ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ I VĂN 11 THPT TRƯƠNG ĐỊNH 2024 2025

Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi,
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.

( Rút từ tập “ Thơ thơ” – 1938 của Xuân Diệu)

Phương thức biểu đạt chính là : biểu cảm

Hướng dẫn chấm:

– Thí sinh trả lời như Đáp án: 1,0 điểm

– Thí sinh không trả lời đúng đáp án hoặc trả lời nhiều đáp án: 0 điểm

0,5

Hướng dẫn chấm :

– Học sinh trả lời 2 đáp án trở lên : 0,25 điểm

 – Học sinh trả lời 5 đáp án trở lên : 0,5 điểm

– Đồng cảm, sẻ chia, thấu hiểu với nỗi tình cảnh của Thúy Kiều.

– Đau đớn, xót xa và bất bình trước thực tại.

– Lên án, phê phán xã hội phong kiến nhiều bất công, ngang trái

→ Nặng tình đời và tình người luôn trăn trở, suy tư về những thân phận nhỏ bé, bất hạnh dưới đáy của xã hội.

Hướng dẫn chấm :

 – Học sinh trả lời một ý : 0,5 điểm

– Học sinh trả lời được hai ý: 0,75 điểm

– Học sinh trả lời được ba ý trở lên : 1,0 điểm

Tiếc thay trong giá trắng ngần,

Đến phong trần cũng phong trần như ai !

– Sự tiếc nuối, tiếc thương, xót xa cho sự trong trắng, trong sạch của Thúy Kiều.

Tiếc thay nước đã đánh phèn,

Mà cho bùn lại vẩy lên mấy lần !

– Thương xót cho Thúy Kiều khi muốn trở lại cuộc sống trong sạch, lương thiện ( hình ảnh nước ) nhưng không thể được ( hình ảnh bùn ). Đó cũng chính là sự tiếc nuối, xót xa cho những cái đẹp thanh cao, trong sạch bị vấy bẩn, bị hủy hoại.

Hướng dẫn chấm :

 – Học sinh trả lời ý 1: 0,75 điểm

– Học sinh trả lời được ý 2 : 1,5 điểm

Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

I. Mở bài

– Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm

+ Xuân Diệu là “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới”. Thơ ông thể hiện đầy đủ nhất ý thức cá nhân của một cái tôi mang bản sắc riêng: Mãnh liệt, thèm yêu, khát sống, tận hưởng, tận hiến…..

+” Vội vàng” rút từ tập “ Thơ thơ” (1938), tập thơ đầu tay của Xuân Diệu. Là tiếng thơ dạt dào của một tâm hồn trẻ yêu tha thiết cuộc đời và quyến luyến cuộc sống trần gian.

II. Thân bài

* Nội dung

– Tình yêu tha thiết cuộc sống nơi trần thế:

+ Bốn câu đầu: Khát vọng táo bạo của thi nhân: Muốn đoạt quyền của tạo hóa, “tắt nắng, buộc gió” để làm ngưng đọng, để níu giữ vẻ đẹp của tự nhiên, cho “màu đừng nhạt”, “hương đừng bay”. Điệp từ “Tôi muốn” tô đậm cảm xúc mãnh liệt, nồng nàn của thi nhân.

+ Bảy câu tiếp theo: Bức tranh thiên nhiên nồng nàn tươi mới, tràn đầy sức sống.

++ Thi nhân muốn làm ngưng đọng vẻ đẹp của tự nhiên, bởi bức tranh thiên nhiên tươi đẹp mơn mởn, căng tràn sức sống, bữa tiệc trần gian. Xuân Diệu làm sống dậy nét quyến rủ, điệu tình tứ, vẻ kì thú của thiên nhiên bằng sự quan sát, miêu tả tinh tế: Ong bướm đang tuần tháng mật, hoa đồng nội xanh rì, lá cành tơ phơ phất, khúc nhạc tình si của chim yến anh, ánh sáng mặt trời như phát ra từ cặp mắt của người con gái đẹp “ánh sáng chớp hàng mi”….

++ Tính từ chỉ màu sắc: “Xanh rì”, âm thanh “khúc tình si”, kết hợp với các hình ảnh “hoa đồng nội”, “lá cành tơ”…tạo nên bức tanh mùa xuân dồi dào sinh lực, khơi dậy vẻ tinh khôi đầy xuân tình.

++ Điệp từ “này đây” được đặt ở các vị trí khác nhau diễn tả bước chân hăm hở của thi nhân. Mỗi bước chân là một sự khám phá, phát hiện vẻ đẹp của mùa xuân.

+ Hai câu sau:

“Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa

                          Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”.

-> Niềm vui của thi nhân không trọn vẹn, bởi mùa xuân tuần hoàn mà đời người hữu hạn nên thi sĩ vội vàng tận hưởng, hoài xuân, tiếc xuân ngay giữ mùa xuân. Đó là lẽ sống vội vàng của Xuân Diệu.

Bằng cặp mắt “xanh non biếc rờn” Xuân Diệu lần đầu tiên ngơ ngác vui sướng, nhìn cái gì cũng thấy say mê, đáng yêu. Bức tranh mùa xuân bày ra trước mắt Xuân Diệu như một bữa tiệc trần gian đang mời gọi con người say mê, thưởng thức. Bức tranh ấy không phải tìm đâu xa mà ở ngay chốn trần gian. Đó là quan niệm nhân sinh mới mẻ, tích cực ( so với các nhà thơ cùng thời).

* Nghệ thuật:

– Điệp từ, điệp ngữ… tạo ra tính nhạc trong thơ và cụ thể hóa khát vọng của thi nhân cũng như vẻ đẹp của thiên như bày ra trước mắt

– Nghệ thuật so sánh độc đáo “ Tháng giêng ngon…” kết hợp với nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác cho thấy cách cảm nhận cuộc sống thật cụ thể, mới mẻ và độc đáo

….

– Đánh giá:

Đoạn thơ đã thể hiện khát vọng táo bạo, mãnh liệt cũng như quan niệm mới mẻ của nhà thơ về thiên đường hạnh phúc. Qua đó, người đọc cảm nhận được một cái tôi trữ tình thiết tha gắn bó với trần thế và khát khao thụ hưởng những hương sắc trần gian; biểu hiện một quan niệm sống tích cực của thi nhân.

III. Kết bài

Khái quát nội dung của đoạn thơ

Mở rộng vấn đề

0.5

2.5

0.5

0,5

0.5

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.