NLXH về chủ đề: Những mảnh vỡ trong cuộc sống

Đề bài: Thùy Minh nói thêm với con của mình: “Điều kỳ diệu của tình yêu là khi nó đã vỡ ở trên không trung, rơi xuống vỡ tan tành, con người vẫn nhặt nhạnh những mảnh vỡ ấy và ghép lại.”

(Trích “Cớ gì yêu thương là sợ hãi?” – VJ Thùy Minh | Kháng Thương EP1, Vietcetera)

Từ trích dẫn trên, anh/ chị hãy trình bày suy nghĩ về Những mảnh vỡ trong cuộc sống.

Bài viết của Phương Linh (Học sinh khóa HSG The Winter Path’24):

Thong dong đứng giữa cuộc đời, có lẽ ai trong mỗi chúng ta cũng tồn tại một vài vết thương lòng trước khi đối diện với những va đập trong tình yêu như em Linh (con của Thuỳ Minh) nói:“Tình yêu là hai cái ly đang được tung lên không trung, và rồi nó sẽ rơi xuống và vỡ. Con thấy có những cái ly ngay từ trên không trung nó đã vỡ rồi.”. Những vết nứt ấy khiến ta đau, ta ghê sợ và chán ghét khi đối diện với nó. Thế nhưng, nhà thơ Nguyễn Văn Thọ lại đưa ta đến một tọa độ nhìn khác:

“Tôi là mảnh vỡ” khiến ta nhận ra rằng những vết nứt, những dở dang không hoàn mỹ đã không còn đối chọi với chính mình nữa mà nó là một phần trong ta. Và chính những mảnh vỡ ấy được phục sinh trở thành “kính vạn hoa cho trẻ chơi”- giá trị tốt đẹp và thiện lành cho đời. Âu chăng thứ tuyệt vời nhất như VJ Thuỳ Minh nói thêm với con mình, là chúng ta biết gom nhặt lại từng mảnh vỡ, rồi ghép những “thuỷ tinh gương màu” ấy bằng lòng yêu thiết tha của mình: “Điều kỳ diệu của tình yêu là khi nó đã vỡ ở trên không trung, rơi xuống vỡ tan tành, con người vẫn nhặt nhạnh những mảnh vỡ ấy và ghép lại.” Những mảnh vỡ trong cuộc sống thì lúc nào cũng hiện diện, quan trọng là cách ứng xử của ta với nó.

“Mảnh vỡ” là sự vật bị hư hại, không mang tính chỉnh thể, toàn vẹn như trước mà đã bị khiếm khuyết, mất đi tính hoàn mỹ. Thế nên, “những mảnh vỡ trong cuộc sống” chính là những đổ vỡ, những tổn thương bên trong ta. Đó có thể là những va vấp trong tình yêu, ta và đối phương – “hai cái ly” cũng có lúc thăng hoa và hạnh phúc như khoảnh khắc được “tung lên không trung”, nhưng không thể tránh khỏi những cơn va đập một cách đột ngột khiến cả hai “vỡ tan tành”. Có lẽ yêu thì thật dễ, nhưng sống cùng tình yêu thì thật khó. Khi ấy, ta không hoàn toàn là ta nữa, phần bản nguyên của con người ta đã bị hư hoại và mất mát. Em Linh còn cho rằng, những đổ vỡ ấy đã nảy sinh và hiện diện “trên không trung”, tức là ta đã mang những vết thương ấy bên mình, trước khi đến với những cơn rung chấn của tình yêu. Dù những khổ đau có xuất hiện ở thời khắc nào, quan trọng và “kì diệu nhất” theo Thuỳ Minh đó chính là “nhặt nhạnh những mảnh vỡ ấy và ghép lại”- trân trọng và hàn gắn những chấn thương đến trong ta và người khác bằng tình yêu. Tựu trung lại, qua lời chia sẻ của em Linh và VJ Thuỳ Minh, ta nhận ra rằng những vết thương, những gì không toàn vẹn luôn hiện tồn như bản chất của hành trình dấn thân. Vậy nên, chẳng vì lý do gì ta không đối xử nhẹ nhàng và vỗ về chúng.

