ĐỀ THAM KHẢO THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 TỈNH HẢI DƯƠNG 2024 2025

Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề cần nghị luận, trích dẫn ý kiến

– Mỗi người sinh ra trên thế giới này đều đại diện cho một điều mới mẻ, nguyên bản và duy nhất : Mỗi con người

sinh ra trên đời đều là nguyên bản (bản gốc) duy nhất với những sự khác biệt độc đáo về năng lực, sở trường, thiên

hướng, đam mê,….

– Bổn phận chúng ta là phải biết trân trọng sự khác biệt độc đáo của bản thân, đùng cố gắng trở thành bản sao của ai

đó, đừng chỉ biết bắt chước, sao chép, chạy theo người khác, chạy theo đám đông. Điều đó sẽ khiến bạn trở nên nhạt

nhẽo, đơn điệu và dễ đánh mất giá trị của bản thân.

=> Thông điệp : Hãy trân trọng sự khác biệt của bản thân, trân trọng những gì thuộc về bạn và sống thật với nguyên bản của mình. Đừng là bản sao của bất cứ ai trong cuộc đời muốn nhấn mạnh tên gọi của

– Mỗi chúng ta sinh ra trên thế gian này là một cá thể biệt lập và đầy mới mẻ. Cần biết trân trọng bản thân, yêu quý cả thế mạnh và hạn chế, năng lực và điểm yếu của mình bởi chẳng có ai sinh ra là một cá thể hoàn hảo. Cần biết khơi dậy năng lực tiềm ẩn bên trong con người bạn để thành công và sống có ý nghĩa.

– Sống thực với bản thân là luôn tự biết cân bằng cuộc sống, tự diều chỉnh cuộc sống của mình cho phù hợp, không lệ thuộc vào sự xoay chuyển của định kiến và những biến động của xã hội. Sống thực với chính mình khiến ta luôn tự tin khẳng định bản thân và có nhiều bứt phá độc đáo, kiến tạo nên những điều mới mẻ cho cuộc sống của bản thân.

– Cố gắng trở thành bản sao của người khác, bạn sẽ đánh mất mình, sẽ cảm thấy mệt mỏi và chán nản, sẽ trở nên nhạt nhòa và chìm nghỉm trong một thế giới luôn đề cao sự khác biệt. Sống thực với chính mình sẽ khiến chúng ta luôn biết khẳng định vị trí bản thân trong xã hội.

– Sống như một bản sao của kẻ khác sẽ để lại nhiều tác hại: thói quen không chịu độc lập suy nghĩ sáng tạo mà chỉ thích chạy theo, bắt chước. Vì thế họ sẽ là kẻ chỉ theo sau và tụt hậu.

(HS lấy dẫn chứng thực tế chứng minh)

– Tuy nhiên, sống thực với chính mình không đồng nghĩa với lối sống lập dị, thích làm điều khác người điên rồ, lố lăng, kệch cỡm, dị hợm….

– Phê phán lối sống dựa dẫm, phụ thuộc…

– Để lại bài học nhân sinh sâu sắc: mỗi chúng ta hãy luôn sống là chính mình. Nếu chúng ta cứ chạy theo người khác thì ta luôn là bản sao của họ và tự đánh mất cái tôi riêng của mình

– Khẳng định vấn đề đã nghị luận

Khi thơ ca viết về thiên nhiên, không chỉ có thiên nhiên mà luôn có một người đang lặng lẽ ngắm nhìn, rung động, suy tư  và gửi gắm bao niềm tâm sự”

– Thơ ca viết về thiên nhiên: Thơ ca nói riêng hay văn học nói chung đều lấy cuộc sống làm chất liệu , hiện thực cuộc sống là cội nguồn là chất liệu vô tận của thơ ca trong đó có thiên nhiên

– Không chỉ có thiên nhiên mà luôn có một người đang lặng lẽ ngắm nhìn, rung động, suy tư  và gửi gắm bao niềm tâm sự:

+ nhà thơ ngắm nhìn và cảm nhận cuộc sống theo lăng kính chủ quan của mình, chắt lọc từ hiện thực đời sống để tìm ra tinh chất làm chất liệu cho việc sáng tạo của mình

+ Thơ là tiếng nói tình cảm mãnh liệt đã được ý thức của người nghệ sĩ. Tình cảm mãnh liệt trong thơ không phải là sự bộc lộ cảm xúc mang tính bản năng, mà là tình cảm đã được ý thức, được lắng qua tư tưởng và quan niệm thẩm mỹ của tác giả

+ Thơ còn chứa đựng nội dung tư tưởng sâu xa, kết tinh từ trí tuệ của nhà thơ nhằm thể hiện những chân lí, quy luật của cuộc đời

=>Đặc trưng của thơ ca: Thơ ca bắt nguồn từ cuộc sống, hiện thực cuộc sống được phản ánh qua lăng kính chủ quan của tác giả. Thơ ca là tiếng nói của cảm xúc mãnh liệt được hun đúc từ những chiêm nghiệm lắng sâu của người nghệ sĩ.

