Đề kiểm tra giữa học kỳ I Ngữ Văn 12 THPT Ngô Gia Tự 2025-2026

Hướng dẫn chấm

– Cho 0,5 điểm nếu nêu đúng như đáp án;

– Cho 0 điểm nếu làm sai hoặc không làm.

Hướng dẫn chấm

– Cho 0,5 điểm nếu nêu đúng;

– Cho 0 điểm nếu làm sai hoặc không làm.

-Người cha nhận ra đứa con thành thị của mình đang hòa nhập tự nhiên, vui tươi với cuộc sống bình dị nơi quê hương, vẫn hứng khởi, thích thú khi chạm vào thiên nhiên, đất đai.

-Điều đó khiến người cha yên tâm, hạnh phúc vì con không bị “đánh mất gốc”, không bị lối sống hiện đại tách rời với thiên nhiên và truyền thống.

Hướng dẫn chấm

– Cho 1,0 điểm: nói được 2 ý

– Cho 0,5 điểm: Nói được 1 ý

– Cho 0 điểm nếu làm sai hoặc không làm.

+ Phép điệp:  điệp cấu trúc “Nó sẽ được…”  hoặc điệp ngữ “nó sẽ được”

–Tác dụng: nhấn mạnh niềm mong muốn thiết tha của người cha về việc con được hòa mình vào thiên nhiên, trở về với tuổi thơ và cội nguồn dân dã. Gợi tình cảm dạt dào, niềm hạnh phúc chân thành và sâu sắc của người viết. Tạo nhịp điệu hứng khởi, sự cụ thể sinh động và giá trị biểu đạt cho đoạn văn.

+ Biện pháp tu từ liệt kê

Các hành động và cảm giác được liệt kê nối tiếp nhau: Hít thở → nhìn → nghe, với các hình ảnh tương ứng:

Không khí mát lành quện hương lúa chín; Tấm lưới nhện giăng sương long lanh; Âm thanh dạt dào cất lên từ muôn ngàn tiếng vỗ cánh…

Tác dụng: giúp miêu tả toàn diện vẻ đẹp của thiên nhiên và thể hiện niềm vui sướng, xúc động của nhân vật khi được sống giữa quê hương thân thuộc; Tạo nhịp điệu trữ tình, dạt dào, cảm xúc cho đoạn văn,

+ Nhân hóa: “Âm thanh dạt dào cất lên từ muôn ngàn tiếng vỗ cánh của cào cào, châu chấu”:

–Tác dụng: cụm “âm thanh dạt dào cất lên” gợi cảm giác như thiên nhiên biết cất tiếng hát, biết vang lên nhịp điệu riêng, khiến cảnh vật trở nên có hồn, có sự sống như con người đang ca hát.

+ Ẩn dụ: “Không khí mát lành quện hương lúa chín”

–Tác dụng: Không chỉ tả mùi hương và không khí thật, mà còn gợi ẩn dụ cho cuộc sống thanh bình, trù phú, yên vui của quê hương.

– Hít thở “thứ không khí mát lành” không chỉ là hít thở không khí vật lý, mà còn là “hít thở” sự sống, niềm hạnh phúc, tình yêu quê hương.

Đây là ẩn dụ chuyển nghĩa, lấy không khí mát lành để gợi sự sống an lành, tinh khôi.

Hướng dẫn chấm

– Nêu được ý 1: 0,25

– Nêu được ý 2: 0,75

– Cho 0 điểm nếu làm sai hoặc không làm.

+ Hãy trân trọng cội nguồn, gắn bó với thiên nhiên và những giá trị truyền thống dân tộc.

+ Trong cuộc sống hiện đại, con người cần được trở về với thiên nhiên để nuôi dưỡng tâm hồn trong sáng và nhân hậu.

+ Cha mẹ nên dành thời gian cùng con trải nghiệm cuộc sống, thay vì để con chìm trong thế giới ảo…

-Lí giải hợp lí, thuyết phục, không vi phạm chuẩn mực đạo đức xã hội…

Hướng dẫn chấm

– Cho 1,0 điểm nếu đảm bảo có bài học và lý giải đúng đáp án

– Cho 0,5 điểm nếu nêu được 01 bài học

– Cho 0,5 điểm cho phần lí giải.

– Cho 0 điểm nếu làm sai hoặc không làm.

– Đảm bảo yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ cộng trừ 100 chữ) của đoạn văn.

– Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo lối diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp, song hành, móc xích…

HS có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau miễn là hợp lí và thuyết phục; cần xem xét trừ điểm các lỗi về hình thức và diễn đạt. Tham khảo cách triển khai và một số nội dung cụ thể sau:

– Hình ảnh người cha: là người gắn bó với đồng ruộng, hiểu rõ giá trị của thiên nhiên và tuổi thơ làng quê. Anh cảm thấy thất vọng khi con trai không phân biệt được trâu, bò, khi tuổi thơ con gắn với màn hình tivi, trò chơi điện tử, thế giới ảo. Vì vậy, anh quyết định đưa con về quê, muốn “trả con về với đồng đất”, giúp con hòa vào thiên nhiên, tìm những cảm xúc hồn nhiên, trong trẻo nơi đồng quê dân dã.

