Đề thi học kì 1 Văn 11 trường THPT chuyên Hoàng Văn Thụ (2024 – 2025)

TRƯỜNG THPT CHUYÊN

HOÀNG VĂN THỤ

(Đề thi gồm 01 trang)

Môn: Ngữ văn – Khối 11

Thời gian làm bài: 90 phút (Không kể thời gian phát đề) 

– Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm

– Học sinh trả lời không đúng: 0 điểm

– Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm

– Học sinh trả lời được 01 ý trong đáp án: 0,25 điểm

– Học sinh trả lời không đúng: 0 điểm

– Hiệu quả:

+ Làm cho bài thơ sinh động, gợi cảm, hấp dẫn hơn.

+ Góp phần thể hiện cảm xúc nhớ thương, khát khao được gặp mẹ của nhân vật trữ tình.

* Đối với việc chỉ ra các yếu tố tự sự:

– Học sinh chỉ ra được 3 yếu tố trở lên được 0,5 điểm

– Học sinh chỉ ra được 1 hoặc 2 yếu tố được 0,25 điểm

– Học sinh không chỉ ra được yếu tố tự sự: 0 điểm

* Đối với việc nêu hiệu quả

– Học sinh nêu được như đáp án: 0,5 điểm

– Học sinh nêu thiếu 1 ý: 0,25 điểm

– Không nêu được: 0 điểm

– Tác dụng của nghệ thuật nhân hoá:

+ Sự vật, hiện tượng được miêu tả hiện lên cụ thể, sinh động, gợi hình, gợi cảm, có thần thái, hồn cốt như con người.

+ Gián tiếp thể hiện tình cảm của người con đối với mẹ: Nhớ thương, biết ơn, kính trọng mẹ; lưu luyến, bịn rịn, khao khát được gặp lại mẹ.

– Học sinh trả lời như đáp án: 1,0 điểm

– Học sinh nêu được biểu hiện của biện pháp nhân hoá: 0,25 điểm

– Học sinh nêu được 2 ý về hiệu quả của nghệ thuật nhân hoá: 0,75 điểm (ý 1: 0,25 điểm; ý 2: 0,5 điểm)

– Học sinh không trả lời được như đáp án: 0 điểm

– Hình ảnh người mẹ hiện lên: Vất vả, lam lũ, khổ cực; chịu thương, chịu khó, giàu đức hi sinh và hiền hậu, dịu dàng.

– Nhận xét: Người mẹ mang đầy đủ vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam cũng như những phẩm chất cao quý và tấm lòng muôn đời của tình mẫu tử. Nhân vật người mẹ đã nhắc nhở mỗi chúng ta về lòng hiếu thảo dành cho các đấng sinh thành.

– Học sinh trả lời như đáp án hoặc gần như đáp án: 0,75 – 1,0 điểm

– Học sinh trả lời được một phần đáp án: 0,5 – 0,25 điểm

– Học sinh không trả lơi được ý nào trong đáp án: 0 điểm

Gợi ý:

– Tình cảm gia đình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong xã hội hiện đại.

– Lí giải: Tình cảm gia đình tạo không gian hạnh phúc cho mỗi thành viên; gia đình là điểm tựa tinh thần vững chắc khi con người gặp khó khăn, vấp ngã…

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh lập luận chặt chẽ, thuyết phục; diễn đạt mạch lạc, chuẩn ngữ pháp tiếng Việt:1,0 điểm

– Học sinh còn mắc lỗi diễn đạt, ý đưa chưa thuyết phục hoàn toàn: 0,5 – 0,75 điểm

– Học sinh mắc nhiều lỗi lập luận, hành văn và chính tả: 0 – 0,25 điểm.

Đảm bảo yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 600 chữ) của bài văn nghị luận

Sự cần thiết của việc nâng niu những kỉ niệm quý giá trong cuộc sống.

– Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn bằng chứng và lí lẽ; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận.

* Thân bài:

– Giải thích: Kỉ niệm quý giá là những sự việc đã xảy ra trong quá khứ, để lại trong lòng người những cảm xúc và dấu ấn tích cực.

– Bàn luận:

+ Cần nâng niu, trân trọng những kỉ niệm quý giá bởi đó không chỉ là hành trang quý báu giúp con người vượt qua khó khăn, thử thách mà còn là động lực để sống đẹp, sống ý nghĩa hơn; kỉ niệm quý giá cũng chính là sợi dây gắn kết mọi người trong hiện tại để hướng tới tương lai, giúp ta biết trân trọng những gì mình đang có.

+ Kỉ niệm quý giá có ý nghĩa quan trọng trong cuộc sống nhưng có người lại dễ dàng lãng quên, coi thường quá khứ. Bởi thế, cần trân trọng từng khoảnh khắc đã qua, có thái độ đúng đắn đối với quá khứ, trân trọng cuộc sống mỗi ngày và tạo ra những kỉ niệm đáng nhớ.

– Mở rộng vấn đề, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác.

* Kết bài: Khái quát vấn đề nghị luận.

Lưu ý: HS có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ.