TRUYỆN THƠ NÔM
Đề 1:
ĐỌC HIỂU (6.0 điểm)
Đọc văn bản sau:
KHUN LÚA – NÁNG ỦA (CHÀNG LÚA – NÀNG ỦA)
(Truyện thơ dân tộc Thái)
(Trích)
Nàng rời chàng buồn đau theo mẹ
Đường về quê vắng vẻ quạnh buồn Vời trông nào thấy người thương
240-Trời âm thầm tỏa màn sương mịt mùng Vào cánh rừng trông chừng xa khuất Nàng như cuồng ngã vật nằm queo Bà Nàng cuống sợ nhào theo Ôm con nhớn nhác giữa đèo nhờ ai ?
245-Nhờ chim Én cánh dài tìm Lú Kể ngọn ngành, Chàng sợ đi ngay Đây rồi Chàng gọi, Chàng lay -Hỡi ôi, Vía Ủa có hay chăng về Anh đây mà, dậy đi Em hỡi
250-Ngượi vợ yêu anh đợi anh mong “Hà hơi” Chàng bế Chàng bồng Giật mình choàng tỉnh Nàng bừng cơn mê -Anh yêu quí , chết đi cho khuất Sống chia lìa, lay lắt anh ơi !
|
255-Van Nàng, Mẹ mới nên lời :
-Sợ Cha bắt “chém” cả đôi chẳng nề ! Khun Lú mới vỗ về Nàng Ủa : Gắng hãy về chớ quá buồn đau Mặc cho kẻ lượn bên rào
260-Có trời chứng giám ta nào phụ nhau ! Nàng về những âu sầu buồn bã Nước mắt thì lã chã kêu gào Người Cha sôi giận tuôn trào – Hễ mày còn bướng thì tao chặt đầu!
265 – Vừa lúc Tạo thăm Dâu đã đến Mẹ mắng con, im ỉm trong buồng Nàng Ủa xinh đẹp ngậm buồn Khóc thương Chàng Lú chẳng còn thiết chi.
(Bản diễn Nôm “Khun Lú – Náng Ủa” của Nguyễn Khôi dài 452 câu thơ đã được Nhà xuất bản Văn Hóa Dân Tộc in và phát hành 1100 cuốn, tại Hà Nội tháng 9 – 1997) |
Chú thích:
(Tóm tắt tác phẩm: Tích truyện cổ Chàng Lú – nàng Ủa có ở các dân tộc Kháng (Xá), Khơ Mú, Thái,… Chàng Lú và nàng Ủa yêu nhau tha thiết từ nhỏ. Lớn lên, Ủa bị cha mẹ ép gả cho một tù trưởng có thế lực. Cả hai cùng tự vẫn, kiện lên đến Trời. Nhưng chính Trời lại là người chủ mưu trong mọi chuyện. Họ bị đày thành hai ngôi sao (sao Khun Lú và sao Nàng Ủa), mỗi ngôi sao đứng một góc trời, mãi mãi trông đợi nhau mà không được gần nhau.
Tích khác: Câu chuyện duyên trời, tình đất thiếu đạo lý, chia lìa đôi lứa vì ép duyên, nên họ rủ nhau quyên sinh (chết) lên Mường Trời, mong được xum họp; nào ngờ Then (Trời) háo sắc lại tranh Vợ lấy làm tỳ thiếp, nạt Chồng làm oan hồn lẩn khuất trong không gian; chưa thôi, Then (Trời) lại bắt họ trở thành 2 ngôi sao Khun Lú – Náng Ủa (Sao Hôm- Sao Mai) chỉ cho nhìn nhau mà không được gặp.
Đoạn trích: Lú – Ủa không thể đến được với nhau và tâm trạng của nàng Ủa đang theo mẹ về nhà)
Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Đặc điểm của truyện thơ trong văn bản trên là gì?
Câu 2. Tâm trạng của cô gái trong đoạn truyện thơ trên như thế nào?
Câu 3. Đoạn thoại sau thể hiện nội dung gì:
Giật mình choàng tỉnh Nàng bừng cơn mê
– Anh yêu quí, chết đi cho khuất
Sống chia lìa, lay lắt anh ơi!
Câu 4. Người cha thể hiện sự ngăn cấm quyết liệt cuộc hôn nhân của Nàng Ủa Chàng Lú như thế nào?
Câu 5. Tâm trạng của chàng trai thể hiện qua câu thơ sau là gì?
Hỡi ôi, Vía Ủa có hay chăng về
Anh đây mà, dậy đi Em hỡi
250 – Ngượi vợ yêu anh đợi anh mong
“Hà hơi” Chàng bế Chàng bồng
Câu 6. Những hành động nào trong đoạn thơ cho thấy được tình cảm của chàng Lú dành cho nàng Ủa?
Câu 7. Theo kết cấu của truyện thơ dân gian, đoạn trích trên nằm ở phần nào?
Câu 8. Cảm nhận của em về tâm trạng của nàng Ủa qua đoạn thơ
Nàng rời chàng buồn đau theo mẹ
Đường về quê vắng vẻ quạnh buồn
Vời trông nào thấy người thương
…..
Nàng như cuồng ngã vật nằm queo
….
Nàng về những âu sầu buồn bã
Nước mắt thì lã chã kêu gào
Người Cha sôi giận tuôn trào
– Hễ mày còn bướng thì tao chặt đầu!
265 – Vừa lúc Tạo thăm Dâu đã đến
Mẹ mắng con, im ỉm trong buồng
Nàng Ủa xinh đẹp ngậm buồn
Khóc thương Chàng Lú chẳng còn thiết chi.
Câu 9. Mặc dù cũng đau đớn buồn khổ như nàng Ủa nhưng chàng Lú vẫn khuyên nàng Ủa trở về và đừng quá buồn đau. Theo em, vì sao lại như vậy?
Câu 10. Bằng đoạn văn khoảng 10 câu, em hãy phân tích và cảm nhận tình cảm của chàng Lú và nàng Ủa trong đoạn trích trên.
VIẾT (4.0 điểm)
Viết bài văn khoảng 2/3 trang giấy từ nội dung đoạn trích trên, em hãy bàn luận về: Ý nghĩa của một tình yêu son sắt, thủy chung đối với mỗi người