(MS129) HƯỚNG DẪN CÁCH PHÂN TÍCH GIÁ TRỊ BIỂU ĐẠT CỦA BIỆN PHÁP TU TỪ TRONG CÂU

HƯỚNG DẪN CÁCH PHÂN TÍCH GIÁ TRỊ BIỂU ĐẠT CỦA BIỆN PHÁP TU TỪ TRONG CÂU

+ Phải chỉ ra được câu văn/ câu thơ đó có sử dụng biện pháp tu từ gì (so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, …)? Qua hình ảnh, từ ngữ nào?

+ Phải phân tích kĩ hình ảnh chứa biện pháp tu từ đó biểu trưng cho điều gì?

Gợi cho ta suy nghĩ, liên tưởng tới điều gì? Giúp ta hiểu gì về hình ảnh đó?

+ Phải nhận xét, chỉ ra được cái hay của cách nói này.

+ Phải đánh giá, nhận xét được thái độ, tình cảm, tâm hồn của tác giả.

VD1. Phân tích giá trị biểu đạt của biện pháp tu từ có trong câu văn sau:

“Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”.

• Câu văn có sử dụng biện pháp so sánh, nhân hóa.
• Hình ảnh so sánh “như mấy cành hoa tươi” biểu trưng cho cái đẹp, cái tinh hoa tinh túy, cái đáng yêu, đáng nâng niu của tạo hóa ban cho con người.
  Dùng hình ảnh “cành hoa tươi” tác giả nhằm diễn tả những cảm giác, những rung động trong buổi đầu tiên thật đẹp đẽ, đáng yêu, đáng nâng niu vô cùng. Vẻ đẹp ấy không chỉ sống mãi trong tiềm thức, kí ức mà luôn tươi mới vẹn nguyên.

• Phép nhân hóa “hoa tươi mỉm cười” diễn tả niềm vui, niềm hạnh phúc tràn ngập, rạo rực và cả một tương lai đẹp dễ dàng chờ phía trước.
  Rõ ràng những cảm giác, cảm nhận đầu tiên ấy sống mãi trong lòng “tôi” như một kỉ niệm đẹp đẽ không thể phai mờ.
• Cách diễn tả thật hay, thật đặc sắc và giàu chất thơ.
• Ta cảm nhận được tấm lòng mãi mãi biết ơn, yêu quý thầy cô, mái trường, bè bạn của nhà văn Thanh Tịnh.

VD2. Phân tích giá trị biểu đạt của biện pháp tu từ trong câu:

“Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”

• Biện pháp hoán dụ (giếng nước gốc đa), nhân hóa (nhớ).
• Giếng nước gốc đa vốn là một không gian văn hóa chốn làng quê, nơi diễn ra các hoạt động sinh hoạt thường nhật của mọi người
  → Giếng nước gốc đa là hình ảnh hoán dụ chỉ những người thân chốn quê nhà, đó có thể là người chị, người mẹ, người em, người yêu,… của người lính, sau mỗi buổi đi làm đồng về lại tụ hội bên giếng nước gốc đa để hỏi thăm tin tức của người đi xa…

• Phép nhân hóa đã biến những vật tưởng chừng như vô tri, vô giác cũng mang tâm trạng của con người – đó là nỗi nhớ.
  Quê nhà đang nhớ người lính hay người lính đang nhớ về quê nhà với bao tình cảm trìu mến?
  Nỗi nhớ hai chiều da diết đã tiếp thêm cho người lính sức mạnh để chiến đấu, chiến thắng, bảo vệ quê nhà…
• Cách diễn tả giản dị, hàm súc.
• Ta cảm nhận được tình yêu quê hương, những cảm xúc sâu lắng trong lòng của tác giả – người chiến sĩ.

CLB văn Hà Vũ Edu

☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!

☕ Ủng hộ 1 ly cà phê 📲 Quét QR Momo / VietQR

💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️

Quét QR để ủng hộ

×