Đề thi thử vào 10 môn Ngữ Văn (đọc hiểu Kĩ năng sống dành cho học sinh, NLXH về ý nghĩa của việc học tập, phân tích truyện ngắnBố tôi)

– Tác dụng: Nhấn mạnh vai trò của trí tuệ. Trí tuệ như mở ra cánh cửa để con người có thể khám phá thế giới; trí tuệ mang lại giá trị hạnh phúc cho con người, giúp con người xua tan những lạc hậu, tối tăm để có cuộc sống tốt đẹp hơn. Ngoài ra còn thể hiện một quan điểm đúng của tác giả.

0.5

Câu 1

( 2đ)

– Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

– Trình bày được nội dung chủ yếu cần nghị luận

– Không mắc các lỗi: chính tả, dùng từ, ngữ pháp,…

a. Giải thích

– Giải thích học tập là gì?: “Việc học” hay là “học tập” nói chung là một quá trình tiếp thu, thu nhận, bổ sung và trau dồi những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm, giá trị và nhận thức mới mẻ từ thầy cô, sách vở hay từ các nguồn khác.

b. Ý nghĩa của việc học tập

– Đối với cá nhân:

+Học tập giúp cá nhân con người hòa nhập với cộng đồng và giao lưu với xã hội, việc trau dồi kiến thức, kĩ năng và kinh nghiệm trong quá trình học tập sẽ giúp cho mọi công việc đạt được hiệu quả cao

+Nhờ học, con người có những hiểu biết phong phú, tự làm giàu kho tri thức khoa học của mình, tạo được vốn sống sâu sắc, khẳng định giá trị bản thân.

+ Học tập để tạo ra giá trị  vật chất, tinh thần phục vụ cho nhu cầu cuộc sống tương lai tốt đẹp hơn.

-Đối với xã hội:

+ Tri thức là tiền đề quan trọng nhất để sống trong kỉ nguyên số, có tri thức giống như người đi trong đêm tối mà có đèn soi sáng

+ Học tập không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn là nền tảng cho sự phát triển của quê hương đất nước.

c. Phản đề:

+Trong cuộc sống vẫn còn rất nhiều người, đặc biệt là bạn trẻ không chăm chỉ học tập. Các bạn lười đọc sách, lười làm bài tập thầy cô giao, không chịu tìm tòi, học hỏi.

+Những người như vậy khi trưởng thành sẽ cảm thấy hối tiếc vì khi còn trẻ đã không chịu khó học tập, tích lũy kiến thức.

d. Bài học

* Nhận thức

– Xác định rõ mục đích và thái độ học tập đúng đắn.

– Ra sức học tập và rèn luyện, trang bị kiến thức về mọi mặt để có trình độ vững vàng. Sống có ích cho cuộc đời và cho gia đình, xã hội.

*Hành động

– Cần chăm chỉ học tập ngay khi ngồi trên ghế nhà trường.

– Việc học tập đòi hỏi phải có tính khoa học và sáng tạo, phải biết vận dụng tri thức của mình vào thực tế cuộc sống. Học không chỉ học lý thuyết mà còn cần kết hợp với thực hành và rèn luyện.

0.25

0.5

0.5

0.25

0.25

– Làm đúng kiểu bài nghị luận văn học

– Biết cách xây dựng và trình bày hệ thống luận điểm;

– Bố cục rõ ràng; kết cấu chặt chẽ; diễn đạt lưu loát, mạch lạc.

– Không mắc các lỗi: chính tả, dùng từ, ngữ pháp,…

– Bài làm có thể trình bày theo những cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận

c. Nội dung phân tích: HS có thể triển khai bài văn theo nhiều cách. Dưới đây là một số gợi ý định hướng cho việc chấm bài:

A. Mở bài.

 – Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề.

B. Thân bài

1. Tiền đề phân tích.

– Vài nét về tác giả, tác phẩm.

+ Nguyễn Ngọc Thuần sinh năm 1972 ở Bình Thuận. Ông là cây bút chuyên sáng tác cho trẻ em. Các tác phẩm của ông được viết bằng cả tấm lòng yêu trẻ thơ, hóa thân thành một người bạn đồng trang lứa tạo nên thế giới trong từng trang văn sự giản dị, thân thuộc, bình yên, trong sáng, tinh khiết như tâm hồn của trẻ nhỏ, ngôn từ, giọng văn đầy chất cổ tích, tạo cảm giác đa chiều trong mối quan hệ giữa các nhân vật với nhau hay nhân vật với độc giả.

+ Truyện ngắn “Bố tôi” là một trong những truyện ngắn tiêu biểu của nhà văn.

+ Với truyện ngắn “Bố tôi”, Nguyễn Ngọc Thuần đã xây dựng thành công hình ảnh người bố – một người đàn ông miền núi chất phác, hiền hậu, hết lòng yêu thương con, trân trọng tình cảm gia đình.

2. Lần lượt phân tích để làm sáng tỏ nội dung chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật

2.1. Phân tích nội dung để làm sáng tỏ chủ đề: Truyện ngắn “Bố tôi” ca ngợi sự hi sinh, yêu thương con vô bờ của người bố đối với các con của mình. Khẳng định tình cha con là thiêng liêng và sâu nặng dù trong bất cứ hoàn cảnh nào.

a. Hình ảnh người miền núi nghèo, tần tảo, vất vả, một nắng hai sương làm nương rẫy ở trên vùng núi cao và không có điều kiện để đi học

+ Còn bố tôi từ một vùng núi cao xa xôi

+ Đi chân đất xuống núi

+ Không biết chữ

+ Cha con xa nhau chỉ có cách liên lạc là qua những bức thư

+ Đối với người dân miền núi, nuôi con học đại học không phải là việc dễ dành nhưng ông vẫn cố gắng hết mình cho con theo học đại học

b. Một người cha yêu con, tinh tế, thấu hiểu tâm tư tình cảm của con

+ Một người cha luôn quan tâm, dõi theo con: Cuối mỗi tuần, bao giờ ông cũng mặc chiếc áo phẳng phiu nhất, đi chân đất xuống núi, rẽ vào bưu điện để nhận lá thư con gửi

+ Một người cha trân trọng, nâng niu tất cả những gì thuộc về con: Rồi ông lấy lại lá thư, xếp vào trong tủ cùng những lá thư trước, những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm vào mặt rồi cất đi, không thiếu một lá, ngay cả những lá thư đầu tiên nét chữ còn non nớt.

+ Một người cha tinh tế, thấu hiểu được những tâm tư, tình cảm, suy nghĩ của con mình: Ông không biết chữ, không đọc được  những dòng thư con viết những bằng trái tim giàu tình yêu thương, ông lại biết con muốn nói những gì, cảm nhận được tình yêu, nỗi nhớ nhà, nhớ người thân của con.

2.2. Đặc sắc về hình thức nghệ thuật:

–  Nhan đề ngắn gọn, nhưng đã gợi ra chủ đề chính của truyện

– Cốt truyện đơn tuyến.

– Xây dựng nhân vật chủ yếu qua ngoại hình, hành động, lời nói

– Cách kể chuyện bằng ngôi thứ nhất làm cho câu chuyện chân thực, sinh động, nhân vật dễ bộc lộ cảm xúc.

– Kết thúc bất ngờ để lại nhiều dư âm, cảm động trong lòng bạn đọc về tình phụ tử thiêng liêng, vĩnh cửu: Người bố mất, nhưng “tôi” biết chắc chắn, bố sẽ đi cùng tôi trên con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả cuộc đời.

3. Đánh giá chung:  

– Khẳng định khái quát những nét đặc sắc về chủ đề và nghệ thuật của truyện.

– Tài năng của tác giả, sức sống của tác phẩm.

1.5

0.5

0.5