📝 Tổng hợp đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Ngữ văn từ lớp 6 → 12
Bộ sưu tập đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Ngữ văn cho học sinh từ lớp 6 đến lớp 12. Mỗi đề đều kèm đáp án và hướng dẫn chấm chi tiết giúp học sinh ôn luyện hiệu quả trước kỳ thi.
🧠 Cập nhật liên tục – giúp học sinh ôn tập vững vàng trước kỳ thi giữa học kì.
Phần I. Đọc hiểu (6,0 điểm)
Đọc văn bản sau :
Hậu Nghệ bắn chín Mặt Trời
(Thần thoại Trung Quốc)
Ngày xưa dưới tay vua trời phương Đông là Đế Tuấn có rất nhiều thiên thần, thiên tướng trong số đó có Hậu Nghệ. Nghệ có bản lĩnh giỏi nhất là bắn cung.
Một hôm Đế Tuấn sai người tìm Nghệ tới thưởng cho cung tên thần và nói “ Giờ ta phái ngươi xuống dưới kia, một là diệt trừ các loài rắn độc thú dữ gây nguy hại cho sinh mạng và tài sản con người, hai là tiện thể răn đe mười đứa trẻ nghịch ngợm hay gây sự hộ ta”.
“Mười đứa trẻ nghịch ngợm hay gây sự” chính là con của Đế Tuấn, là mười vầng thái dương. Vốn cha mẹ chúng quy định hằng ngày chỉ được một đứa xuất hiện trên bầu trời, đứa này về rồi đứa khác mới được ra. Nhưng vì quá nghịch ngợm nên chúng đã làm sai quy định, cả mười anh em cùng xuất hiện trên bầu trời, nô đùa nhảy nhót. Như thế chúng thì vui sướng nhưng trên mặt đất con người với hoa màu làm sao lại chẳng tiêu tán?
Nghệ đưa vợ là Hằng Nga xuống hạ giới, đến gặp vua Nghiêu. Vua Nghiêu đang lo buồn vì nóng nực, nghe tin Nghệ là thiên thần xuống giúp mình trừ hại thì đổi thành vui, lập tức cùng Nghệ và Hằng Nga đi xem tình hình tai họa ra sao. Kể cũng lạ, con người bị mười mặt trời thiêu đốt ngắc ngoải, con người đang thở hồng hộc như sắp chết đến nơi, con người chẳng có gì ăn chỉ trơ da bọc xương mà vừa nghe nói có thiên thần Hậu Nghệ xuống trần gian trừ hại thì ai ai cũng khôi phục lại tinh thần, cất tiếng hoan hô ầm ĩ.
Điều thứ nhất làm mọi người nghiến răng căm hận chính là mười mặt trời. Chuyện này gây khó xử cho Nghệ vì họ toàn là “con ông cháu cha”, Nghệ làm gì được họ? Nghệ nhớ lời Thiên Đế dặn dò: “dọa cho chúng sợ”. Vì thế Nghệ hạ cung, lấy tên lắp trên dây cung, giơ lên bầu trời ngắm nghía. Nghệ cho rằng mình làm vậy sẽ khiến cho lũ trẻ con hay đùa kia sẽ phải cẩn thận lại ngay, ngờ đâu các vị thiếu gia quen thói bừa bãi kia biết ngay là Nghệ giỏi lắm cũng chỉ dám dọa mình mà thôi, nên chúng đâu có sợ chút gì, vẫn cứ giữ nguyên trò lăn lộn, cười ha hả không ngừng. Điều đó làm Nghệ nổi nóng, Nghệ nghĩ thế này thì thật quá đáng, dù là con Thiên Đế đi chăng nữa cũng không được phép to gan làm bậy, nhân dân chịu khổ còn chúng lại sướng vui, thử hỏi còn đạo lý nào nữa?