– Hình ảnh đứa con: ban đầu cậu bé còn ngại ngần, xa lạ với đồng ruộng, chỉ quen với “kiếm báu”, “trò chơi”. Nhưng rồi cậu nhanh chóng hòa nhập, “nhảy xon xon”, “la inh ỏi”. Những cảm xúc ngây thơ, háo hức ấy khiến người cha vui sướng, rộn ràng, cảm nhận được dòng máu quê hương vẫn còn chảy trong con.

=> Thiên nhiên và quê hương là chiếc nôi nuôi dưỡng nhân tính, là nơi con người tìm lại chính mình. Trong thời đại công nghệ, câu chuyện là lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng thấm thía về việc bảo vệ tuổi thơ, giữ gìn bản sắc quê hương trong mỗi con người.

Hướng dẫn chấm

 HS có thể trình bày và diễn đạt giống đáp án hoặc tương tự, miễn là thuyết phục.

– Cho 0 điểm nếu làm sai hoặc không làm.

– Cho 0,5 điểm nếu viết được ý 1.

– Cho 0,5 điểm nếu viết được ý 2 .

– Cho 0,25 điểm cho ý chốt.

– Cho 0,25 điểm nếu diễn đạt hay và có ý sáng tạo.

– Trừ điểm mắc lỗi (diễn đạt lủng củng, sai chính tả, dùng từ và chấm câu sai, chữ viết cẩu thả): trừ 0,5 điểm nếu đoạn văn mắc từ 5-7 lỗi;  mắc từ 8-10 lỗi trừ 0,75 điểm; mắc trên 10 lỗi không cho vượt quá nửa số điểm cả câu.

– Đảm bảo yêu cầu về hình thức của kiểu bài nghị luận xã hội và dung lượng bài văn (khoảng 600 chữ, cộng trừ 200 chữ)

HS có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau miễn là hợp lí và thuyết phục; cần xem xét trừ điểm các lỗi về hình thức và diễn đạt. Tham khảo cách triển khai và một số nội dung cụ thể sau:

1. Mở bài: (0,25 điểm)

Giới thiệu vấn đề: yêu những điều giản dị.

2. Thân bài: (3,0 điểm)

a. Giải thích: Những điều giản dị là những điều giản đơn, nhỏ bé, gần gũi xung quanh nhưng có ý nghĩa. Yêu những điều giản dị là trân trọng, nâng niu, tìm thấy niềm vui, ý nghĩa ở những điều nhỏ bé.

b. Bàn luận:

-Ý nghĩa:

+  Cuộc sống giản dị giúp con người thanh thản, nhẹ nhàng, tránh xa bon chen, ganh tị, tạo nên hạnh phúc thật trong từng khoảnh khắc: bữa ăn ấm cúng bên gia đình, những lời động viên an ủi, những tiếng cười của người thân…

+ Giúp con người cân bằng cuộc sống, hài lòng với những gì mình đang có, từ đó hướng tới những cảm xúc tích cực: lạc quan, yêu đời, tin vào những giá trị tốt đẹp giữa đời thường.

+ Giúp ta giữ gìn giá trị thật của cuộc sống và của chính mình, không bị đánh lừa bởi vật chất, danh vọng.

– Dẫn chứng: Hồ Chí Minh là tấm gương tiêu biểu của lối sống giản dị mà vĩ đại – trong nếp sống, lời nói, hành động, cách ứng xử. Nhiều người bình dị trong đời thường: thầy cô giáo tận tụy, người nông dân cần cù trên đồng ruộng, y bác sĩ vùng sâu… đều mang lại giá trị lớn lao cho đời.

c. Bàn luận mở rộng và bài học:

-Phê phán những người chạy theo hình thức, vật chất; sống phô trương, giả tạo, coi thường sự giản dị. Lối sống ấy khiến con người mất đi giá trị thật, đánh mất sự bình yên nội tâm.

Yêu những điều giản dị không có nghĩa giành thời gian cho những thứ tầm thường, vụn vặt; trân trọng điều giản dị để hướng dến cái cao cả, lớn lao.

– Bài học:  

Nhận thức: Giản dị không đồng nghĩa với nghèo nàn hay cũ kỹ; đó là một phong cách sống có văn hóa và bản lĩnh.

Hành động: Sống chân thành, tiết kiệm, không hình thức. Biết trân trọng những người thân, những điều nhỏ bé quanh mình. Lan tỏa giá trị của lối sống giản dị đến người khác, sống chậm lại để cảm nhận được cuộc đời; hãy yêu thương nhiều hơn;…

3. Kết bài: (0,25 điểm)

Tổng kết, khái quát lại vấn đề

Hướng dẫn chấm

HS có thể trình bày và diễn đạt giống đáp án hoặc tương tự, miễn là thuyết phục.

– Cho 0 điểm nếu làm sai hoặc không làm.

– Cho 0,5 điểm nếu mở bài và kết bài đúng yêu cầu.

– Cho 0,5 điểm:  làm rõ được yêu cầu a.

– Cho 1,25 điểm: làm rõ được yêu cầu b.

– Cho 0,75 điểm: nêu rõ được yêu cầu c.

– Cho 0,5 điểm: diễn đạt hay và có ý sáng tạo.

– Trừ điểm mắc lỗi (diễn đạt lủng củng, sai chính tả, dùng từ và chấm câu sai, chữ viết cẩu thả): trừ 0,5 điểm nếu bài văn mắc từ 6-9 lỗi; trừ 1,0 điểm nếu mắc từ 10-13 lỗi; mắc trên 13 lỗi không cho vượt quá nửa số điểm cả câu.