Đề thi học kì 1 Văn 10 trường THCS & THPT M.V. LÔ-MÔ-NÔ-XỐP (Hà Nội)

TRƯỜNG THCS VÀ THPT M.V. LÔ–MÔ–NÔ–XỐP  

NĂM HỌC 2024 – 2025

MÔN NGỮ VĂN 10

Thời gian làm bài: 90 phút

(Đề gồm 02 trang)

–          Luận đề: Phương thuốc hạnh phúc/ cách thức để hạnh phúc (1.0 điểm)

–          Nếu học sinh trả lời: hạnh phúc, được 0.5 điểm

–          Thứ nhất, cần xây dựng và duy trì một mạng lưới người thân và bạn bè làm chỗ dựa.

–          Thứ hai, ta phải chế ngự được tính đố kị.

–          Thứ ba, ta phải có ý thức luyện tập cách tha thứ.

–          Thành phần thứ tư chính là lòng biết ơn.

(Mỗi ý đúng được 0.25 điểm)

–          Giải thích nghĩa của từng cụm từ:

+ gia đình giống như người bạn: trong gia đình có sự gần gũi, dễ dàng chia sẻ, thấu hiểu, không có khoảng cách thế hệ…

+ bạn bè lại gắn bó như gia đình: bạn bè gắn bó, yêu thương nhau, không có sự xa lạ, sẵn sàng chia sẻ giúp đỡ nhau trong mọi hoàn cảnh…

(Mỗi ý đúng được 0.25 điểm)

–          Giải thích nghĩa của cả câu văn: Câu văn cho thấy, khi ta đạt được sự yêu thương, thấu hiểu, gắn bó…trong mối quan hệ với gia đình và với bạn bè, ta sẽ có được niềm hạnh phúc, niềm vui, sự đủ đầy trong cuộc sống.

0.5

0.5

– Thái độ đề cao, trân trọng với sự hạnh phúc

– Thái độ khuyến khích, động viên, khích lệ mọi người tìm kiếm những cách thức để hạnh phúc

(Mỗi ý đúng được 0.5 điểm)

– Suy nghĩ: việc “học cách hài lòng với những gì mình đã có” là rất cần thiết, rất có ý nghĩa, rất quan trọng…với mỗi người để có thể được hạnh phúc

– Lí giải: hợp lí, thuyết phục

+ “học cách hài lòng với những gì mình đã có” để tìm thấy niềm vui, sự thoải mái, yên ổn trong tâm hồn, được mọi người yêu thương và đón nhận

+ “học cách hài lòng với những gì mình đã có” để gạt bỏ những cảm xúc, suy nghĩ tiêu cực như ghen tị, đố kị, dục vọng, dã tâm…làm cho ta luôn đau khổ trong tâm hồn; kẻ quá nhiều dục vọng, dã tâm sẽ bị mọi người sẽ kinh sợ và xa lánh …

0.5

0.5

– Nói lời yêu thương và cảm ơn cha mẹ mỗi ngày

– Hành động cụ thể: ôm, hôn, nắm tay…; giúp đỡ cha mẹ những công việc gia đình

– Cố gắng học tập, rèn luyện, trưởng thành…để cha mẹ vui lòng

(Một giải pháp: 0.5 điểm; từ 2 giải pháp: 1.0 điểm)

Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội

– Xác định được các luận điểm chính của bài viết

– Sắp xếp được các luận điểm một cách hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận

* MB: Giới thiệu vấn đề nghị luận

* TB: Triển khai vấn đề nghị luận

– Giải thích: Thói quen sống thiếu kỉ luật là gì? (thói quen sống không chấp hành, không tuân theo những quy định, chuẩn mực, những nguyên tắc đúng đắn được hình thành từ trước)

– Bàn luận:

+ Biểu hiện của thói quen sống thiếu kỉ luật: thức khuya, trễ hẹn, không chấp hành các quy định của trường lớp, nơi công cộng…

+ Lí do cần từ bỏ thói quen sống thiếu kỉ luật: vì thói quen này mang tới nhiều tác hại (ảnh hưởng tới thể chất, trí tuệ, hình thành các tính xấu như lười biếng, dối trá, ích kỉ…; làm ảnh hưởng tới sự ổn định, phát triển của các tổ chức, đoàn thể, dẫn tới nhiều tệ nạn xã hội…); đồng thời việc từ bỏ thói quen này có rất nhiều lợi ích cho cá nhân và xã hội…

+ Đề xuất một số giải pháp để từ bỏ thói quen sống thiếu kỉ luật (lập kế hoạch cá nhân, xây dựng mục tiêu sống, xây dựng những thói quen sống lành mạnh, xin tư vấn, trợ giúp từ người có kinh nghiệm…)

– Mở rộng, trao đổi với một số ý kiến trái chiều (nếu có)

* KB: Khẳng định lại vấn đề nghị luận và rút ra bài học cho bản thân

– Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ vấn đề nghị luận

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục, lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng