Đề kiểm tra giữa kì 1 môn Ngữ Văn 12 THPT Chuyên Tuyên Quang

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (5,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

KHÔNG GIA ĐÌNH (trích)

Hector Malot

Tóm tắt: Tác phẩm là câu chuyện của Remi – một cậu bé bị bỏ rơi tại Paris và được nhận nuôi bởi gia đình Barberin ở làng Chavanon nước Pháp. Mẹ nuôi của cậu là bà Barberin rất yêu thương cậu nhưng cha nuôi của cậu thì không. Sau một sự cố bị tai nạn khi đi làm tại Paris, bị thua kiện phải bán hết tài sản, ông Barberin quyết định bán Remi cho gánh xiếc của ông cụ Vitalis mà không cho vợ biết. Đoạn trích dưới đây kể về lúc Remi buộc phải ra khỏi nhà theo cụ Vitalis, vô tình nhìn thấy má Barberin từ xa cũng đang tìm cậu.

[…] Bỗng nhiên trên con đường dốc lên làng tôi nhìn thấy một chiếc khăn nhỏ màu trắng. Xa quá nên tôi chỉ thấy được màu trắng của chiếc khăn nhưng có những lúc trái tim nhìn tinh hơn đôi mắt: tôi nhận ra má Barberin. Đúng má rồi. Má bước từng bước dài.

Tới rào nhà chúng tôi má đẩy ra, vào sân và đi qua sân khá nhanh.  Tôi lập tức đứng lên trên ụ đất không nghĩ tới con Capi đã chồm đến gần tôi. Má Barberin không ở trong nhà lâu. Má đi ra ngay và chạy trong sân. Má tìm tôi. Tôi cúi xuống phía trước và kêu lên bằng tất cả sức lực của mình:

– Má ơi! Má ơi! – Nhưng giọng tôi chìm nghỉm trong không trung.

– Cháu điên à? – Cụ Vitalis hỏi.

Tôi không trả lời chỉ dán mắt vào má Barberin nhưng má đâu có ngờ tôi ở gần má đến như thế nên không nghĩ đến chuyện ngẩng đầu lên. Má đi qua sân, ra lại ngoài đường, quay nhìn tứ phía. Tôi càng gào to hơn.  Lúc đó cụ Vitalis đoán ra sự thể bèn cũng leo lên ụ đất. Cụ nhìn thấy cái khăn trắng. 

– Tội nghiệp thằng bé! – Cụ thì thầm.

– Ôi! Cháu xin cụ, cho cháu về. – Được sự thông cảm của cụ động viên, tôi nói.

Nhưng cụ nắm lấy cổ tay tôi đưa tôi xuống đường.

– Cháu đã nghỉ rồi, thôi lên đường, chàng trai của ông. – Cụ nói.

Tôi muốn gỡ tay cụ ra nhưng cụ nắm chặt lắm.

– Capi, Zerbino! – Cụ gọi.

Hai con chó vây lấy tôi. Đành phải theo cụ Vitalis thôi. Tôi đã có bằng chứng để hiểu cụ không phải người ác. Sau khi đi độ mười lăm phút cụ bỏ cánh tay tôi.

– Bây giờ cháu đi cạnh ông, nhưng đừng quên nếu cháu muốn trốn thì Capi và Zerbino sẽ theo kịp cháu ngay. 

Tôi buông một tiếng thở dài.

– Cháu buồn, ông hiểu – Cụ Vitalis tiếp tục nói – Cháu có thể khóc. Nhưng chỉ cần cháu cố mà cảm thấy được là ông mang cháu đi không phải để làm cháu khổ. Cháu mà không đi thì sao nào? Sẽ vào trại trẻ. Những người nuôi cháu không phải cha mẹ cháu. Má tốt với cháu và cháu yêu má, cháu khổ tâm phải xa má, tất cả những cái đó là tốt thôi, nhưng bà ấy không giữ nổi cháu. Chàng trai của ông ạ, cháu phải hiểu rằng cuộc đời thường là một trận chiến mà trong đó có phải người ta muốn làm gì là làm được đâu.

Những lời của cụ rất khôn ngoan nhưng lúc này một sự thực còn kêu to hơn bất kỳ lời nói nào: đó là sự chia ly.[…]

Trả lời các câu hỏi:

Câu 1. Văn bản là cuộc đối thoại của các nhân vật nào?

Câu 2. Xác định ngôi kể và điểm nhìn của văn bản.

Câu 3. Tội nghiệp thằng bé! là câu nói của nhân vật nào? Câu nói đó bộc lộ thái độ gì của người nói?

