sộ và đa dạng, được trao giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật 1996. Ông là Tổng Thư kí đầu tiên của Hội Nhà văn Việt Nam. Phong cách kể chuyện của ông hóm hỉnh, sinh động và đầy sức gợi. Các sáng tác tiêu biểu của ông: Dế Mèn phiêu lưu kí, O chuột, Truyện tây Bắc…

☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để mình có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!

☕ Ủng hộ 1 ly cà phê 📲 Quét QR Momo / VietQR

💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập để học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️

Quét QR để ủng hộ

×