Nhưng làm thế nào đây lại là chuyện lớn, Nghệ hạ cung xuống, đi vòng vòng mấy lượt trên quảng trường ngẫm nghĩ và cuối cùng đã hạ quyết tâm phải trừ bằng được. Nghệ đứng thẳng giơ cung thần lên nhằm thẳng vào vầng thái dương ở giữa bầu không, “vèo” một tiếng, một mũi tên bay đi. Chẳng bao lâu thấy giữa trời một quả cầu lửa cháy bùng, lửa vọt ra loạn xạ, rơi xuống không biết bao nhiêu là lông chim sắc vàng, tiếp đó một cục gì đỏ rực rầm rầm rơi bịch trên mặt đất. Mọi người chạy lại xem hóa ra đó là một con quạ ba chân cực lớn. Mọi người sợ hãi nhìn cả lên bầu trời thì phát hiện ra chỉ còn 9 mặt trời. Con quạ vừa bị bắn rơi té ra chính là một ông mặt trời.
Trên trời cao đã bớt đi một mặt trời. Mọi người thấy độ nóng nực giảm xuống không ít nên vây xung quanh Nghệ lớn tiếng hoan hộ. Nghệ hiểu là mình đã gây nên họa lớn, giờ có muốn thu về cũng chẳng được, hơn nữa tính cách thẳng thắn khiến ông đã làm gì là không dừng lại nữa. Ông lại đứng thẳng mình kéo cung lắp tên nhằm bắn , mỗi lần bắn thì trên trời cao lại hụt đi một mặt trời và dưới đất lại thêm một con quạ vàng ba chân. Tiếng hoan hô của mọi người trận sau lại át trận trước, ông ta được không khí cuồng nhiệt đó cổ vũ, hào hứng đến cực điểm quên đi tất cả
Vua Nghiêu lúc đó đang đứng trên đàn đất ngó xem. Ông chợt nghĩ ra mặt trời đối với người ta cũng có cống hiến cực kỳ to lớn, không nên bắn rụng tất cả, nên vội vàng sai người rút bớt đi một một mũi tên của Nghệ. Nghệ cũng không phát hiện ra nên khi bắn đến mũi tên cuối cùng ông nghĩ chắc là chẳng còn vầng thái dương nào nữa nên ngừng bắn. Nhờ thế trên trời cao vẫn còn lại một mặt trời. Chú bé mặt trời đáng thương, thấy các anh các em mình lần lượt từng người bị bắn rụng thì sợ đến hồn bay phách lạc!
Cho đến bây giờ, vẫn còn lại một vầng thái dương tít tận trời cao.
(Kim Dao, Kim Vy dịch, Kho tàng truyện thần quái Trung Quốc, tập 1, NXB Văn học, Hà Nội, 1998)
Lựa chọn đáp án đúng (Hs ghi đáp án đúng tương ứng từng câu hỏi ra tờ giấy thi)
Câu 1. Văn bản sử dụng phương thức biểu đạt chính nào?
- Nghị luận
- Biểu cảm
- Tự sự
- Miêu tả
Câu 2. Truyện được kể theo ngôi thứ mấy?
- Ngôi thứ nhất
- Ngôi thứ hai
- Ngôi thứ ba
- Ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba
Câu 3. Theo văn bản, Hậu Nghệ có bản lĩnh giỏi nhất là gì?
- Múa kiếm
- Phi đao
- Bắn cung
- Cưỡi ngựa
Câu 4. Đế Tuấn có mấy người con?
- 6
- 10
- 5
- 9
Câu 5. Sau khi nhận được phần thưởng, Nghệ đã cùng vợ là Hằng Nga đi đâu?
- Gặp vua Nghiêu
- Xuống hạ giới
- Đi chăn trâu
- Cả A và B
Câu 6. Vì sao con người dưới hạ giới lại căm hận mười mặt trời?
- Vì bị mười mặt trời thiêu đốt
- Vì con người sắp chết
- Vì cây cối chết hết
- Vì chúng làm hại mùa màng
Câu 7. Vì sao vua Nghiêu lại sai người rút bớt đi một mũi tên của Nghệ?
