PHẦN ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:
(1)Để trưởng thành, tất cả chúng ta đều phải trải qua hai cuộc đấu tranh; một cuộc đấu tranh bên ngoài và một cuộc đấu tranh ngay trong tâm trí mỗi người. Nhưng cuộc đấu tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất chính là cuộc đấu tranh diễn ra ngay trong tâm hồn mỗi người. Đó là cuộc đấu tranh chống lại các thói quen không lành mạnh, những cơn nóng giận sắp bùng phát, những lời gian dối chực trào, những phán xét thiếu cơ sở và cả những căn bệnh hiểm nghèo… Những cuộc đấu tranh như thể diễn ra liên tục và thật sự rất gian khó, nhưng lại là điều kiện giúp bạn nhận ra cảnh giới cao nhất của mình.
(2)Hãy luôn cẩn trọng và can đảm. Hãy tiếp thu ý kiến của những người xung quanh nhưng đừng để họ chi phối quá nhiều đến cuộc đời bạn. Hãy giải quyết những bất đồng trong khả năng của mình nhưng đừng quên đấu tranh đến cùng để hoàn thành mục tiêu đã đề ra. Đừng để bóng đen của nỗi lo sợ bao trùm đến cuộc sống của bạn.
(3)Bạn phải hiểu rằng, dù có thất bại thảm hại đến mấy chăng nữa thì bạn cũng đã học hỏi được một điều gì đó bổ ích cho mình. Vì vậy, hãy tin tưởng vào con đường mình đang đi và vững vàng trong cuộc đấu tranh vì những mục tiêu cao cả. [….] Với sự hi sinh, lòng kiên trì, quyết tâm nỗ lực không mệt mỏi và tính tự chủ của mình, nhất định bạn sẽ thành công. Bạn chính là người làm chủ số phận của mình…
(Trích Đánh thức khát vọng, nhiều tác giả, First News tổng hợp
NXB Hồng Đức, 2017, tr.67,78)
Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 6:
Câu 1. Theo tác giả, cuộc đấu tranh quan trọng nhất và ý nghĩa nhất mà tất cả chúng ta đều phải trải qua là gì?
Câu 2. Em hãy chỉ ra 2 biện pháp liên kết câu trong đoạn (1)?
Câu 3. Em hãy nêu luận điểm của đoạn trích trên?
Câu 4. Xét về cấu tạo ngữ pháp, câu: “Nhưng cuộc đấu tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất chính là cuộc đấu tranh diễn ra ngay trong tâm hồn mỗi người” là kiểu câu gì? Tại sao em xác định như vậy?
Câu 5. Cảm xúc của tác giả thể hiện qua ngôn ngữ trong văn bản như thế nào?
Câu 6. Theo em, vì sao tác giả cho rằng: “Hãy tiếp thu ý kiến của những người xung quanh nhưng đừng để chi phối quá nhiều đến cuộc đời bạn”?
PHẦN VIẾT (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận phân tích đoạn thơ sau:
Rừng xa vọng tiếng chim gù,
Ngân nga tiếng suối, vi vu gió ngàn.
Mùa xuân đẫm lá nguỵ trang,
Đường ra tiền tuyến nở vàng hoa mai.
Ba lô nặng, súng cầm tay,
Đường xa biết mấy dặm dài nhớ thương.
Giờ này mẹ ở quê hương,
Cũng chừng đang dõi theo đường ta đi.
