Đề thi học kỳ 1 văn 6 phòng GD & ĐT huyện Xuân Trường – Nam Định (2024 – 2025)

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN XUÂN TRƯỜNG

ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ I

NĂM HỌC 2024 – 2025

Môn Ngữ Văn lớp 6

Thời gian làm b ài: 90 phút, không kể thời gian phát đề

(Đề khảo sát gồm 02 trang)

Phần I. Đọc hiểu (6,0 điểm)

Đọc bài thơ và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Mẹ ốm

Mọi hôm mẹ thích vui chơi

Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu

Lá trầu khô giữa cơi trầu

Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay.

 

Cánh màn khép lỏng cả ngày

Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa

Nắng mưa từ những ngày xưa

Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan.

 

Khắp người đau buốt, nóng ran Mẹ ơi!

Cô bác xóm làng đến thăm

Người cho trứng, người cho cam

Và anh y sĩ đã mang thuốc vào.

 

Sáng nay trời đổ mưa rào

Nắng trong trái chín ngọt ngào bay hương

Cả đời đi gió đi sương

Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi.

 

Mẹ vui, con có quản gì

Ngâm thơ, kể chuyện rồi thì múa ca

Rồi con diễn kịch giữa nhà

Một mình con sắm cả ba vai chèo.

 

Vì con, mẹ khổ đủ điều

Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn

Con mong mẹ khoẻ dần dần

Ngày ăn ngon miệng, đêm nằm ngủ say.

 

Rồi ra đọc sách, cấy cày

Mẹ là đất nước, tháng ngày của con…

(Trần Đăng Khoa, Tập thơ “Góc sân và khoảng trời”, 1968)

Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

A. Thơ lục bát

B. Thơ song thất lục bát

C. Thơ tự do

D. Thơ năm chữ

Câu 2. Chi tiết nào không gợi lên hình ảnh mẹ ốm trong bài thơ?

A. Chẳng nói cười; cánh màn khép lỏng.

B. Ruộng vườn vắng mẹ; người đau buốt, nóng ran.

C. Ngày ăn ngon miệng, đêm nằm ngủ say.

D. Lần giường tập đi.

Câu 3. Những việc làm của con khi mẹ ốm là:

A. Cho trứng, cho cam

B. Bỏ màn, têm trầu

C. Mang thuốc

D. Ngâm thơ, kể chuyện, múa ca, diễn kịch

Câu 4. Từ “chèo” trong bài thơ với từ “chèo” trong câu “Cô Nụ chèo thuyền đưa học sinh qua sông” là:

A. Từ đồng âm

B. Từ đa nghĩa

C. Từ đồng nghĩa

D. Từ trái nghĩa

Câu 5. Cụm từ “nhiều nếp nhăn” là loại cụm từ gì?

A. Cụm danh từ

B. Cụm động từ

C. Cụm tính từ

D. Không phải cụm từ

Câu 6. Ý nghĩa của bài thơ “Mẹ ốm”?

A. Nỗi vất vả, khó chịu của những người bị ốm, tình cảm yêu thương sâu sắc của bạn nhỏ với người mẹ bị ốm.

B. Tình cảm xóm làng thân thiết khi có người xung quanh bị ốm.

C. Tình cảm yêu thương sâu sắc, sự hiếu thảo, lòng biết ơn của bạn nhỏ với người mẹ bị ốm.

D. Sự lo lắng của bạn nhỏ với người mẹ bị ốm và tác hại của ốm đau đối với cuộc sống mỗi người.

Câu 7 (0,75 điểm). Người mẹ trong bài thơ đã nhận được những tình cảm gì của các cô bác hàng xóm, láng giềng khi ốm?

Câu 8 (1,25 điểm). Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ:

“Rồi ra đọc sách, cấy cày

Mẹ là đất nước, tháng ngày của con.”

Câu 9 (1,0 điểm). Là người con, em cần làm gì để thể hiện tình cảm của mình với cha mẹ?

II. VIẾT (4,0 điểm)

Em hãy viết bài văn kể lại một trải nghiệm với người bạn đã giúp em thay đổi bản thân theo hướng tích cực.

——————HẾT——————-

Họ và tên thí sinh: ………………………. Họ tên, chữ ký GT 1:………………………. Số báo danh:…………………. ………………Họ tên, chữ ký GT 2:……………………

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN XUÂN TRƯỜNG

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ I

NĂM HỌC 2024 – 2025

Môn: Ngữ văn Lớp 6

Hướng dẫn chấm gồm: 03 trang

Tổng điểm cho cả bài thi 10 điểm

Yêu cầu nội dung, hình thức và phân bố điểm như sau:

Phần I. Đọc hiểu: (6,0 điểm)

Trắc nghiệm: Từ câu 1 đến câu 6. Mỗi câu trả lời đúng đạt 0,5 điểm. Tổng điểm là 3,0 điểm

Câu	1	2	3	4	5	6
Đáp án	A	C	D	B	A	C

 

