Đề kiểm tra giữa học kỳ I Ngữ Văn 11 THPT Ngô Gia Tự 2025-2026

Hướng dẫn chấm:

– Trả lời như đáp án: 0,5 điểm.

– Trả lời không đúng như đáp án hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

Hướng dẫn chấm:

– Trả lời như đáp án: 0,5 điểm.

– Trả lời không đúng  hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

– Hiệu quả của biện pháp đối lập:

+ Nhấn mạnh sự đối lập giữa thành quả lao động lớn lao “mùa ổi, mùa sen” của người bán hàng với giá trị ít ỏi thu được về từ những thành quả đó “đồng bạc lẻ”; đối lập giữa giá trị ít ỏi của những đồng bạc lẻ với những vất vả, lam lũ, nhọc nhằn của người lao động “thấm đẫm sương đêm, thấm đẫm mồ hôi”.

+ Thể hiện niềm cảm thông, xót xa, yêu thương, cảm mến của nhân vật trữ tình dành cho những người bán hàng rong.

+ Làm cho câu thơ, đoạn thơ giàu hình ảnh, giàu giá trị biểu cảm.

Hướng dẫn chấm:

– Chỉ ra đúng biện pháp tu từ: 0,25 điểm.

– Trả lời được tác dụng: 0,75 điểm.

– Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

Hướng dẫn chấm:

 – Trả lời đúng như đáp án (hoặc tương đương): 1,0 điểm

– Trả lời không đúng  hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

– Chấp nhận cách diễn đạt khác, nhưng phải hợp lí.

Hướng dẫn chấm:

Đây là câu hỏi mở, học sinh có thể rút ra những thông điệp khác nhau nhưng phải  chặt chẽ, hợp lí.

1,0

Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng hợp, móc xích hoặc song hành.

Tình cảm của nhân vật trữ tình dành cho “Họ” (những người gánh hàng rong) trong bài thơ Những ngôi sao hình quang gánh.

Câu mở đoạn: Giới thiệu khái quát vấn đề (tình cảm của nhân vật trữ tình “tôi”).

Thân đoạn: Triển khai các biểu hiện cụ thể của tình cảm đó (cảm thông, yêu thương, trân trọng, lo lắng…); bình luận.

Kết đoạn: Khẳng định, đánh giá ý nghĩa và giá trị của tình cảm ấy.

Hướng dẫn chấm:

– HS diễn đạt rõ ràng, đủ ý, lời văn gãy gọn, hợp chuẩn mực, không sai lỗi chính tả: 2,0 điểm

– HS diễn đạt rõ ràng nhưng chưa đủ ý, mắc vài lỗi chính tả: 1,0 – 1,75 điểm)

– HS trả diễn đạt lan man, thiếu trọng tâm, mắc nhiều lỗi chính tả: 0,25 – 0,75 điểm

Đoạn văn tham khảo

Nhân vật trữ tình “tôi” (cũng chính là tác giả) thể hiện tình cảm sâu sắc và biết ơn đối với “Họ” trong bài thơ. “Họ” chính là những người dân lao động, những người bán hàng rong ở Hà Nội, những người góp phần làm nên cuộc sống và nét đẹp văn hóa của quê hương. Tác giả thể hiện niềm cảm thông, xót xa với hoàn cảnh, công việc; là tình yêu thương, ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn; là niềm trân trọng, biết ơn công sức, thành quả lao động;  là những băn khoăn, lo lắng cho tương lai, cuộc sống của những người bán hàng rong. Đây là những tình cảm đáng quý, đáng trân trọng, vì đó là tình cảm thiêng liêng, chân thành, sâu sắc, có ý nghĩa tích cực, góp phần lan tỏa những giá trị cao đẹp tới cộng đồng, xã hội. Tác giả nhận thức được sức mạnh của cộng đồng, của những người dân lao động. Nhà thơ không chỉ nhìn nhận “họ” như những người mang lại những mùa vụ và sản phẩm, mà còn thấy được những giá trị tinh thần đẹp đẽ mà họ đã góp phần lưu giữ và lan tỏa.

Phải chăng, điều cần thiết nhất của tuổi trẻ hiện nay là thấu hiểu chính mình?

Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Giới thiệu được vấn đề nghị luận.

* Triển khai vấn đề nghị luận:

1. Giải thích và bày tỏ quan điểm

– Thấu hiểu là khả năng nhận biết và nhận thức một cách sâu sắc về cảm xúc của chính mình và của người khác. Người có khả năng thấu hiểu sẽ biết đồng cảm, tôn trọng và yêu thương chính mình và những người xung quanh. Thấu hiểu là kỹ năng vô cùng quan trọng mà ai cũng cần có trong cuộc sống.

– Thấu hiểu chính mình: giúp cho con người tìm thấy bản ngã thật của mình , hiểu những thế mạnh, những khát vọng và cả những điểm yếu, hạn chế,… của bản thân.

2. Bàn luận

– Vì sao cần thấu hiểu chính mình?

+ Thực tế: con người có thói quen dựa dẫm, ỷ lại, lệ thuộc vào người khác và hay tự ti, mặc cảm; thời đại bùng nổ thông tin, phức tạp đầy biến động, con người cần hiểu bản thân để không đánh mất chính mình.

+ Thấu hiểu bản thân giúp người trẻ tìm thấy con người bản thể, sống sâu, có động lực, niềm vui, làm nên điều khác biệt, đóng góp cho sự phát triển của xã hội bằng chính thế mạnh riêng có của tuổi trẻ.

– Làm thế nào để thấu hiểu bản thân?

+ Soi chiếu qua việc thấu hiểu người khác.

+ Trải nghiệm, dấn thân, sống có bản lĩnh trách nhiệm,…

– Mở rộng: Thấu hiểu bản thân nhưng không tôn thờ chủ nghĩa cá nhân, không sống ích kỉ; cần luôn làm mới bản thân bằng cống hiến tận hiến. Biết chia sẻ con người mình để người khác thấu hiểu, trân trọng người trẻ.

3. Rút ra bài học nhận thức và hành động

* Kết bài: Khẳng định lại vấn đề.

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh diễn đạt đầy đủ, sâu sắc: 4,0 điểm.

– Học sinh diễn đạt đầy đủ nhưng chưa sâu sắc: 2,5 – 3,5 điểm.

– Học sinh diễn đạt chung chung, chưa rõ các luận điểm: 1,0 – 2,25 điểm.

– Học sinh diễn đạt sơ sài, không rõ các biểu hiện: 0,5 – 0,75 điểm

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

2,75