Đề kiểm tra học kì 1 Văn 9 trường THCS Hồ Thị Hương (2024 2025)

+ Thể thơ: Thể thơ tự do (kết hợp thể thơ 7 chữ và 8 chữ)

+ Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm

( Mỗi ý đúng được 0.5 điểm )

+  cánh đồng; cỏ; lúa; hoa hoang;  quả dại; vỏ ốc; luống cày; bờ ruộng ,bùn; dấu chân cua

( HS nêu ít nhất 4 chi tiết đúng được trọn điểm )

– Biện pháp liệt kê (con sáo mỏ vàng, con chào mào đỏ đít/ con chim trả bắn mũi tên xanh biếc).

– Tác dụng:

+ Làm cho câu thơ sinh động, gợi cảm, hấp dẫn, góp phần tạo ra nhịp điệu cho đoạn thơ…

+ Nhấn mạnh thế giới tuổi thơ phong phú, đẹp đẽ, sâu sắc và qua đó thể hiện nỗi nhớ, sự hoài niệm của tác giả.

Học sinh trả lời tên biện pháp: 0,25 điểm, nêu được ngữ liệu: 0,25 điểm và nêu được tác dụng: 0,5 điểm.

*Lưu ý: Nếu HS trả lời phép tu từ khác như  Điệp từ (con), Biện pháp nhân hóa và nêu đúng tác dụng thì tối đa chỉ cho nửa số điểm của câu này.

+ Điệp từ (con )

+ Biện pháp nhân hóa (Con chích choè đánh thức buổi ban mai)

– Tác dụng: Làm cho thế giới thiên nhiên, tạo vật trở nên sinh động, có hồn – cách nói giàu hình ảnh rất gần gũi với lối tư duy hồn nhiên của trẻ thơ.

*Lưu ý: HS có nhiều cách diễn đạt. GV linh động chấm

*Lưu ý: HS có nhiều cách diễn đạt. GV linh động chấm

Kí ức tuổi thơ có vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của mỗi con người.

+ Tạo nên thế giới tinh thần phong phú, đẹp đẽ trong tâm hồn mỗi người.

+ Những kí ức tuổi thơ giúp ta biết trân trọng quá khứ.

+ Những kí ức tuổi thơ  đẹp đẽ  sẽ là “liều thuốc tinh thần” an ủi, động viên, khích lệ, tiếp sức để chúng ta tiếp tục vững bước trong hiện tại, biết nỗ lực và phấn đấu cho tương lai..

……..

*Lưu ý: HS có nhiều cách diễn đạt. GV linh động chấm

Đảm bảo chuẩn chính tả, từ ngữ, ngữ pháp Tiếng Việt.

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ.

Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý cần hướng tới:

1. Luận điểm 1: Tập trung phân tích nội dung: Bài thơ “Không có gì tự đến đâu con” là lời tâm tình, nhắn nhủ của người cha với đứa con yêu thương của mình.

Khổ 1,2 Cha nói với con về quy luật của tự nhiên và quy luật khách quan của cuộc sống: Mọi thành quả không tự nhiên mà có, các sự vật trong tự nhiên phải trải qua thử thách khắc nghiệt cũng như con người phải có ý chí nghị lực, sự kiên trì mới dành được những điều tốt đẹp.

–       Chép thơ

+  Phân tích Điệp ngữ “Không có gì tự đến” …

–       Lý lẽ bằng chứng…

+ Phân tích cách tác giả dùng lối điệp cấu trúc câu, mỗi câu thơ đậm tính triết lý gồm hai vế: Vế trước là kết quả, mục đích, vế sau là nguyên nhân….

–       Lý lẽ bằng chứng…

. +  Phân tích phép so sánh giàu sức gợi hình, gợi cảm “Như con chim suốt ngày chọn hạt”

–       Lý lẽ bằng chứng…

Khổ 3:  Cha nói với con về tình cảm gia đình, mong con hiểu được tâm tình của cha mẹ.

–       Chép thơ

+Bình về độ tuổi của con…

+ Bổn phận người làm cha mẹ …

à  Cha mẹ tin rằng con sẽ hiểu được tấm lòng và tình yêu thương của cha mẹ. Cha yêu thương con, là chỗ dựa vững chắc cho con nhưng không nuông chiều.

Khổ 4: Cha nhắn nhủ: con hãy giữ vững tinh thần, ý chí và nghị lực, hãy luôn tin vào bản thân mình và không ngừng nỗ lực vươn lên.

–       Chép thơ

+  Cha vạch rõ con đường phía trước của con …

–       Lý lẽ bằng chứng…

+Phân tích khổ thơ cuối đặc biệt bởi chỉ có một dòng thơ ngắn kết hợp dấu gạch gang ..

–       Lý lẽ bằng chứng…

=> Qua bài thơ người đọc cảm nhận được tình yêu thương con sâu nặng của người cha, sự trân trọng, tin yêu của nhà thơ vào tình cảm gia đình- một tình cảm thiêng liêng, cao đẹp.

2. Luận điểm 2: Bài thơ “Không có gì tự đến đâu con” của Nguyễn Đăng Tấn còn được thể hiện qua hình thức nghệ thuật đặc sắc.

+ Sử dụng thể thơ tự do …

+Hình ảnh bình dị, gần gũi nhưng giàu ý nghĩa biểu tượng, mang tính khái quát cao…

+ Ngôn ngữ trong sáng, biểu cảm, giọng điệu tha thiết, sâu lắng nhưng trang nghiêm, tự hào …

+ Các phép tu từ ẩn dụ, so sánh, nhân hóa, điệp ngữ…

+ Nêu ý nghĩa của bài thơ đối với bản thân.

– Phân tích đầy đủ, sâu sắc, dẫn chứng phù hợp, thuyết phục: 2,5 điểm – 3,5 điểm.

– Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu: 1,5 điểm – 2,25 điểm.

– Phân tích chung chung, sơ sài: 0,5 điểm – 1,25 điểm.      

– Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.