📝 Tổng hợp đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Ngữ văn từ lớp 6 → 12
Bộ sưu tập đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Ngữ văn cho học sinh từ lớp 6 đến lớp 12. Mỗi đề đều kèm đáp án và hướng dẫn chấm chi tiết giúp học sinh ôn luyện hiệu quả trước kỳ thi.
🧠 Cập nhật liên tục – giúp học sinh ôn tập vững vàng trước kỳ thi giữa học kì.
ĐỌC – HIỂU (6.0 Điểm) Đọc đoạn văn bản sau và trả lời câu hỏi:
“Nơi anh đứng trời xanh và gió lộng
Giữa mênh mông sóng nước đại dương
Lắm gian nguy mà dạ vẫn kiên cường
Chắc tay súng mà bền gan vững trí.
Anh đứng gác ngày đêm không ngơi nghỉ
Lòng kiên trung bảo vệ lấy biển khơi
Bóng anh in lồng lộng giữa mây trời
Bên tiếng sóng anh lắng nghe biển hát.
Anh đứng đó giữa trời xanh bát ngát
Giữ bình yên cho tổ quốc quê nhà
Đông lạnh lùng hay nắng cháy thịt da
Anh vẫn thế, tuần tra không mệt mỏi
Nơi anh đứng có biển xa vời vợi
Một lá thư cũng gợi nhớ quê nhà
Nơi xóm làng có bóng dáng mẹ cha
Và cô gái anh vừa trao hẹn ước
Anh lính đảo ra đi vì đất nước
Rộng chí trai cho thỏa những khát khao
Cả quê hương ca khúc hát tự hào
Yêu anh lắm, hỡi anh người lính đảo!”
(“Người lính đảo”, Nguyễn Lan Hương)
Câu hỏi:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt và thể thơ của văn bản? (1.0 điểm)
Câu 2. Tác giả đã miêu tả không gian đứng gác của người lính đảo như thế nào? (1.0 điểm)
Câu 3. a. Trong văn bản, hình ảnh người lính đảo hiện lên như thế nào? (1.0 điểm)
Qua đó hãy trình bày cảm nhận của em về hình tượng người lính đảo? (1.0 điểm)
Câu 4. Nêu suy nghĩ của em về sức mạnh của lòng yêu nước.(1.0 điểm)
Câu 5. Xác định biện pháp tu từ chơi chữ trong ngữ liệu sau và nêu tác dụng. (1.0 điểm)
“Thấy nếp thì lại thèm xôi
Ngồi bên thúng gạo nhớ nồi cơm thơm
Hai tay xới xới đơm đơm
Công ai cày cấy sớm hôm đó mà.” (Ca dao)
VIẾT (4.0 điểm)
Viết bài văn phân tích truyện ngắn “Bố tôi” của Nguyễn Ngọc Thuần
BỐ TÔI
“Tôi đi học dưới đồng bằng. Còn bố tôi, từ nơi núi đồi hiểm trở, ông luôn dõi theo tôi.
Bao giờ cũng vậy, ông mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất, xuống núi vào cuối mỗi tuần. Ông rẽ vào bưu điện để nhận những lá thư tôi gửi. Lặng lẽ, ông vụng về mở nó ra. Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông. Rồi lặng lẽ như lúc mở ra, ông xếp nó lại, nhét vào bao thư. Ông ngồi trầm ngâm một lúc, khẽ mỉm cười rồi đi về núi.
Về đến nhà, ông nói với mẹ tôi: “Con mình vừa gửi thư về”. Mẹ tôi hỏi:”Thư đâu?”. Ông trao thư cho bà. Bà lại cẩn thận mở nó ra, khen: “Ôi, con mình viết chữ đẹp quá! Những chữ tròn, thật tròn, những cái móc thật bén. Chỉ tiếc rằng không biết nó viết gì. Sao ông không nhờ ai đó ở bưu điện đọc giùm?”. Ông nói: “Nó là con tôi, nó viết gì tôi đều biết cả”. Rồi ông lấy lại thư, xếp vào trong tủ cùng với những lá thư trước, những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm mặt rồi cất vào, không thiếu một lá, ngay cả những lá đầu tiên nét chữ còn non nớt
Hôm nay là ngày đầu tiên tôi bước chân vào trường đại học. Một ngày khai trường đầu tiên không có bố. Bố tôi đã mất. Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.”
(Theo Nguyễn Ngọc Thuần)
(Nguyễn ngọc Thuần sinh năm 1972 ở Bình Thuận. Ông là cây bút chuyên sáng tác cho trẻ em. Các tác phẩm của ông được viết bằng cả tấm lòng yêu trẻ thơ, hóa thân thành một người bạn đồng trang lứa tạo nên thế giới trong từng trang văn sự giản dị, thân thuộc, bình yên, trong sáng, tinh khiết như tâm hồn của trẻ nhỏ, ngôn từ, giọng văn đầy chất cổ tích, tạo cảm giác đa chiều trong mối quan hệ giữa các nhân vật với nhau hay nhân vật với độc giả.)
| HƯỚNG DẪN | |||||
| Phần | Câu | Nội dung | Điểm | ||
| I | ĐỌC HIỂU | 6,0 | |||
| 1 | Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm;
Thể thơ: Tự do. |
0,5
0,5 |
|||
| 2 | Trong văn bản, tác giả đã miêu tả không gian đứng gác của người lính đảo:
“Nơi anh đứng trời xanh và gió lộng Giữa mênh mông sóng nước đại dương”. → Không gian mênh mông, rộng lớn giữa đại dương bao la và có cả những vất vả và nguy hiểm. |
0,5
0,5 |
|||
| 3 | a. Qua bài thơ , hình ảnh người lính hiện lên :
– Dáng hình : tay cầm súng , bóng in lồng lộng giữa mây trời – Hành động : tuần tra không mệt mỏi , cống hiến cả thân mình vì tổ quốc không kể ngày đêm – Ý chí : kiên cường mặc gian nguy , hiểm trở , bền gan vững chí , trung kiên bảo vệ biển khơi – Tâm hồn : Tự hào , vững tin về một ngày sẽ được quay về với quê hương , về với cô gái anh đã trao hẹn ước. b.– Hình tượng người lính đảo được miêu tả trong văn bản là những con người anh dũng, kiên cường. Với tinh thần trách nhiệm, lòng yêu nước các anh đối mặt với bao khó khăn, gian khổ nơi đảo xa để hoàn thành nhiệm vụ. – Trước hình tượng những người lính đảo, tôi thấy rất khâm phục, tự hào và biết ơn các anh. * Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng vẫn hướng vào nội dung nói trên. |
1,0
1,0 |
|||
| 4 | Sự cần thiết và ý nghĩa sức mạnh của lòng yêu nước
– Lòng yêu nước là tình yêu đối với quê hương, đất nước, là hành động, là không ngừng nỗ lực để xây dựng và phát triển đất nước. – Lòng yêu nước là động lực giúp con người sống có trách nhiệm hơn với gia đình, quê hương, đất nước, cộng đồng hay đơn giản nhất là đối với chính bản thân mình. – Lòng yêu nước là nền tảng để một đất nước vững mạnh, khi có lòng yêu nước, con người sẽ biết cống hiến nhiều hơn cho đất nước. – Lòng yêu nước là sợi dây đặc biệt giúp con người gắn kết lại với nhau nhiều hơn, tinh thần đồng bào từ đó được nâng cao hơn… * Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng vẫn hướng vào nội dung nói trên. |
1,0 | |||
| 5 | Biện pháp chơi chữ: nếp, xôi, gạo, cơm (dùng từ gần nghĩa)
Tác dụng: Để chỉ các sản vật là lương thực mà con người đổ không biết bao nhiêu giọt mồ hôi để tạo ra, tác giả dân gian gửi gắm. |
0,5
0,5 |
|||
| II | 6 | VIẾT | 4,0 | ||
| a. Đảm bảo bố cục bài văn nghị luận về tác phẩm truyện gồm 3 phần MB, TB, KB.
b. Xác định đúng yêu cầu của đề Viết bài văn phân tích truyện ngắn Bố tôi của Nguyễn Ngọc Thuần |
0,25
0,25 |
||||
| c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được tác phẩm, nội dung, chủ đề của tác phẩm, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục. Sau đây là một số gợi ý: I. MỞ BÀI – Giới thiệu truyện ngắn “Bố tôi” của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần. – Nêu nội dung khái quát cần phân tích, đánh giá: Truyện đã xây dựng thành công hình ảnh người bố – một người đàn ông miền núi chất phác, hiền hậu, hết lòng yêu thương con, trân trọng tình cảm gia đình. II. THÂN BÀI 2. Phân tích 2.1. Hình ảnh người cha miền núi nghèo, tần tảo, vất vả, một nắng hai sương làm nương rẫy ở trên vùng núi cao và không có điều kiện để đi học + Còn bố tôi từ một vùng núi cao xa xôi + Đi chân đất xuống núi + Không biết chữ + Cha con xa nhau chỉ có cách liên lạc là qua những bức thư + Đối với người dân miền núi, nuôi con học đại học không phải là việc dễ dành nhưng ông vẫn cố gắng hết mình cho con theo học đại học. 2.2. Một người cha yêu con, tinh tế, thấu hiểu tâm tư tình cảm của con + Một người cha luôn quan tâm, dõi theo con. + Một người cha trân trọng, nâng niu tất cả những gì thuộc về con. + Một người cha tinh tế, thấu hiểu được những tâm tư, tình cảm, suy nghĩ của con mình. 2.3. Truyện thể hiện tình yêu thương, lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc của người con dành cho bố. – Lời kể về bố xúc động rưng rưng khi đi học xa bố. – Mỗi tuần luôn viết thư về nhà để bố mẹ yên lòng. – Luôn yêu thương và tự hào về bố. – Dù bố đã mất nhưng luôn cảm thấy có bố bên cạnh, hình bóng bố mãi mãi không bao giờ phai nhòa. →Là người con hiếu thảo, thấu hiểu tấm lòng của cha mẹ và luôn sống xứng đáng với tình cảm thiêng liêng đó. 3. Đặc sắc về hình thức nghệ nghệ thuật – Xây dựng nhân vật chủ yếu qua ngoại hình, hành động, lời nói – Cách kể chuyện bằng ngôi thứ nhất làm cho câu chuyện chân thực, sinh động, nhân vật dễ bộc lộ cảm xúc. – Kết thúc bất ngờ để lại nhiều dư âm, cảm động trong lòng bạn đọc về tình phụ tử thiêng liêng, vĩnh cửu: Người bố mất, nhưng “tôi” biết chắc chắn, bố sẽ đi cùng tôi trên con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả cuộc đời. – Cách đặt tên truyện thể hiện chủ đề tư tưởng của truyện 4. Đánh giá – Khẳng định khái quát những nét đặc sắc về chủ đề và nghệ thuật của truyện: – Liên hệ với các tác phẩm khác cùng đề tài. – Tài năng của tác giả, sức sống của tác phẩm. III. KẾT BÀI – Khẳng định lại giá trị của truyện. – Nêu ý nghĩa của truyện đối với bản thân và người đọc. |
0,25 0,5 0,5 0,5 0,5 0,25 0,25 |
||||
| d. Chính tả, ngữ pháp
e. Sáng tạo Có những liên hệ hợp lí; bài viết thuyết phục, lôi cuốn, hấp dẫn. |
0,25
0,25 |
||||
☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để mình có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!
💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập để học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️
📝 Tổng hợp đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Ngữ văn từ lớp 6 → 12
Bộ sưu tập đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Ngữ văn cho học sinh từ lớp 6 đến lớp 12. Mỗi đề đều kèm đáp án và hướng dẫn chấm chi tiết giúp học sinh ôn luyện hiệu quả trước kỳ thi.
🧠 Cập nhật liên tục – giúp học sinh ôn tập vững vàng trước kỳ thi giữa học kì.
📚 Ghi chú bản quyền & lời cảm ơn
Các tài liệu trên website được biên tập, định dạng lại và tổng hợp
từ nhiều nguồn công khai, nhằm mục đích hỗ trợ học tập, chia sẻ tri thức cho cộng đồng học sinh.
Nếu bạn là tác giả hoặc sở hữu bản quyền và không muốn nội dung xuất hiện tại đây, vui lòng liên hệ qua email mrcao.aof@gmail.com để mình gỡ xuống ngay. Xin chân thành cảm ơn!