ĐỀ VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN 11 KỲ THI DUYÊN HẢI & ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ (16/7/2024)

Ngôn ngữ hình tròn

Sự vật hình vuông

Ngôn ngữ mềm mại lời nói nổi trôi

Sự vật góc cạnh sự vật im lìm

Mặt trời thì tròn mặt trăng viên mãn

Mặt biển thủy triều phồng lên hoang thai

Đẻ ra ngữ ngôn lang thang cuối trời

Nhà thơ thờ phụng

Thức với hoàng hôn

Đuổi bắt hình tròn

Bàn tay chới với…

Ngôn ngữ hình tròn

Sự vật hình vuông

– Làm người phải tròn: Hình tròn biểu tượng cho sự vận động linh hoạt, uyển chuyển; sự hoàn chỉnh, trọn vẹn. Là con người, chúng ta cần phải ứng xử linh hoạt, mềm dẻo, khéo léo…

– Sự chính trực minh bạch là biểu hiện của lòng trung thực, không thiên lệch, dối trá trong mọi tình huống, tạo nên tinh thần trách nhiệm và uy tín cá nhân.

– Từng cá nhân hành động với sự chính trực minh bạch sẽ góp phần xây dựng một môi trường làm việc lành mạnh, văn minh.

0,5

0,5

–  Sự linh hoạt, mềm dẻo trong ứng xử là biểu hiện của trí tuệ cảm xúc, giúp con người thành công trong cuộc sống.

– Sự linh hoạt, mềm dẻo và khéo léo trong giao tiếp và quan hệ xã hội góp phần xây dựng mối quan hệ tốt đẹp và bền vững, tạo nên một cộng đồng biết tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau.

0,75

0,5

– Sự phối hợp nhuần nhị giữa vuông (nguyên tắc đạo đức, làm việc) và tròn (trí tuệ linh hoạt, ứng xử xã hội) tạo nên sự viên mãn trong cuộc sống, hanh thông trong công việc, là biểu hiện của triết lý âm dương trong văn hóa phương Đông.

0,75

– Sự chính trực, minh bạch phải là cái gốc, là nguyên tắc sống còn sự mềm dẻo, linh hoạt là cách ứng xử dựa trên nguyên tắc ấy.

0,5

8,0

– Mặt trời thì tròn mặt trăng viên mãn – Mặt biển thủy triều phồng lên hoang thai – Đẻ ra ngữ ngôn lang thang cuối trời: Mặt trời, mặt trăng, mặt biển tượng trưng cho cái đẹp và cuộc sống cùng giao hòa, sinh ra ngôn ngữ thơ, nhưng ngôn ngữ thơ có tính tự trị và tự do, không bị ràng buộc bởi cội nguồn của nó.

–  Nhà thơ thờ phụng – Thức với hoàng hôn – Đuổi bắt hình tròn – Bàn tay chới với: Nhà thơ tôn thờ, ngưỡng mộ, thao thức, chiêm nghiệm vẻ đẹp của cuộc sống và ngôn ngữ; gặp thách thức khi vươn tới sự hoàn mĩ của nghệ thuật ngôn từ.

0,5

0,5

– Ngôn ngữ thơ là ngôn ngữ nghệ thuật, có cấu trúc chặt chẽ, hình ảnh lạ hóa bất ngờ, hình tượng sinh động, biểu tượng độc đáo, mang tính cá thể hóa cao độ.

– Ngôn ngữ thơ được trau chuốt, chỉnh sửa nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong diễn đạt.

– Ngôn ngữ thơ được đổi mới để gia tăng khả năng biểu đạt, đem lại nguồn mĩ cảm mới cho độc giả.

– Việc lựa chọn và sử dụng ngôn ngữ trong sáng tạo thơ ca nhằm đạt đến sự toàn bích, hoàn thiện là khó khăn, phức tạp, không dễ dàng, đòi hỏi trải nghiệm, thiên khiếu, công phu,…

–  Nỗ lực tìm tòi, đổi mới, sáng tạo ngôn ngữ của nhà thơ góp phần vào sự phát triển của ngôn ngữ và văn hóa dân tộc.

Tổng điểm câu 2

12,0