Câu 4. Phân tích tác dụng của việc sử dụng những câu văn ngắn trong đoạn: Má Barberin không ở trong nhà lâu. Má đi ra ngay và chạy trong sân. Má tìm tôi.

Câu 5. Tác dụng biểu đạt của câu hỏi: Cháu mà không đi thì sao nào?

Câu 6. Từ cảnh ngộ được kể, hãy nêu tâm trạng của nhân vật Remi.

Câu 7. Nêu cảm nhận của anh/chị về nhân vật cụ Vitalis.

Câu 8. Anh/chị có đồng tình với quan điểm: Cuộc đời thường là một trận chiến mà trong đó có phải người ta muốn làm gì là làm được đâu không? Vì sao? Trả lời trong khoảng 5-7 dòng.

PHẦN II. LÀM VĂN (5,0 điểm)

Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh, đánh giá nhân vật cụ Vitalis trong văn bản phần Đọc – hiểu với nhân vật Giăng Van-giăng trong văn bản sau đây:

NHỮNG NGƯỜI KHỐN KHỔ (trích)

Victor Hugo

Tóm tắt: Cô-dét là đứa trẻ vô thừa nhận, mẹ Cô-dét vì cuộc sống mưu sinh nên đã gửi bé vào gia đình Tênácđiê với mong muốn con mình có cuộc sống đầy đủ hơn. Trước khi chết, mẹ cô bé đã nhờ cậy Giăng Van-giăng (ông chủ của mẹ Cô-dét) đến tìm và chuộc lại con mình khỏi gia đình Tênácđiê.

Bà Tênácđiê đang đi đi lại lại trong phòng chợt nhận ra Côdét thay vì làm công việc đã chỉ nhìn hai con bà đang nô đùa.

– À, tao bắt quả tang mày đấy nhé! – Bà ta hét lên – Mày làm công việc như thế đó hả? Tao sẽ bắt mày làm việc bằng roi da đây.

– Này bà…- Giăng Van-giăng ôn tồn nói – Bà cứ để cháu nó chơi.

– Nó phải làm mới có ăn. – Bà Tênácđiê vừa tiếp lời vừa thẳng chân đạp vào Côdét – Từ sáu tháng nay mẹ nó không trả tiền cho chúng tôi nữa, nhưng nó vẫn cứ phải ăn cơ mà. Người mẹ này chẳng đáng gì cả, chị ta bỏ rơi con mình. Có lẽ chị ta đã chết rồi cũng nên.

Giăng Van-giăng chăm chú nhìn vào lò lửa. Ông còn đang mơ mộng thì giọng nói chát chúa khiếp đảm của bà Tênácđiê kéo ông ra khỏi sự trầm tư của mình. Hai đứa con gái nhà Tênácđiê đã bỏ búp bê để chơi với con mèo. Côdét không thể nào cưỡng lại được ước muốn chạm tay vào con búp bê kia, và cô chộp lấy nó. Cô đang ru nó một cách ngây ngất thì bà Tênácđiê đã dừng bước trước mặt cô trong cơn giận sôi bọt mép khiến bà khàn cả giọng.

– Côdét? – Bà hét.

Côdét run bần bật, cô đặt con búp bê xuống đất với một vẻ sùng mộ pha lẫn tuyệt vọng. Rồi cô chập hai bàn tay lại và bật khóc nức nở.

Giăng Van-giăng đứng bật dậy:

– Chuyện gì thế? – Ông hỏi bà Tênácđiê.

– Ông không thấy à? – Bà này lớn tiếng, con quỷ con mạt kiếp này tự tiện chạm tới con búp bê của con tôi với hai bàn tay bẩn thỉu khủng khiếp của nó.

Côdét càng khóc to. Người đàn ông bước thẳng tới cánh cửa mở ra đường, mở cửa và ra ngoài. Một phút chưa kịp trôi qua ông đã trở lại. Ông cầm trong hai bàn tay một con búp bê xinh đẹp mặc áo hồng mà một tiếng đồng hồ trước đây ông đã thoáng thấy trong cửa hàng hội chợ. Ông đặt nó đứng trước Côdét và nói:

– Của cháu đấy.

Côdét trông thấy người đàn ông đó đến với con búp bê kia như trông thấy vầng thái dương. Cô không khóc nữa, dường như cô cũng không dám thở nữa.

Bà Tênácđiê, Êpônin và Ơrêma bấy giờ ngẩn người ra như những pho tượng. Cả những khách đang giải khát cũng im tiếng, một niềm im lặng trọng thể bao trùm khắp quán.

———- Hết ———-

☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để mình có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!

☕ Ủng hộ 1 ly cà phê 📲 Quét QR Momo / VietQR

💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập để học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️

Quét QR để ủng hộ

×