Đề thi thử tốt nghiệp THPT môn Văn – Đề số 7
PHẦN 1. ĐỌC HIỂU (4 ĐIỂM)
Đọc văn bản sau:
CON MUÔN LÀM MỘT CÁI CÂY
Đây là mùa đầu tiên cây ổi trước nhà thăng Bum bât ngờ ra hoa, bói qua. Đo qua là một sự kiện không hề nhỏ trong khu phố nhỏ này. Mấy năm trước cây ôi hầu như không ra trái (…). Mẹ đã mấy lần xúi ba chặt đi vì nghĩ đó là cây ổi điếc (…).
Ở phố, người ta chị trồng được những cái cây be bé, xinh xinh. Khoảnh đất trước nhà tô dân phố đề nghị trồng hoa, ví dụ như là hoa bằng lăng, vừa cho bóng mát, vừa có hoa rất đẹp… Ông nội Bum kế, lúc bà tố trưởng dân phố nói vậy, ai nây cũng chi nhớ tới cây băng lăng. Và thế là một con phố dọc dài những cây hoa băng lăng rất duyên. Lúc đo mẹ mang bâu, ông đã nghĩ tới một cây ôi. Một cây ối có vẻ lạc lõng nhưng cũng không hê làm mất duyên con đường vì phía trước ông vẫn trồng bằng lăng, phịa trong sân nhà mới là chỗ đứng của cây ổi. Là bởi vì hồi nhỏ ba Bum vô cùng thích ổi, có thể ở suốt ngày chuyền từ cành này qua cành nọ và ngồi hàng ngày trên chạc ba cây hóng gió (…). Hệt mùa hè thì người ba nó giống một con sóc đen trùi trũi hơn hẳn đám bạn. Ông muốn trồng ổi vì muốn có một cây như cái cây sum sê trong vườn nhà khi xưa để cho đứa nhỏ trong bụng mẹ sau khi chào đời có nơi leo trèo như ba nó. Với một đứa con trai nhỏ, chỉ cây ôi thôi cũng đã là thiên đương.
(…) Thăng Bum đã kê cho tụi bạn nghe câu chuyện ây cả trăm lân. Nó tự hào khoe thêm, ngày mới hai, ba tuổi nó đã biết cùng ông bắt sâu cho cây, vì thế cây mới có thể trưởng thành như này.
Dĩ nhiên là vì có tao mới có cây ổi đầy trái này cho tụi mày ăn – Mũi nó hêch lên, mặt kênh kênh nhưng không đứa nào thấy ghét vì hương ổi chín tỏa lan trong sân nhà nó ngọt lịm. Nó lại là thằng bé cực thảo ăn với bạn bè.
Cây ổi của nhà thằng Bum có vẻ đẹp kỳ lạ nhất trái đất vì ông đã cố ý bấm cho cây, tỏa ra nhiều cành cao thấp vũng chãi. Thằng Bum và bè bạn là trẻ con lớn lên ở phố nhưng vẫn có khả năng chuyên từ cành này qua cành khác nhẹ như sóc. Hái và chia nhau những trái chín thơm lừng. Ông nội bắc một chiêc ghê đâu ra sân, rất gần cây ôi, ngồi nghe đài, đánh mắt nhìn theo trông chừng, cười rất hiền lành.
“Con muốn làm một cái cây. Con muốn làm cây ổi trong sân nhà cũ của con. Con muốn luôn bên đám bạn leo trèo mùa ổi chín và thấy ông con ngồi cười hiền lành bên gốc ôi..”
Một ngày kia, thăng Bum viêt như thê trong bài văn cô giáo ra đê: “Em hãy nói về ước mơ của mình”. Cô nói, câu văn Bum viêt còn chưa thật chuân nhưng điều ây không quan trọng băng việc nó làm cô cảm động rơi nước mắt. Cô bắt gặp sự cô đơn và tình cám sâu sắc của nó trong ước muốn làm một cái cây.