Câu	Yêu cầu	Điểm
Câu 7 (0,75 điểm)	Người mẹ trong bài thơ đã nhận được những tình cảm của các cô bác hàng xóm, láng giềng khi ốm là: + Người cho trứng, người cho cam. + Anh y sỹ mang thuốc đến cho mẹ. * Hướng dẫn chấm: + Hs chỉ ra được 2 ý đúng cho 0,75 điểm. + Hs chỉ ra được 1 ý đúng cho 0,25 điểm. + Hs không chỉ ra được hoặc chỉ sai không cho điểm.	0,75
Câu 8 (1,25 điểm)	– Hs chỉ ra được biện pháp tu từ so sánh: Mẹ – đất nước, tháng ngày của con. * Hướng dẫn chấm: + Hs gọi đúng tên biện pháp tu từ so sánh cho 0,25 điểm. + Chỉ ra đúng hình ảnh so sánh cho 0,25 điểm. + Hs gọi tên sai cho 0 điểm. – Nêu được tác dụng của biện pháp tu từ: + Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt, làm cho câu thơ thêm sinh động, hấp dẫn. + Nhấn mạnh tầm quan trọng của người mẹ đối với cuộc đời người con. + Ca ngợi tình cảm của tác giả dành cho mẹ mình: Yêu quý, kính trọng, biết ơn mẹ. *  Hướng dẫn chấm: + Hs nêu đúng được 3 tác dụng cho 0,75 điểm. + Hs nêu đúng được 1 tác dụng cho 0,25 điểm. + Hs không nêu đúng được tác dụng nào cho 0 điểm. *   Lưu ý: HS không chỉ ra biện pháp tu từ mà chỉ nêu mỗi tác dụng dù đúng thì vẫn không cho điểm cả câu.	0,5             0,75

 

Câu 8 (1,0 điểm)

– Những điều em cần làm để thể hiện tình cảm của mình với cha mẹ: + Yêu quý, kính trọng, biết ơn cha mẹ. + Giữ gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình. + Ngoan ngoãn, vâng lời. + Học tập thật giỏi. + Giúp đỡ cha mẹ những công việc vừa sức mình. + Chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ lúc ốm đau, khi về già. + Lắng nghe những lời khuyên bảo đúng đắn của cha mẹ. …. * Hướng dẫn chấm: –  Học sinh nêu được 4 việc làm trở lên cho 1,0 điểm. –  Học sinh nêu được 3 việc làm cho 0,75 điểm. –  Học sinh nêu được 2 việc làm cho 0,5 điểm. –  Học sinh nêu được 1 việc làm cho 0,25 điểm. *Lưu ý: Chấp nhận những cách diễn đạt khác nhau và linh hoạt trong cách cho điểm.

Phần II. Viết (4,0 điểm)

Câu	Yêu cầu	Điểm
	a. Đảm bảo cấu trúc bài văn tự sự Đủ 3 phần mở bài, thân bài, kết bài; các ý được sắp xếp theo một trình tự hợp lí.	0,25
	b. Xác định đúng yêu cầu của đề: Kể lại một trải nghiệm với người bạn đã giúp em thay đổi bản thân theo hướng tích cực.	0,25
	c. Kể lại một trải nghiệm với người bạn đã giúp em thay đổi bản thân theo hướng tích cực. HS có thể triển khai cốt truyện theo nhiều cách, nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau: – Sử dụng ngôi kể thứ nhất. * Mở bài: –  Giới thiệu khái quát về trải nghiệm tích cực của em với người bạn của mình. –  Ấn tượng chung về trải nghiệm đó. * Thân bài: Kể diễn biến của trải nghiệm theo trình tự hợp lý (thời gian, không gian…) –   Nêu lý do xuất hiện trải nghiệm: Câu chuyện xảy ra khi nào? Ở đâu? Những nhân vật liên quan? –  Kể, tả đôi nét về người bạn. –   Những sự việc chính đã xảy ra trong trải nghiệm của em và bạn: Bắt đầu – diễn biến – kết thúc. –  Bài học rút ra từ trải nghiệm ấy. * Kết bài:	3,0

 

	– Nêu cảm xúc của người viết và rút ra ý nghĩa, sự quan trọng của trải nghiệm đối với bản thân. * Hướng dẫn chấm: + Mức từ 2,5 – 3 điểm: Lựa chọn được câu chuyện sâu sắc, nội dung câu chuyện phong phú, hấp dẫn; kể chuyện theo ngôi thứ nhất; các sự kiện, chi tiết rõ ràng được sắp xếp theo một trình tự hợp lí, hấp dẫn; biết bộc lộ cảm xúc suy nghĩ sâu sắc. + Mức từ 1,5 – 2,25 điểm: Lựa chọn được câu chuyện có ý nghĩa; kể chuyện theo ngôi thứ nhất; các sự kiện, chi tiết rõ ràng được sắp xếp theo một trình tự hợp lí; đã biết bộc lộ cảm xúc. + Mức từ 0,25 – 1,25 điểm: Lựa chọn được câu chuyện để kể nhưng chưa rõ ràng, nội dung câu chuyện còn sơ sài; sử dụng ngôi kể thứ nhất; các sự kiện, chi tiết chưa rõ ràng, còn vụn vặt; chưa biết bộc lộ cảm xúc. + Mức 0 điểm: Chưa có “chuyện” để kể hoặc người viết kể một câu chuyện khác với yêu cầu của đề bài, kể sai ngôi kể.
	d. Chính tả, ngữ pháp: – Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng việt.	0,25
	e. Sáng tạo: – Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.	0,25

*  Lưu ý chung:

• Giám khảo cần linh hoạt khi vận dụng đáp án, tránh hiện tượng đếm ý cho điểm hoặc chấm sót điểm của học sinh. Khuyến khích bài viết có sự sáng tạo và phù hợp.
• Điểm của toàn bài để điểm lẻ tới 0,25 điểm.

—HẾT—