I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
CÁM ƠN ĐẤT NƯỚC
Tôi chưa từng đi qua chiến tranh
Chưa thấy hết sự hy sinh của bao người ngã xuống Thuở quê hương còn gồng gánh nỗi đau.
Tôi lớn lên từ rẫy mía, bờ ao Thả cánh diều bay
Lội đồng hái bông súng trắng Mẹ nuôi tôi dãi dầu mưa nắng
Lặn lội thân cò quãng vắng đồng xa.
Tôi lớn lên từ những khúc dân ça Khoan nhặt tiếng đờn kìm
Ngân nga sáo trúc
Đêm Trung thu say sưa nghe bà kể Chú Cuội một mình ngồi gốc cây đa.
Thời gian qua
Xin cám ơn đất nước
Bom đạn mấy mươi năm vẫn lúa reo, sóng hát Còn vọng vang với những câu Kiều
Trong từng ngần ấy những thương yêu Tiếng mẹ ru hời
Điệu hò thánh thót
Mang hình bóng quê hương tôi lớn thành người
Đất nước của tôi ơi!
Vẫn sáng ngời như vầng trăng vành vạnh.
(Huỳnh Thanh Hồng, Cám ơn đất nước, https://www.thivien.net)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 (0,5 điểm). Xác định thể thơ của văn bản trên.
Câu 2 (0,5 điểm). Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh miêu tả hình bóng quê hương trong hai khổ thơ cuối.
Câu 3 (1,0 điểm). Chỉ ra và nêu hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ nhân hoá được sử dụng trong câu thơ sau: Bom đạn mấy mươi năm vẫn lúa reo, sóng hát.
Câu 4 (1,0 điểm). Thông điệp nào được gửi gắm trong câu thơ Mang hình bóng quê hương tôi lớn thành người?
Câu 5 (1,0 điểm). Nhà thơ đã bày tỏ lòng biết ơn chân thành, tha thiết khi viết dòng thơ Xin cám ơn đất nước. Theo em, thay cho lời cảm ơn với đất nước, mỗi chúng ta có thể làm những gì?
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm). Em hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích hai khổ thơ đầu của văn bản trên.
Câu 2 (4,0 điểm). Thành công là đích đến mà ai cũng kiếm tìm. Bàn về vấn đề này, có ý kiến cho rằng: Bạn khó có thể thành công nếu không có sự chuẩn bị tốt về kỹ năng và kiến thức nền tảng.
Em hãy viết một bài văn (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến trên
HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần | Câu | Hướng dẫn chấm | Điểm |
I. Đọc hiểu |
1 | – Thể thơ: Tự do | 0,5 |
2 |
– Những từ ngữ, hình ảnh miêu tả hình bóng quê hương trong đoạn
+ Vẫn lúa reo, sóng hát + Tiếng mẹ ru hời + Điệu hò thánh thót + Sáng ngời như vầng trăng |
0,5 | |
3 |
– Biện pháp tu từ nhân hóa: lúa reo, sóng hát
– Tác dụng: + Làm cho câu thơ trở nên sinh động, gợi hình, gợi cảm, hấp dẫn… + Khiến cho hình ảnh “lúa” và “sóng” như mang tâm trạng vui tươi của con người. Đồng thời khẳng định bom đạn của chiến tranh không giết chết được sức sống của cây cỏ, thiên nhiên và con người Việt Nam. + Thể hiện niềm tin và niềm tự hào của nhà thơ về quê hương, đất nước. |
0,25
0,25
0,25 0,25 |
|
4 |
– Thông điệp được gửi gắm:
+ Luôn biết ơn, trân trọng, tự hào về quê hương, cội nguồn của mình. + Quê hương luôn hiện hữu trong mỗi bước trưởng thành, ảnh hưởng đến cách sống, suy nghĩ và bản sắc của mỗi con người. |
0,5 0,5 |
|
5 |
– Học tập tốt, rèn luyện phẩm chất tốt.
– Giữ gìn, phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc. – Rèn luyện sức khỏe, thể chất tốt. – Tuyên truyền, quảng bá hình đẹp của đất nước.… Lưu ý: HS chỉ cần trả lời 3 ý là được điểm tối đa |
1,0 | |
II. Viết |
1 | Đoạn văn | 2,0 |
a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn phân tích một đoạn thơ: mở đoạn giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn thơ và nội dung chủ đề, đặc sắc nghệ thuật; thân
đoạn: phân tích làm rõ được nội dung chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của đoạn thơ; kết đoạn: khái quát tổng hợp lại |
0,25 | ||
b. Xác định đúng yêu cầu phân tích nội dung chủ đề, đặc sắc nghệ thuật và hiệu quả thẩm mỹ của một số yếu tố nghệ thuật trong khổ thơ thứ 1,2 của bài thơ | 0,25 | ||
c. Phân tích làm rõ được:
– Nội dung : + Sự hi sinh, mất mát của đất nước trong chiến tranh… + Những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ gắn liền với quê hương… |
1,0 |
+ Hình ảnh người mẹ thanh cao, giản dị và kiên cường. Mẹ hiền hòa, tần tảo, vất vả, lam lũ, hi sinh thầm lặng vì con và gia đình.
+ Ca ngợi hình ảnh đất nước tươi đẹp với những giá trị tinh thần, văn hóa truyền thống được gìn giữ qua bao đời. -> Lòng yêu mến, kính trọng, tự hào, biết ơn của tôi dành cho quê hương, đất nước và mẹ. – Đặc sắc nghệ thuật: từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ… |
|||
d. Chính tả, ngữ pháp: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. | 0,25 | ||
e. Sáng tạo: thể hiện suy nghĩ sâu sắc về đoạn thơ, có cách diễn đạt sáng tạo, mới mẻ. | 0,25 | ||
2 | Bài văn | 4,0 | |
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Mở bài: nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề. | 0,5 | ||
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: Trình bày suy nghĩ về ý kiến: Bạn khó có thể thành công nếu không có sự chuẩn bị tốt về kỹ năng và kiến thức nền tảng. | 0,5 | ||
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm:
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn chứng đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của cá nhân về vấn đề. * Triển khai vấn đề nghị luận: – Giải thích vấn đề nghị luận. – Khẳng định vai trò của kỹ năng và kiến thức dẫn đến sự thành công trong cuộc sống. …. * Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân. |
2,5 | ||
d. Chính tả, ngữ pháp: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. | 0,25 | ||
e. Sáng tạo: thể hiện suy nghĩ sâu sắc về đoạn thơ, có cách diễn đạt sáng tạo, mới mẻ. | 0,25 |