- Vì mặt trời soi sáng cho con người
- Vì mặt trời đem lại sự sống cho con người
- Vì nhờ mặt trời, con người được sưởi ấm
- Vì mặt trời đối với con người có cống hiến cực kỳ to lớn
Câu 8: Văn bản Hậu Nghệ bắn chín Mặt Trời thể hiện nội dung nào dưới đây?
- Biết ơn người có công với cộng đồng.
- Tôn vinh người anh hùng.
- Thương xót con người bé nhỏ.
- Biết ơn thần linh và con người.
Trả lời câu hỏi:
Câu 9. Theo anh/chị, việc Hậu Nghệ bắn rụng chín mặt trời có ý nghĩa gì?
Câu 10. Qua văn bản, anh/chị nhận thấy bài học nào có ý nghĩa sâu sắc nhất? Vì sao? (Viết câu trả lời trong 01 đoạn văn từ 7 -10 dòng)
Phần II – Viết (4,0 điểm)
Từ nội dung câu chuyện trong phần Đọc – hiểu, anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ của bản thân về vai trò của lòng dũng cảm trong cuộc sống.
Hết
(Giám thị coi thi không giải thích gì thêm)
ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KỲ- HKI NĂM HỌC 2022- 2023
MÔN: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 90 phút
| Phần | Câu | Nội dung | Điểm | |
| I | ĐỌC HIỂU | 5,0 | ||
| 1 | C | 0.5 | ||
| 2 | C | 0.5 | ||
| 3 | C | 0.5 | ||
| 4 | B | 0.5 | ||
| 5 | D | 0.5 | ||
| 6 | A | 0.5 | ||
| 7 | D | 0.5 | ||
| 8 | A | 0.5 | ||
| 9 | Việc Hậu Nghệ bắn rụng chín mặt trời có ý nghĩa:
– Thể hiện ý chí, sức mạnh, lòng dũng cảm, tự tin của con người dám đương đầu với thiên nhiên và chinh phục thiên. – Là cách thể hiện lòng biết ơn của dân gian với người có công với cộng đồng; Cũng là để lí giải hiện tượng tự nhiên. |
1,0 | ||
| 10 | Bài học có ý nghĩa sâu sắc và lý giải trong 1 đoạn văn
(Từ 7 -10 dòng) Lưu ý: – HS có thể đưa ra bài học theo nhận thức của bản thân và lý giải hợp lý, thuyết phục, đảm bảo hình thức đoạn văn và dung lượng (7 – 10 dòng) – Điểm hình thức: 0,25 – Điểm đưa ra bài học sâu sắc hợp lý: 0,25 – Điểm lý giải: 0,5 |
1,0 | ||
| II | VIẾT | 5,0 | ||
| a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận xã hội | 0,25 | |||
| b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: Vai trò, ý nghĩa của lòng dũng cảm trong cuộc sống con người. | 0,25 | |||
| c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
HS có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục. Sau đây là một hướng gợi ý: 1. Mở bài: (0,25) – Dẫn dắt: – Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: vai trò của lòng dũng cảm trong cuộc sống. – Lòng dũng cảm là một trong những đức tính vô cùng cần thiết và đáng quý ở mỗi con người. Dù ở nơi đâu khi làm bất cứ việc gì con người cũng đều cần đến lòng dũng cảm. 2. Thân bài: * Giải thích: (0,25) – Dũng cảm là không sợ nguy hiểm, khó khăn. Người có lòng dũng cảm là người không run sợ, không hèn nhát, dám đứng lên đấu tranh chống lại cái xấu, cái ác, các thế lực tàn bạo để bảo vệ công lí, chính nghĩa. * Bàn luận về vai trò ý nghĩa của lòng dũng cảm. (1,75) Dũng cảm là phẩm chất tốt đẹp của con người ở mọi thời đại. Bởi vậy, dù trong hoàn cảnh nào, với cá nhân hay tập thể, cộng đồng thì lòng