Đề thi chính thức môn Ngữ Văn vào 10 Lạng Sơn 2025
Gợi ý đáp án
Đề thi chính thức
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẠNG SƠN
ĐỀ CHÍNH THỨC
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
Năm học: 2025 – 2026
Môn thi: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
Đề thi gồm có 02 trang, 07 câu
PHẦN I, ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:
Đây Lạng Sơn giữa mùa hoa đào nở
Cây rừng rì rào, lá nõn, nắng tươi vàng
Đường Tổ quốc muốn tà muốn thăm lạ
Đang trải dài khắp nẻo đón xuân sang
Ôi Lạng Sơn, đất của nàng Tô Thị
Của phố Kỳ Lừa, của động Tam Thanh
Với ai Chi Lăng ngày xưa hoen máu giặc
Còn vọng lời Nguyễn Trãi khóc Phí Khánh…
Hôm nay giữa đất anh hùng lịch sử
Xuân đang chín, hoa đào vừa độ đỏ
Đây Lạng Sơn kiêu hãnh những con người
Mang trên mình nhấp nhánh đóa hoa tươi
(Trích Mùa hoa, Nguyễn Phú Trọng, theo Những bài thơ về thanh niên xung phong của chàng sinh viên Nguyễn Phú Trọng năm xưa, http://vanvn.vn, ngày 26/7/2024)
Chú thích:
Bài thơ Mùa hoa được chàng sinh viên Nguyễn Phú Trọng sáng tác vào tháng 3 năm 1967 khi về thực tập tại các đại đội thanh niên xung phong thuộc đội N57 tỉnh Lạng Sơn.
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. (0,5 điểm)
Xác định các tiếng được gieo vần ở khổ thơ thứ nhất.
Câu 2. (0,5 điểm)
Chỉ ra một hình ảnh miêu tả thiên nhiên Lạng Sơn trong dòng thơ:
“Cây rừng rì rào, lá nõn, nắng tươi vàng”
Câu 3. (1,0 điểm)
Nêu nội dung của hai dòng thơ:
“Đường Tổ quốc muốn tà muốn thăm lạ
Đang trải dài khắp nẻo đón xuân sang”
Câu 4. (1,0 điểm)
Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ trong hai dòng thơ:
“Ôi Lạng Sơn, đất của nàng Tô Thị
Của phố Kỳ Lừa, của động Tam Thanh”
Câu 5. (1,0 điểm)
Em hãy bày tỏ ý kiến về ý nghĩa của hoa đào trong đời sống người dân Lạng Sơn sau khi đọc đoạn trích (trình bày khoảng 5–7 dòng).
PHẦN II, VIẾT (6,0 điểm)
Câu 6. (2,0 điểm)
Viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích khổ thơ sau trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu:
Hôm nay giữa đất anh hùng lịch sử
Xuân đang chín, hoa đào vừa độ đỏ
Đây Lạng Sơn kiêu hãnh những con người
Mang trên mình nhấp nhánh đóa hoa tươi
Câu 7. (4,0 điểm)
Viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của em về những việc bản thân cần làm để thể hiện tình yêu đối với quê hương xứ Lạng.
HẾT
Gợi ý đáp án
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Câu 1 (0,5 điểm):
Các tiếng được gieo vần: vàng – sang
Câu 2 (0,5 điểm):
Học sinh chỉ ra 1 hình ảnh thiên nhiên trong câu thơ:
→ Gợi ý: Cây, lá nõn, nắng tươi
Câu 3 (1,0 điểm):
Nêu nội dung hai dòng thơ:
Đường Tổ quốc muốn tà muốn thăm lạ
Đang trải dài khắp nẻo đón xuân sang
Gợi ý:
- Hai dòng thơ ca ngợi vẻ đẹp mềm mại, tươi mới của những con đường đất nước như dải lụa đón mùa xuân, khắp nơi ngập tràn không khí mới.
- Qua đó thể hiện tình yêu quê hương, lòng tự hào về non sông gấm vóc, đặc biệt là vùng biên cương Lạng Sơn.
Câu 4 (1,0 điểm):
Phân tích biện pháp điệp ngữ “Của…” trong đoạn:
Ôi Lạng Sơn, đất của nàng Tô Thị
Của phố Kỳ Lừa, của động Tam Thanh
Tác dụng:
- Tạo nhịp điệu cho câu thơ.
- Nhấn mạnh những địa danh, di tích gắn liền với lịch sử, văn hóa Lạng Sơn.
- Góp phần làm nổi bật niềm tự hào và tình cảm tha thiết của tác giả đối với mảnh đất đầu Tổ quốc.
Câu 5 (1,0 điểm):
Gợi ý:
- Hoa đào là loài hoa đặc trưng của vùng Lạng Sơn, tượng trưng cho mùa xuân, sự sống, niềm vui và hy vọng.
- Hoa đào gắn liền với truyền thống văn hóa, tâm hồn con người nơi đây.
- Là biểu tượng của sự may mắn, bình an, đoàn viên.
PHẦN II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 6 (2,0 điểm):
Viết đoạn văn nghị luận phân tích khổ thơ:
Hôm nay giữa đất anh hùng lịch sử
Xuân đang chín, hoa đào vừa độ đỏ
Đây Lạng Sơn kiêu hãnh những con người
Mang trên mình nhấp nhánh đóa hoa tươi
Gợi ý triển khai:
- Mở đoạn:
Giới thiệu khổ thơ và nội dung cần phân tích. - Thân đoạn:
- Khẳng định niềm tự hào về vùng đất anh hùng.
- “Xuân đang chín” và “hoa đào vừa độ đỏ” thể hiện vẻ đẹp thiên nhiên rực rỡ, báo hiệu mùa mới.
- “Những con người kiêu hãnh” → thể hiện lòng yêu nước, niềm tin, khát vọng.
- Hình ảnh “nhấp nhánh đóa hoa tươi” vừa là hoa thật vừa là biểu tượng cho vẻ đẹp và tinh thần con người.
- Nghệ thuật: thể thơ, giọng điệu tự hào, điệp ngữ, so sánh, hình ảnh ẩn dụ…
- Kết đoạn:
Tổng kết và khẳng định vẻ đẹp thiên nhiên – con người xứ Lạng.
Câu 7 (4,0 điểm):
Viết bài văn nghị luận: “Những việc bản thân cần làm để thể hiện tình yêu quê hương xứ Lạng” (600 chữ)
Gợi ý dàn bài:
- Mở bài:
Giới thiệu vấn đề: Yêu quê hương là trách nhiệm thiêng liêng. - Thân bài:
Giải thích:
- Yêu quê hương là gắn bó, biết ơn, có trách nhiệm giữ gìn và phát huy truyền thống lịch sử – văn hóa.
Những việc bản thân cần làm:
- Học tập, rèn luyện đạo đức, trở thành người con ngoan trò giỏi.
- Tìm hiểu lịch sử, truyền thống địa phương → giới thiệu văn hóa quê hương với mọi người.
- Tham gia các hoạt động trồng cây, giữ gìn vệ sinh – cảnh quan làng xóm.
- Bảo vệ di tích, không phá hoại danh lam thắng cảnh.
- Sử dụng mạng xã hội để quảng bá vẻ đẹp xứ Lạng.
Ý nghĩa:
- Giữ gìn danh tiếng quê hương.
- Góp phần xây dựng quê hương ngày càng phát triển.
- Khơi dậy lòng tự hào, ý chí phấn đấu cho thế hệ trẻ.
- Kết bài:
Khẳng định vai trò, trách nhiệm của mỗi cá nhân trong tình yêu với quê hương.