Ta cứ nghĩ mảnh vỡ là không toàn vẹn, thế nhưng “mảnh vỡ trong cuộc sống” lại tạo nên tính chỉnh thể, là quy luật của hành trình sống của mỗi người. Bởi cuộc đời là bất như ý, là không hoàn hảo. Càng dấn thân, càng trải nghiệm, ta mới thấy có bình yên thì sẽ có khổ đau. Mà đích đến cuối cùng của mỗi người chẳng là gì ngoài hạnh phúc, thế nên ai rồi cũng phải va vấp, trải qua những khó khăn để khát cầu thanh an. Những lúc đổ vỡ ấy, không tránh khỏi lòng ta sẽ rịn máu, sẽ đau đớn và tổn thương. Để rồi qua bao năm tháng, những vết thương lòng ấy vẫn chưa rịt lành, lại phải trải qua nốt trầm của tình yêu rồi “vỡ tan tành”- lại đau thêm nhiều chút. Hơn nữa sống là hành trình “sinh ra từ từ”, để trở thành một phiên bản toàn diện, vững vàng, con người bao giờ cũng phải bắt đầu dấn thân mình từ một bản thể đầy non nớt. Đó là hành trình con ốc sên rúc mình ra khỏi vỏ ốc, là khi con người bước ra khỏi những giới hạn. Hơn nữa, thời đại hôm nay việc nhận thức về các vấn đề tâm lý cao gấp hai lần so với thế hệ sinh ra cách đây 40-60 năm, nên những “mảnh vỡ”, những tổn thương luôn được chú tâm. Những chấn thương tinh thần, những phần khiếm khuyết của mỗi người thời nào cũng có, ai rồi cũng trải qua, như là một phần không thể thiếu của cuộc sống.

