ĐỀ GIỚI THIỆU THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 TỈNH HẢI DƯƠNG 2024 2025

– Những trái tim lạc loài sau cơn bão: Cách nói ẩn dụ chỉ những người gặp hoàn cảnh khó khăn, hoạn nạn trong cuộc sống.

– Ngọn lửa hồng ấm áp tình thương: Là tình thương, tình người, lẽ sống nhân văn cao đẹp.

Ý nghĩa của câu nói: Khẳng định sự cần thiết và vai trò của tình người; khuyên chúng ta phải biết quan tâm, thương yêu giúp đỡ người khác, nhất là những người gặp khó khăn, hoạn nạn. Tình người cao đẹp sẽ giúp con người đứng vững, không gục ngã trước mọi thử thách của cuộc sống.

– Sự yêu thương, giúp đỡ con người là biểu hiện của lối sống đẹp. Nó thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau như quan tâm, động viên về mặt tinh thần; sự chia sẻ, giúp đỡ về mặt vật chất. Dù ở khía cạnh nào thì điều cần nhất là phải dựa trên sự chân thành và vô tư, trong sáng. Thiếu sự chân tình, những việc làm trên hoàn toàn không có ý nghĩa.

– Chính tình thương, sự quan tâm đã đem đến cho con người sự ấm áp – nghĩa là đem lại niềm vui, niềm hạnh phúc, hay ít nhất cũng giảm bớt một phần nào đó sự đau buồn cho những người không may mắn, làm cho người gần người hơn.

 (Học sinh biết chọn lọc và phân tích các dẫn chứng thuyết phục)

– Con người cần phải quan tâm đến nhau, thương yêu, giúp đỡ nhau lúc gặp hoạn nạn khó khăn. Tình thương yêu ấy không chỉ gói gọn trong phạm vi hẹp của một gia đình, một quốc gia mà rộng hơn là với tất cả mọi người, mọi quốc gia, dân tộc trên thế giới.

– Phê phán những người sống lạnh lùng, vô cảm, thờ ơ trước những khó khăn, đau khổ của người khác. Cần lên án lối sống ích kỉ của những con người chỉ biết đến bản thân mình,…

– Thương yêu, quan tâm đến người khác là truyền thống đạo lí tốt đẹp của dân tộc ta từ xưa đến nay. Bởi vậy, chúng ta cần phải giữ gìn và phát huy.

– Người thợ: người sản xuất hàng loạt, tạo ra hàng loạt những sản phẩm giống nhau mà không có sự sáng tạo.

– “Người thợ làm những câu thơ có vần”: là những câu thơ thiếu vắng tình cảm, cảm xúc.

=> Ý kiến của Jose Martin khẳng định tình cảm, cảm xúc là một trong những đặc trưng cốt tử của thơ. Người làm thơ thiếu đi tình cảm, cảm xúc thì sẽ không thể trở thành một nhà thơ chân chính. Ý kiến đã đề cập tới vai trò của tình cảm trong thơ, một trong những vấn đề cơ bản nhất của đặc trưng thơ.

– Tính trữ tình là đặc trưng nổi bật nhất của nội dung thơ. Vần, nhịp, điệu cần cho thơ nhưng chưa phải là bản chất của thơ. Điều cốt yếu của thơ là tình cảm, cảm xúc nhưng đó phải là thứ tình cảm mãnh liệt của nhà thơ khi đứng trước cuộc đời. Tình cảm ấy không phải là thứ tình cảm kêu gào, khóc cười ồn ào ở bên ngoài, mà là sự rung động mãnh liệt từ bên trong tâm hồn nhà thơ, là sự giày vò, chấn động trong tâm hồn, lắng nghe tiếng nói của tâm hồn mình, đau đớn, sướng vui với những gì trong ấy. Chỉ có như thế thì thi nhân mới sáng tạo nên những vần thơ chứa chan cảm xúc.