* Xuất phát từ vai trò của hiện thực cuộc sống đối với thơ ca:

– Hiện thực cuộc sống là cội nguồn của sáng tạo nghệ thuật, trong đó có sáng tác thơ ca. Hiện thực cuộc sống là đề tài vô tận cho các nhà thơ khai thác và phản ánh, là nguồn chất liệu vô cùng phong phú sinh động cho nhà thơ lựa chọn và sử dụng trong quá trình sáng tạo nghệ thuật. Thiên nhiên là một phần của hiện thực cuộc sống, là kết tinh cái đẹp của cuộc đời, bên cạnh con người, thiên nhiên chính là nguồn cảm hứng vô cùng tận là cái nôi nuôi dưỡng thi nhân, là mảnh đất cho thi nhân sống và hình thành cảm xúc.

* Xuất phát từ đặc trưng của thơ ca:

– Thơ là một thể loại văn học thuộc phương thức biểu hiện trữ tình. Thơ là tiếng nói của tình cảm con người, những rung động của trái tim trước cuộc đời.

– thơ: là tiếng nói của tình cảm mãnh liệt. Vì thế, thơ ca biểu hiện triết lí, tư tưởng theo con đường riêng, đó là cách thể hiện giàu cảm xúc với những rung động tình cảm mãnh liệt (khác văn xuôi thiên về kể, tả sự việc…).

*Xuất phát từ chức năng của văn học:

– Văn học có nhiều chức năng trong đó phải kể đến chức năng giáo dục. Gắn với chức năng này, thơ văn suy cho cùng là phương tiện nhằm giáo dục người đọc, bồi dưỡng những tình cảm cao đẹp, những tư tưởng lành mạnh, tiến bộ và bài học triết lí nhân sinh sâu sắc.

*Xuất phát từ khát vọng của người viết:

– Nhà thơ bao giờ cũng muốn gửi gắm vào trong tác phẩm những tư tưởng, triết lí, lí tưởng, cảm xúc… của mình và truyền đến cho người đọc để được chia sẻ, thấu hiểu.

* Xuất phát từ thực tiễn: trong sáng tác thơ ca từ xưa tới nay, những tác phẩm có giá trị đều là những tác phẩm có tư tưởng sâu sắc được tạo nên từ trái tim giàu cảm xúc của người cầm bút.

Chứng minh qua bài thơ Mùa hạ của Xuân Quỳnh:

* Bức tranh thiên nhiên mùa hạ và cảm xúc, suy tư của nhân vật trữ tình:

– Bức tranh mùa hạ:

+ Một bức tranh mùa hạ rộn rã, rạng ngời, đầy đặn, ngọt ngào

+ Mùa của những giấc mơ, những khát vọng.

+ Mùa của những kỷ niệm đẹp đẽ của một thời tuổi trẻ.

– Cảm xúc, suy tư của nhân vật trữ tình:

+ Xôn xao, náo nức, tha thiết gắn bó với mùa hạ.

+ Bồi hồi, thổn thức, hoài vọng về quá khứ.

+ Những suy tư, suy ngẫm về cuộc đời, tuổi trẻ và những khao khát, tin tưởng, hy vọng vào ngày mai…

=> Tình yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống của tác giả

* Nghệ thuật: Sử dụng thể thơ 8 chữ hiện đại, hình ảnh thơ bình dị, gần gũi với đời sống, ngôn ngữ thơ gợi hình gợi cảm, sử dụng linh hoạt các biện pháp tu từ…giọng điệu thơ nhẹ nhàng, tươi vui…

–  Người nghệ sĩ phải sống sâu sắc, gắn bó hết mình với cuộc đời chung để những tình yêu mở ra trong ô cửa thơ ca là những tình cảm mang ý nghĩa nhân văn. Đồng thời, anh cũng phải có thực tài, thực tâm không ngừng trau dồi năng lực nghệ thuật, phẩm chất thẩm mĩ của mình để mỗi bài thơ không chỉ dạtdào, lắng đọng triết lí, tình cảm mà còn đạt đến độ cô đúc, độc đáo của ngôn từ.

– Người đọc phải thực sự sống cùng tác phẩm, mở rộng tâm hồn để trái tim cùng giao thoa nhịp đập với trái tim thi sĩ, phải đi sâu tìm ra được cái mạch nguồn cảm xúc dạt dào mà sâu kín của thi sĩ, nắm được cái hạt ngọc mà người nghệ sĩ thai nghén gửi gắm.

– Bên cạnh đó, phẩm chất nghệ thuật, sự nhạy bén với cái đẹp và tinh thần sáng tạo khôngchỉ đòi hỏi ở nhà thơ mà chính bạn đọc trong quá trình khám phá tác phẩm cũng cần đến để cảm thụ vẻ đẹp nghệ thuật một cách hiệu quả nhất, góp phần hoàn thiện đời sống của thi phẩm.

–   Khẳng định lại vấn đề.

–   Liên hệ, nêu cảm nghĩ của bản thân.