Cây ôi trong sân nhà cũ, nó đã nhớ bao năm mà chăng có dịp nào đê nói ra. Đó là khi ba mẹ nó chuyển từ Sài Gòn xuống Vũng Tàu, để phù hợp với công việc kinh doanh du lịch của ba. Nhà cũ nơi con phô nhỏ đã bán sau ngày mãn tang ông nội. Tât cả đồ đoàn dọn dẹp ra đi, chỉ có cây ôi ngôi lại trong sân trầm tư, lặng lẽ. Lúc ấy Bum chỉ ước ao răng có thê đê tât cả đô đoàn của nó ở lại mà mang được cây ôi đi theo. Mẹ nói không thê nào đưa một cái cây đi theo khi nó đã ngần ấy năm căm sâu rê vào lòng đât. Và vì thê, lâu thật lâu rồi nó không có dịp gặp lại cái cây ây. Có lân lên Sài Gòn, nó xin ba ghé qua thăm lại cây ôi, gặp lại đám bạn hàng ngày vân cùng nhau leo trèo. Ba quá bận bịu nên không kịp đáp ứng mong muốn của nó…
Khi cô giáo điện thoại nói với mẹ về một cái cây, mẹ và ba đã ngay lập tức bàn nhau trồng một cây ổi trong sân nhà. Ba bắt đầu suy nghĩ về việc bấm cành khi cây ổi bén rễ sao cho khi nó lớn lên sẽ có những cành cao cành thấp thật dễ cho lũ trẻ leo trèo. Mẹ nói với Bum về kế hoạch sẽ mời những người bạn thân ngày xưa đến chơi và cùng nhau trèo hái, chia nhau những trái ôi thơm lừng và ngọt lịm. Sài Gòn có quá xa Vùng Tàu đâu, đám bạn của Bum chỉ lên xe cười nói ríu rít vài câu chuyện là đã đên nơi rồi. Phố cũ và phố mới thực ra sẽ chẳng cách xa khi mà vẫn nhớ về nhau.
Thằng Bum cười toe toét mà mắt nó rưng rưng nước. Nó bỗng như nghe tiếng cười khanh khách, tiếng chòng ghẹo nhau của lũ bạn và nụ cười hiền hậu của ông trôi theo hương ôi chín ngọt lành…
(Võ Thu Hương, Góc nhỏ yêu thương, NXB Kim Đồng, 2018)
Thực hiện các yêu cầu từ 1 đến 4 (trình bày ngắn gọn):
Câu 1. Văn bản trên viết về đề tài gì? (0,5 điểm)
Câu 2. Liệt kê các chi tiết nhà văn miêu tả về ông nội và Bum. Từ các chi tiết đó, em hãy rút ra nhận xét về đặc điểm của ông nội.(0,5 điểm)
Câu 3. Hình ảnh cây ổi xuất hiện từ đầu đến cuối câu chuyện thể hiện ý nghĩa gì?(1,0 điểm)
Câu 4. Qua câu chuyện này, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì đến người đọc?(1,0 điểm)
PHẦN II. VIẾT (6.0 điểm)
Câu 1.Từ việc đọc hiểu nội dung đoạn trích, em hãy viết đoạn văn (khoảng 10 đến 12 dòng) tranh luận về vấn đề: Con người cần biết yêu quý và bảo vệ thiên nhiên, đúng hay sai?(2,0 điểm)
Câu 2 Viết bài văn phân tích truyện ngắn “Con muốn làm một cái cây” của nhà văn Võ Thu Hương
HƯỚNG DẪN CHẤM
| Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
| I | ĐỌC HIỂU | 3,0 | |
| 1 | Câu chuyện này viết về đề tài tình yêu thương, sự chia sẻ từ những điều nhỏ bé, gần gũi xung quanh chúng ta. | 0,5 | |
| 2 | Các chi tiết nhà văn miêu tả ông nội và Bum là: Bum và các bạn hái và chia nhau những trái chín thơm lừng. Còn ông nội bắc một chiếc ghế ra đầu sân, ngồi đó nghe đài, đưa mắt nhìn theo lũ trẻ và cười rất hiền lành.