– Bất kì một thi phẩm nào cũng phải được khơi nguồn từ những xúc cảm. Xúc cảm là yếu tố đầu tiên tạo nên thi hứng, kích thích nhà thơ sáng tạo. Xúc cảm cũng là nhân tố trực tiếp xây dựng nên hình tượng thơ. Người làm thơ khi sáng tạo nếu thiếu đi cảm xúc thì chỉ là “người thợ làm những câu có vần chứ không làm được nhà thơ”. Thiếu cảm xúc tác phẩm sẽ trở nên gượng ép, khô cứng, vô vị. Vì vậy, có thể khẳng định, tình cảm chính là yếu tố cốt lõi, là sinh mệnh của thơ.

– Thiếu đi tình cảm sẽ không thể có thơ hay nhưng thơ không phải là sự bộc lộ tình cảm một cách bản năng. Tình cảm trong thơ phải là thứ tình cảm đã được ý thức, được siêu thăng, được lắng lọc qua cảm xúc thẩm mĩ gắn liền với khoái cảm của sự tự ý thức về mình, về đời. Nó thường là những tình cảm cao đẹp, thấm nhuần bản chất nhân văn.

– Tình cảm, cảm xúc của nhà thơ đồng thời lại phải có tính tiêu biểu điển hình. Cảm xúc trong thơ nhất định là của một con người – cá nhân trong hoàn cảnh cụ thể nhưng đồng thời nó  không đóng kín, khép lại cho riêng nhà thơ mà cảm xúc đó còn là sự đại diện phát ngôn cho tâm tình, suy nghĩ của nhiều người. Vichto  Huygô từng cho rằng   “Lầm lẫn thay nếu  anh tưởng tôi không phải là anh”. Cảm xúc thơ càng có tính tiêu biểu, điển hình thì càng tạo nên sức đồng cảm mãnh liệt và quảng đại. Và như thế nhà thơ mới tìm được sự đồng cảm nơi người đọc.

– Nội dung tình cảm, cảm xúc trong thơ được thể hiện qua cách tổ chức ngôn từ đặc biệt, hàm súc, giàu nhạc tính, cụ thể các yếu tố: thể thơ, nhịp điệu, vần điệu, thanh điệu, giọng điệu… Đọc thơ, cảm được vẻ đẹp của ngôn từ thơ coi như đã nhập được vào hồn thơ, chạm vào được “cõi thơ” thực sự.

– Phân tích theo đặc trưng thể loại. Chú ý phân tích định hướng để làm sáng tỏ :

+ Cảm xúc chân thành, mãnh liệt của nhà thơ gửi gắm trong bài thơ.

+ Giá trị, sức sống của thi phẩm khi có tình cảm, cảm xúc.

+ Những tầng bậc ý nghĩa sâu xa.

+ Nhấn mạnh những khám phá, phát hiện mới mẻ của thi sĩ thể hiện qua thi phẩm trên các phương diện nội dung và nghệ thuật và phong cách.

+ Các yếu tố nghệ thuật góp phần truyền tải những cung bậc cảm xúc và những giá trị tư tưởng của bài thơ.

– Câu nói của Jose Martin là định hướng cho người sáng tạo thơ ca. Muốn trở thành một nhà thơ chân chính đòi hỏi nhà thơ ấy phải sống sâu với đời, trải nghiệm nhiều về đời sống, ham học hỏi, tích lũy vốn sống để vốn sống trở thành chất sống chuyển hóa vào những vần thơ. Phải công phu trong sáng tạo nghệ thuật để những câu thơ không phải là sự rập khuôn, máy móc.

– Người đọc thơ phải cảm nhận bằng trái tim, tâm hồn để khám phá bức thông điệp thẩm mĩ nhà thơ gửi gắm trong đó. Chỉ có như thế “thơ ca mới có thể kết bạn với loài người cho đến ngày tận thế”.