Đề tham khảo HSG Ngữ Văn 12 cấp tỉnh sở GD&ĐT Ninh Bình năm 2025 – 2026

 I, ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

Theo các nhà khoa học, AI khởi đầu là một cỗ máy. Nhưng cỗ máy này bắt đầu có khả năng “lớn lên” và “tự hoàn thiện” mình. Nhiều bức ảnh, bức tranh do AI sáng tạo đã đạt đến tầm “thượng thừa” về mặt kỹ thuật trong lĩnh vực đó. Nhiều bài nghiên cứu, phê bình văn học nghệ thuật do AI thực hiện vô cùng xuất sắc. Tất cả những điều đó đã gửi đi một thông điệp rõ ràng: nếu con người không thực sự sáng tạo với những cảm xúc và vẻ đẹp riêng biệt mang đậm tính cá nhân, AI sẽ thay thế họ.

Nếu bây giờ tôi chỉ cho bạn một cuốn tiểu thuyết, một bức tranh hay một bản nhạc và nói rằng đó là do AI viết, vẽ hay soạn ra thì cảm hứng tiếp nhận và hưởng thụ hay khám phá của bạn sẽ tan biến. Nhưng sự thật ấy đã và đang hiện ra trong đời sống. Đội quân AI đang từng bước thống trị thế giới.

Lúc này, nỗi sợ hãi về AI sẽ được thay thế bằng nỗi sợ hãi chính chúng ta – những nghệ sỹ. Nếu chúng ta thoả mãn, ngạo mạn và lười nhác, chúng ta sẽ bị AI ném chúng ta ra khỏi cái “vùng sáng tạo” nghệ thuật mà lâu nay chúng ta độc quyền. Có không ít những văn nghệ sỹ đã độc quyền “vùng sáng tạo” này. Họ coi sự sáng tạo của họ là duy nhất đúng; họ ngủ ngon trong một vài “thành tích” nhất thời; họ không đủ khát vọng, ý chí và sự dũng cảm bước ra khỏi cái “vùng sáng tạo” mà họ độc quyền như một kẻ độc tài lâu nay. Đấy là con đường đi đến cái chết của nghệ thuật.

Nhiều năm trước, cứ hàng năm, các nhà nghiên cứu văn học Mỹ chọn rất nhiều bài thơ của các nhà thơ khác nhau để in thành một tập thơ và “bịa” ra tên một tác giả cho tập thơ đó. Người đọc đều tin đó là thơ của một người. Và họ cảnh báo về một cái chết của thơ Mỹ khi sự sáng tạo mang tính cá nhân với những đột phá không còn. Sự sáng tạo trên lối mòn, ngay cả lối mòn của chính một nhà văn có tên tuổi, sẽ là sự kết thúc của văn chương và AI sẽ thay thế họ.

Cách đây 10 năm hoặc lâu hơn một chút, tôi cam đoan là không ai trong chúng ta có thể hình dung một “cỗ máy” có thể vẽ một bức tranh, viết một bài phê bình nghệ thuật hay soạn một bản nhạc như bây giờ. Và trong 10 hay 20 năm tới đây, chúng ta không thể hình dung AI sẽ làm được những gì. Các nhà khoa học, các triết gia và cả các nhà tài phiệt như Elon Musk đã kêu gọi thế giới dừng AI lại, nếu không nhân loại sẽ phải gánh chịu những hậu quả khôn lường bởi AI. Đến một ngày AI sẽ có ký ức trong không gian và thời gian nó tiếp xúc với thế giới. Lúc đó là ngày tất cả các nhà văn, họa sỹ, nhạc sỹ biến mất khỏi thế giới này.

(Nguyễn Quang Thiều, Trích Lời cảnh báo của một cỗ máy,

Viết & đọc chuyên đề mùa đông 2024, NXB Hội nhà văn, 2024, tr.7-8)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Nêu tác dụng của sự kết hợp các thao tác nghị luận trong văn bản.

Câu 2. Phân tích hiệu quả của biện pháp lặp cấu trúc trong câu văn: Họ coi sự sáng tạo của họ là duy nhất đúng; họ ngủ ngon trong một vài “thành tích” nhất thời; họ không đủ khát vọng, ý chí và sự dũng cảm bước ra khỏi cái “vùng sáng tạo” mà họ độc quyền như một kẻ độc tài lâu nay.

Câu 3. Đánh giá sự phù hợp giữa nội dung và nhan đề của văn bản.

Câu 4. Việc kêu gọi dừng AI lại có phải là cách tốt nhất để nhân loại không phải gánh chịu

hậu quả khôn lường bởi AI không? Vì sao?

Câu 5. Lời cảnh báo của một cỗ máy gợi cho anh/chị suy nghĩ gì trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ như hiện nay?

II.  VIẾT (14,0 điểm)

Câu 1 (4,0 điểm)

Nếu con người không thực sự sáng tạo với những cảm xúc và vẻ đẹp riêng biệt mang đậm tính cá nhân, AI sẽ thay thế họ.

(Lời cảnh báo của một cỗ máy – Nguyễn Quang Thiều)

Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời câu hỏi: Con người cần làm gì để khẳng định vẻ đẹp riêng biệt mang đậm tính cá nhân?

Câu 2 (10,0 điểm)

Nhà thơ Chế Lan Viên cho rằng: Mỗi nhà thơ phải có chân trời riêng, nếu tất cả đều chung một bầu trời thì thơ ca sẽ trở nên đơn điệu.

Anh/Chị hãy viết bài văn nghị luận làm rõ “chân trời riêng” của nhà thơ Ngô Thị Ý Nhi trong bài thơ sau:

Cạn chén với thời gian

Tóc xanh không còn xanh nữa Tiếng chim vườn cũ xa rồi

Có một người không trở lại Em ngồi rẽ lệch đường ngôi

Bao nhiêu cây xanh lộc biếc Quay lưng đi ngược phía mình Mỗi cơn thời gian ở lại

Mỗi ngày tặng một bình minh

Em rót ban mai ra chén Thời gian xòe ngón tay hồng Thì thôi, một lời hẹn cũ

Đã thành trầm tích rêu phong

Cảm ơn thời gian ở lại Bàn tay khép mở mặt trời

Chén đầy tỏa hương nắng đượm Em kể ngày mới lên môi.

(Ngô Thị Ý Nhi, Những mảnh ghép của huyền thoại, Nguyễn Thanh Tâm tuyển chọn và giới thiệu, NXB Văn học 2024, tr. 303)

—–HẾT—-–

Họ và tên thí sinh:……………………………………………………. Số báo danh:………………………….

Họ và tên, chữ ký của Giám thị 1:…………….. …………………………………………………………….

Họ và tên, chữ ký của Giám thị 2:…………….. …………………………………………………………….

Loading...

Taking too long?

Reload document

| Open in new tab

TẢI VỀ TẠI ĐÂY

☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!

☕ Ủng hộ 1 ly cà phê 📲 Quét QR Momo / VietQR

💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️

Quét QR để ủng hộ

×