(Trích Hành quân giữa rừng xuân, Lê Anh Xuân, Thơ Lê Anh Xuân, NXB Giáo dục, 1981)
* Chú thích:
– Lê Anh Xuân (1940 – 1968) tên thật là Ca Lê Hiến, sinh ngày 5 tháng 6 năm 1940 tại quê hương Đồng Khởi – Bến Tre. Ông cũng là một chiến sĩ, hy sinh ngày 21 tháng 5 năm 1968 tại ấp Phước Quảng, xã Phước Lợi, huyện Cần Đước, tỉnh Long An trong một trận càn của quân đội Mỹ và đã được Nhà nước Việt Nam truy tặng Giải thưởng Nhà nước và danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân vì những đóng góp to lớn của mình cho dân tộc. Các tác phẩm nổi tiếng: “Nhớ mưa quê hương” (1961), “Trở về quê nội” (1965), “Nguyễn Văn Trỗi” (Trường ca -1968) …
—————Hết————–
HƯỚNG DẪN CHẤM
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
| Câu | Nội dung | Điểm |
| 1 | – Theo tác giả, cuộc đấu tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất chính là cuộc đấu tranh diễn ra ngay trong tâm hồn mỗi người. Đó là cuộc đấu tranh chống lại các thói quen không lành mạnh, những cơn nóng giận sắp bùng phát, những lời gian dối chực trào, những phán xét thiếu cơ sở và cả những căn bệnh hiểm nghèo… | 1,0 |
| 2 | – HS có thể chọn 2 trong các phép liên kết sau: (mỗi phép đúng 0,5 điểm)
+ Phép lặp: cuộc đấu tranh + Phép nối: từ “nhưng” ở đầu câu 2. + Phép thế: “đó là” thế cho “cuộc đấu tranh diễn ra ngay trong tâm hồn mỗi người” |
1,0 |
| 3 | – Luận điểm của đoạn trích trên là: Cuộc đấu tranh nội tâm và sự kiên trì của con người trong cuộc sống để đạt được mục tiêu của mình. | 1.0
|
| 4 | – Câu: “Nhưng cuộc đấu tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất chính là cuộc đấu tranh diễn ra ngay trong tâm hồn mỗi người” là kiểu câu đơn.
– Vì câu trên chỉ có một cụm CN-VN: + CN: cuộc đấu tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất + VN: chính là cuộc đấu tranh diễn ra ngay trong tâm hồn mỗi người |
0,5
0,5 |
| 5 | – Cảm xúc của tác giả thể hiện qua ngôn ngữ một cách rất rõ ràng và mạnh mẽ. Cảm xúc chủ yếu là sự động viên, khích lệ, và niềm tin vào khả năng vượt qua khó khăn, thử thách của mỗi người. Tác giả dùng các cụm từ như “cuộc đấu tranh gian khó”, “can đảm”, “vững vàng trong cuộc đấu tranh” để nhấn mạnh sự kiên trì và nỗ lực trong cuộc sống. | 1,0 |
| 6 | Tác giả cho rằng: “Hãy tiếp thu ý kiến của những người xung quanh nhưng đừng để chi phối quá nhiều đến cuộc đời bạn” vì:
– Tiếp thu ý kiến đúng của người khác giúp bạn khắc phục những hạn chế của bản thân, hoàn thiện bản thân mình hơn – Tuy nhiên, nếu cuộc sống bị chi phối quá nhiều vào lời của người khác, bạn sẽ đánh mất đi chính mình, đánh mất đi chính kiến của bản thân, trở thành bản sao của một ai đó. ….. |
0,5
0,5 |
PHẦN II. LÀM VĂN (4,0 điểm)
| Câu | Nội dung | Điểm |
| 1 | a. Bảo đảm bố cục và dung lượng bài văn nghị luận
Bảo đảm yêu cầu về bố cục bài văn nghị luận |
0,25 |
| b. Xác định đúng vấn đề nghị luận
– Phân tích đoạn thơ: + Nội dung chủ đề: vẻ đẹp và những cảm nhận sâu sắc của tác giả về cuộc đời người lính. Đó là cuộc sống vô cùng gian khổ, thiếu thốn, nguy hiểm nhưng lí tưởng sống cao đẹp, yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước, yêu gia đình, tinh thần lạc quan, mạnh mẽ, ý chí sắt đá. + Giá trị nghệ thuật đặc sắc. |
0,25 | |
| c. Viết được bài văn nghị luận văn học đảm bảo các yêu cầu:
Trình bày được hệ thống luận điểm phù hợp với bố cục ba phần của bài văn nghị luận văn học. Lựa chọn thao tác lập luận phù hợp; kết hợp giữa lí lẽ và dẫn chứng. Có thể triển khai theo hướng: * Mở bài: Giới thiệu tên bài thơ, tác giả và nêu suy nghĩ chung của em về bài thơ. * Thân bài: Phân tích bài thơ: Tập trung phân tích những đặc sắc về nội dung chủ đề và nghệ thuật của bài thơ. – Phân tích nội dung chủ đề của bài thơ: Bài thơ “Hành quân giữa rừng xuân” thể hiện vẻ đẹp và những cảm nhận sâu sắc của tác giả về cuộc đời người lính: cuộc sống vô cùng gian khổ, thiếu thốn, nguy hiểm nhưng lí tưởng sống cao đẹp, yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước, yêu gia đình, tinh thần lạc quan, mạnh mẽ, ý chí sắt đá. + Vẻ đẹp thiên nhiên qua cảm nhận của người lính: thể hiện qua âm thanh rộn rã, tươi vui, các BPTT, các hình ảnh thơ mang màu sắc tươi sáng mang theo niềm tin, hi vọng về thắng lợi(Tiếng chim gù; Ngân nga tiếng suối, vi vu gió ngàn..) -> Thiên nhiên tươi đẹp, con người lạc quan, cùng hòa tấu tạo nên bức tranh tươi vui, rạng rỡ, tràn đầy hi vọng. + Tâm tình người lính thể hiện qua các hình ảnh thơ… BPTT thể hiện ý chí, tấm lòng vác cả non sông trên lưng để chiến đấu chống giặc, cứu nước và tình yêu thăm thẳm, chất chứa nỗi nhớ, lo lắng về mẹ già của người lính (Ba lô nặng, súng cầm tay; – Phân tích đặc sắc nghệ thuật: + Thể thơ lục bát đã giúp cho nhà thơ diễn tả hiện thực và bộc lộ cảm xúc một cách linh hoạt. + Bút pháp hiện thực – bi tráng nhưng không kém phần lãng mạn. Lê Anh Xuân thật tài tình khi sử dụng những hình ảnh về núi rừng, thiên nhiên tuyệt đẹp để nói lên khát vọng mãnh liệt của lính hành quân. + Hình ảnh thơ cô đọng, mộc mạc, giản dị, chân thực song rất lãng mạn. + Ngôn ngữ thơ hàm súc, súc tích, có khi dồn nén, giàu sức biểu cảm; sử dụng linh hoạt các BPTT… -> Những sáng tạo độc đáo của bài thơ tạo nên nét riêng cho phong cách thơ Lê Anh Xuân. * Kết bài: – Khẳng định giá trị của đoạn thơ trong mỗi quan hệ với sự thành công chung của bài thơ. – Khẳng định tài năng và tình cảm của nhà thơ. – Liên hệ các giá trị văn học. d. Diễn đạt Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp Tiếng Việt, liên kết văn bản. đ. Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. |
3,0 | |
|
0,25
0,25
|
* Lưu ý chung:
– Giám khảo cần vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm, bài làm của thí sinh cần được đánh giá tổng quát, tránh đếm ý cho điểm.
– Chỉ cho điểm tối đa theo thang điểm đối với bài viết đáp ứng đầy đủ những yêu cầu đã nêu ở mỗi câu đồng thời phải chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, có cảm xúc.
– Khuyến khích những bài viết có tư duy khoa học, lập luận sắc sảo và có tính sáng tạo. Bài viết có thể không giống đáp án, có những ý ngoài đáp án nhưng phải có căn cứ xác đáng, lí lẽ thuyết phục.
—————— Hết —————-