Trải qua những thương tổn ấy, dù nhỏ hay dù lớn , con người cũng đau khổ, “trầy vi tróc vẩy” vì nó. Nhưng còn cảm nhận được nỗi đau, tức là con người vẫn còn cảm nhận được mình còn sống, vẫn còn tồn tại,để rồi tự chữa lành mình. Không chỉ hiện hữu những điều bất toàn, con người còn hiện hữu ở dạng tiềm năng. Sự va vấp là kết quả, minh chứng cho việc con người dám dấn thân, dám vượt thoát khỏi vùng an toàn để phát triển. Phải chăng, nếu ta càng trải qua những cơn đau ấy, mỗi người mới có thể nâng cái ngưỡng tiếp nhận nỗi đau lên? Khi ấy, ta không còn phải xoay sở và dằn vặt, không thoát khỏi những nỗi đau, mà bản lĩnh để đối mặt và “giảng hoà” với nó. Ta không còn nhìn nhận những chấn thương như một đối cực với mình, là “kẻ thù” với mình thậm chí gây đau khổ cho mình. Mà mỗi người có thể nhìn nhận lại những đau đớn ấy bằng một cái nhìn nhẹ nhàng và thanh an, truy nguyên nguồn gốc của nó đến từ mình hay từ người khác. Để rồi ta thấu hiểu nỗi đau, chấp nhận nỗi đau và trân trọng nỗi đau, không chỉ của mình mà của người khác. Từ đó, con người vừa hiểu mình vừa hiểu “mảnh vỡ” của người khác. Sự thấu hiểu ấy giúp ta nhận ra rằng “trong đời người ta sẽ bị ném đá một vài lần, đau lắm lắm nhưng chết vì mấy cục đá đó thì lãng quá” (Nguyễn Ngọc Tư), để rồi mỗi người trở nên mạnh mẽ hơn ngay tại những điểm đã từng vỡ. Sự thấu hiểu ấy chính là nền tảng để chúng ta chữa lành mình, “những gì thuộc về con người thì không xa lạ với tôi”, thông cảm và thể tất cho người khác. Ta phải kể đến nhà văn trứ danh O. Henry của nước Mỹ, là người mang trong mình nhiều “mảnh vỡ”. Thuở nhỏ, ông phải đi chăn bò, chăn dê, đi làm thuê và bị bệnh tật dày vò trong đau đớn. Đó là chấn thương về thể xác. Ông cũng chưa từng được hưởng bất cứ sự giáo dục nào. Lớn lên, Henry từng làm kế toán nhưng bị tình nghi trộm tiền nên bị bắt bỏ tù. Để rồi những chấn thương tinh thần ấy là động năng để ông quyết tâm viết truyện ngắn. Ông đã dùng lòng yêu của mình để hàn gắn những vết thương của mình và chữa lành cho vết thương của người khác. Những tác phẩm về tình yêu thương, sự chia sẻ giữa người với người của Henry đã trở thành kinh điển trên thế giới và là chương trình bắt buộc giảng dạy cho sinh viên ở trường đại học. Ta nhận ra rằng, những giá trị chân thiện Mỹ cao cả trong tác phẩm của ông đều được kết tinh trên nỗi đau của riêng ông. Hay nói cách khác, trải qua những chấn thương, con người hiểu thấu bản hồn của chính mình để vươn tới bản hồn của nhân loại, để rồi gắn kết mọi người lại với nhau bằng những “mảnh vỡ”. Xã hội sẽ tạo ra mối liên kết chặt chẽ với nhau, hạn chế những đứt gãy về đời sống tâm hồn của con người cũng là nền tảng để tránh đứt gãy văn hoá của một cộng đồng một dân tộc. Từ đó, xã hội sẽ đề cao những giá trị người, quan tâm đến tâm lý cảm xúc thuộc về bản chất người hơn. Tôi tin rằng những mảnh vỡ đã làm cho con người thấu nhận lại mình, tìm về mình và khát cầu được trở thành một chỉnh thể toàn vẹn “người” thật sự.

Thế nhưng, những mảnh vỡ có thể cứa da thịt chúng ta bất cứ lúc nào, vì vậy trước hết con người cần bình tâm đối diện với những nỗi đau. Từ từ chấp nhận và khoan dung với chính mình, chữa lành những tổn thương bằng tình yêu thương của mình và những điểm tựa khác. Con người cũng có thể biến sự dở dang không hoàn mỹ của mình trở thành điểm khác biệt, trở thành “mình” hơn, không trộn lẫn với ai cả. Ta nhớ đến Người mẫu Ngô Thuý Quỳnh mắc bệnh bạch tạng từ nhỏ. Trong lòng cô đã từng chứa đựng một “mảnh vỡ” về những phức cảm tự ti về ngoại hình của mình và không thể tiếp xúc thấy ánh sáng mặt trời. Nhưng cuối cùng, chị đã hàn gắn những gì không hoàn mỹ ấy bằng sự yêu thương và trân trọng bản thân. Chị quyết định biến “mảnh vỡ” của mình thành điểm riêng biệt. Từ đó Thuý Quỳnh đã trở thành người mẫu bạch tạng đầu tiên của Việt Nam được mọi người yêu mến, được mệnh danh là “công chúa tuyết”. Chính sự yêu thương của khán giả đã khiến cho cô dần tự tin dấn thân và tạo lập những giá trị tốt đẹp hơn. Âu chăng những “mảnh vỡ” vốn không hề xấu, chính bản thân nó luôn có một giá trị riêng, một vẻ đẹp riêng? Chỉ là ta mặc định cho những thứ đối lập với cái hoàn thiện, hoàn hảo là không đẹp là không có giá trị. Nếu đã yêu, thì hãy yêu những thứ bất toàn, vì chúng ta cũng bất toàn, cũng không hoàn hảo. Có như vậy ta mới yêu thương và trân trọng chính mình.

Bản thân tôi tuy chưa trải qua những va vấp lớn lao, nhưng không hẳn là không có những vết thương lòng. Và có lẽ nỗi đau mà không chỉ riêng tôi, mà tất cả thế hệ trẻ đều đang gánh chịu đó là bị xã hội đánh giá là “thế hệ bông tuyết”- luôn nhạy cảm và khó chịu trước lời đánh giá nhận xét của người khác. Liệu tôi có đáng để mọi người chỉ trích vậy không? Liệu nếu tôi chia sẻ nỗi đau của tôi mọi người có thờ ơ và phán xét không? Những câu hỏi cứ luôn đau đáu trong tôi, tôi thấy mình như em Linh (con của VJ Thùy Minh) luôn nhìn nhận mọi thứ rồi cũng có lúc sẽ vỡ, sẽ đau khổ. Có những vết thương luôn ngấm ngầm được lan ra, phát tán ra. Nhưng tôi không dám chia sẻ và khát cầu người khác hiểu mình. Để rồi nó ứ đọng, đến một lúc khi va đập tới những lần khó khăn khác, tôi “vỡ tan tành”, không-là-gì. Lúc ấy, tôi tưởng mình tuyệt vọng, vậy mà người nâng đỡ tôi, vực dậy con người tôi chính là mẹ. Mẹ như cô Thuỳ Minh, mẹ thấy được suy nghĩ tiêu cực trong tôi. Đó là mọi thứ rồi sẽ tan vỡ không ai có thể hiểu mình, giúp mình. Mẹ vỗ về tôi bằng tình yêu thương, sự bao dung và vị tha, vỗ về tôi để chữa lành đứa trẻ trong tôi. Đến đây, tôi mới nhận ra rằng lời chị Thuỳ Minh nói thật sâu sắc, dù có “vỡ tan tành” thì cũng sẽ có những người vẫn “nhặt nhạnh những mảnh vỡ ấy và ghép lại”.

Tựu trung lại, những nỗi đau ai rồi cũng trải qua, quan trọng là cách ta xử lý và chuyển hóa nỗi đau thành một kinh nghiệm sống vươn tới an yên, hạnh phúc. Tuy nhiên, ta vẫn còn bắt gặp những người đề cao quá những “mảnh vỡ” mặc dù ta vẫn chịu đựng và vượt qua sức sát thương của nó. Ta không nên chỉ chú tâm vào những mất mát đau thương mà bỏ quên và đánh mất tới những giá trị tốt đẹp xung quanh ta. Để khi ta bỏ lỡ chúng, ta lại đau đớn, dằn vặt. Bởi nỗi đau là liên kết cuối cùng với những gì đã mất. Hay những người vì muốn trải qua thất bại, khó khăn, không muốn bị tổn thương nên không dám sống tận hiến, cứ chui rúc vào căn nhà chật hẹp của an toàn. Họ sẽ phí đi nhiều cơ hội để hoàn thiện mình và đánh thức được sức mạnh của “gã khổng lồ”.Xã hội cần chỉ ra những khiếm khuyết và nhược điểm của mỗi cá nhân ấy và bao dung, vị tha, trao đi tình yêu thương của mình cho những ai đang bị đổ vỡ, rách vết thương lòng.

Những mảnh vỡ nó có vẻ đẹp riêng của nó. Đó là vẻ đẹp của sự không hoàn hảo. Chính vì lẽ đó mà nghệ thuật kintsugi ra đời. Những nhà thiền sư sẽ gắn kết những mảnh vỡ bằng vàng. Những tác phẩm gốm sứ vì thế đầy độc đáo và riêng biệt. Ta có đủ lòng yêu và sự bình tâm để nhìn ra giá trị của “mảnh vỡ”?

Xóm Trọ Văn Chương – Kể chuyện tứ phương!