Qua đó, em thấy ông nội là một người hiền từ, phúc hậu và rất thương trẻ con. |
0,5 | |
| 3 | Hình ảnh cây ổi xuất hiện từ đầu đến cuối như một minh chứng cho tình yêu thương của mọi người trong gia đình dành cho Bum. | 1,0 | |
| 4 | Qua câu chuyện tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp tình yêu thương, sự sẻ chia từ những điều nhỏ bé xung quanh chúng ta, từ những người yêu thương chúng ta trong gia đình. | 1,0
|
|
| II.VIẾT | Câu 1 | Từ việc đọc hiểu nội dung đoạn trích, em hãy viết đoạn văn (khoảng 10 đến 12 dòng) tranh luận về vấn đề:Con người cần biết yêu quý và bảo vệ thiên nhiên, đúng hay sai? | 2,0 |
| HS viết dưới hình thức một đoạn văn nghị luận trao đổi, thảo luận về một vấn đề trong đời sống có kết cấu hoàn chỉnh, diễn đạt mạch lạc, trôi chảy; đánh giá cao những bài viết có cách lập luận chặt chẽ, sáng tạo. | 0,25 | ||
| HS có thể trình bày theo nhiều cách miễn là lập luận chặt chẽ, thể hiện được yêu cầu của đề, phần này giáo viên khi chấm cần linh hoạt. Sau đây là một hướng triển khai:
-Nêu vấn đề: Hoc sinh dẫn dắt (có thể từ ngữ liệu hoặc dẫn dắt chung) -> giới thiệu vấn đề cần tranh luận:Con người cần biết yêu quý và bảo vệ cây xanh, đúng hay sai? ->Khẳng định quan điểm của bản thân. – Trình bày, lí giải quan điểm của bản thân. + Trả lời câu hỏi: Hiểu thế nào về thiên nhiên? -> Lí giải: Bày tỏ quan điểm của bản thân. Có hai phương án được đưa ra tranh luận: P/án thứ nhất: Đồng ý với ý kiến: Con người cần biết yêu quý và bảo vệ thiên nhiên. -> Lí giải: + Thiên nhiên đem lại cho con người môi trường sống trong lành… + Thiên nhiên cung cấp cho con người khí ô xi, giúp làm sạch bầu khí quyển..cung cấp lương thực thực phẩm…. + Nếu không có thiên nhiên, con người sẽ thiếu đi một môi trường sống trong lành, thiếu đi nguồn dinh dưỡng/lương thực quan trọng… ->Khẳng định ý kiến: Con người cần biết yêu quý và bảo vệ thiên nhiên. -> Có thể trình bày thêm một số những giải pháp cụ thể mà chúng ta có thể thực hiện hàng ngày để bảo vệ thiên nhiên như: Trồng cây, chăm sóc cẩn thận, không phá rừng bừa bãi, không phá hoại môi trường cây xanh xung quanh… P/án thứ hai: Không đồng ý với ý kiến: Con người cần biết yêu quý và bảo vệ thiên nhiên. -> Lí giải: (hoc sinh có thể có cách lí giải riêng, miễn là chặt chẽ, hợp lí; nếu có phương án này, giáo viên linh hoạt và cẩn trọng khi đánh giá). |
0,25
1,0
0,25 |
| Câu 2 | phân tích truyện ngắn “Con muốn làm một cái cây” của nhà văn Võ Thu Hương | 4,0 |
| a | Yêu cầu về kỹ năng:HS phải biết sử dụng kỹ năng làm văn nghị luận văn học để viết bài văn hoàn chỉnh; lập luận chặt chẽ, diễn đạt trong sáng, rõ ràng, không mắc lỗi dùng từ, đặt câu. | 0,5 |
| b | Yêu cầu về kiến thức: HS có thể trình bày bài viết theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo một số ý cơ bản sau đây:
*Phân tích: -Xác định được đề tài ->chủ đề của truyện: Viết về tình yêu thương: Tình yêu thương giữa các thành viên trong gia đình, tình yêu, sự trân trọng vẻ đẹp của thiên nhiên – Bám vào chuỗi sự việc, các nhân vật để phân tích làm rõ giá trị của tác phẩm: + vẻ đẹp của tình yêu thương mà các thành viên trong gia đình dành cho Bum, Bum dành cho ông: ++ Tình yêu ông dành cho Bum: trồng cây ổi, chăm sóc cắt tỉa để Bum dễ hơn khi trèo cây, chơi đùa; từ ba tuổi, tuổi thơ của Bum đã gắn bó với cây ổi trước hiên nhà, gắn bó với những kỉ niệm về ông…. ++ Tình yêu bố mẹ dành cho Bum: khi nghe cô giáo gọi điện kể về ước mơ của Bum trong bài tập làm văn, họ đã bàn nhau “trồng một cây ổi trong sân nhà. Ba bắt đầu suy nghĩ về việc bấm cành khi cây ổi bén rễ sao cho khi nó lớn lên sẽ có những cành cao cành thấp thật dễ cho lũ trẻ leo trèo. Mẹ nói với Bum về kế hoạch sẽ mời những người bạn thân ngày xưa đến chơi và cùng nhau trèo hái, chia nhau những trái ổi thơm lừng và ngọt lịm…? ->mong muốn con có được thế giới tuổi thơ gắn với thiên nhiên, neo giữ được những kỉ niệm về người thân, bạn bè… ++ Tình yêu Bum dành cho ông: thể hiện qua những lời kể đầy tự hào của Bum về ông, qua những kỉ niệm của 2 ông cháu, qua hồi ức về ông khi cây ổi được dự định trồng lại ở chỗ ở mới khi ông đã mất… ->Có thể chứng minh qua các chi tiết: Thằng Bum đã kể cho tụi bạn nghe câu chuyện ấy cả trăm lần. Nó tự hào khoe thêm, ngày mới hai, ba tuổi nó đã biết cùng ông bắt sâu cho cây”; “con muốn thấy ông con ngồi cười hiền lành bên gốc ổi…”; Thằng Bum cười toe toét mà mắt nó rưng rưng nước. Nó bỗng như nghe tiếng cười hiền hậu của ông trôi theo hương ổi chín ngọt lành… + vẻ đẹp của tình yêu Bum và cả nhà dành cho thiên nhiên mát lành qua cách họ trồng và chăm sóc cây ổi, trân trọng những kỉ niệm bên cây ổi; ước mơ muốn làm một cái cây của Bum…-> có thể chứng minh qua các chi tiết: Ông muốn trồng ổi vì muốn có một cây như cái cây sum sê trong vườn nhà khi xưa để cho đứa nhỏ trong bụng mẹ sau khi chào đời có nơi leo trèo như ba nó.Với một đứa con trai nhỏ, chỉ cây ổi thôi cũng đã là thiên đường; Cây ổi của nhà thằng Bum có vẻ đẹp kỳ lạ nhất trái đất vì ông đã cố ý bấm cho cây tỏa ra nhiều cành cao thấp vững chãi. Thằng Bum và bè bạn là trẻ con lớn lên ở phố nhưng vẫn có khả năng chuyền từ cành này qua cành khác nhẹ như sóc. Hái và chia nhau những trái chín thơm lừng. Ông nội bắc một chiếc ghế đẩu ra sân, rất gần cây ổi, ngồi nghe đài, đánh mắt nhìn theo trông chừng, cười rất hiền lành; Tất cả đồ đoàn dọn dẹp ra đi, chỉ có cây ổi ngồi lại trong sân trầm tư, lặng lẽ. Lúc ấy Bum chỉ ước ao rằng có thể để tất cả đồ đoàn của nó ở lại mà mang được cây ổi đi theo; … |
2,5 |
| *Đánh giá:
-Qua truyện ngắn, nhà văn Võ Thu Hương đã gửi gắm tới người đọc những “hạt ngọc” lấp lánh ẩn giấu trong một câu chuyện giản dị mà đầy ý nghĩa: tác phẩm giúp chúng ta hiểu rõ hơn ý nghĩa của tình yêu thương giữa những người thân trong gia đình, tình yêu và sự trân trọng thiên nhiên, trân trọng những ước mơ giản dị, trong sáng của con trẻ… – Truyện còn hấp dẫn trong cách nhà văn kể chuyện với ngôn ngữ trong sáng, cách tạo tình huống truyện gần gũi, cách đặt nhan đề ấn tượng, nhân vật được miêu tả gần gũi, chân thực, trong sáng, đặc biệt là nhân vật cậu bé Bum,… (học sinh có thể liên hệ thêm một số truyện ngắn có cùng đề tài để làm rõ hơn ý kiến của Nguyễn Minh Châu như: Vừa nhắm mắt vừa mở cửa số – Nguyễn Ngọc Thuần, Bầy chim chìa vôi – Nguyễn Quang Thiều; Chỉ là em gấu đi lạc – Võ Thu Hương…) |
0,5 | |
| d | Đảm bảo chính tả, chuẩn ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt | 0,25 |
| e | Sáng tạo:Khuyến khích những bài viết sáng tạo | 0,25 |