dũng cảm luôn có vai trò to lớn: + Trong lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam long dung cảm giúp con người dám xả thân vì nhân dân, Tổ quốc. Dám “ Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” (dẫn chứng) + Ngày nay: trên mặt trận lao động sản xuất, đấu tranh phòng chống tội phạm cũng nhờ lòng dũng cảm mà mỗi công dân, mỗi chiến sĩ đều có thể góp sức chung tay gây dựng cuộc sống bình an (nêu một vài tấm gương tiêu biểu của chiến sĩ cảnh sát, bộ đội…) + Trong cuộc sống hàng ngày: Lòng dũng cảm giúp mỗi con người không sống thờ ơ, vô cảm, dám cứu người bị hại, người gặp nạn… + Lòng dũng cảm còn thực sự có ý nghĩa khi nó giúp cá nhân, tổ chức dám lên tiếng đấu tranh xóa đi những hiện tượng tham nhũng. Dám đương đầu với những thế lực có quyền uy đại diện cho công lý mà luôn ngấm ngấm làm trái công lý để vạch trần tội ác. * Phê phán: (0,25) Phê phán những người hèn nhát, bạc nhược không dám đấu tranh, không dám đương đầu với khó khăn thử thách để vươn lên trong cuộc sống. Tuy vậy, cũng rất cần tỉnh táo, thông minh để phân biệt giữa dũng cảm với liều lĩnh, mù quáng bất chấp công lý. * Bài học nhận thức và hành động của bản thân (0,25) – Tuổi trẻ – bản thân cần nhận thức đúng đắn về ý nghĩa vai trò của lòng dũng cảm. Cần nhận thấy được dũng cảm là đức tính cao quý cần được đề cao và phát huy. – Rèn luyện tinh thần dũng cảm từ việc làm nhỏ nhất trong cuộc sống hàng ngày nơi gia đình, nhà trường như dám nhận lỗi khi mắc lỗi, dũng cảm để “sửa mình” – Trách nhiệm của tuổi trẻ trong việc rèn luyện lòng dũng cảm, phát huy truyền thống quý báu của dân tộc luôn là trách nhiệm tiên phong. III. Kết bài: (0,25) – Khẳng định lại vấn đề nghị luận |
3,0
|
|||
| d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. |
0,25 | |||
| e. Sáng tạo: Bài viết có giọng điệu riêng; cách diễn đạt sáng tạo, lập luận sắc bén, có sức thuyết phục cao. | 0,25 | |||
| Tổng điểm | 10.0 | |||
☕ Nếu bạn thấy tài liệu này hữu ích, hãy ủng hộ mình một ly cà phê nhỏ để mình có thêm động lực biên soạn, cập nhật và duy trì website miễn phí, không quảng cáo gây phiền nhé!
💬 Mỗi tháng có hơn 20.000 học sinh truy cập để học tập miễn phí — cảm ơn bạn đã giúp mình duy trì dự án này! ❤️
📝 Tổng hợp đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Ngữ văn từ lớp 6 → 12
Bộ sưu tập đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Ngữ văn cho học sinh từ lớp 6 đến lớp 12. Mỗi đề đều kèm đáp án và hướng dẫn chấm chi tiết giúp học sinh ôn luyện hiệu quả trước kỳ thi.
🧠 Cập nhật liên tục – giúp học sinh ôn tập vững vàng trước kỳ thi giữa học kì.
📚 Ghi chú bản quyền & lời cảm ơn
Các tài liệu trên website được biên tập, định dạng lại và tổng hợp
từ nhiều nguồn công khai, nhằm mục đích hỗ trợ học tập, chia sẻ tri thức cho cộng đồng học sinh.
Nếu bạn là tác giả hoặc sở hữu bản quyền và không muốn nội dung xuất hiện tại đây, vui lòng liên hệ qua email mrcao.aof@gmail.com để mình gỡ xuống ngay. Xin chân thành cảm ơn!